Abstract
Het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) is een aandoening, waarbij ernstige vermoeidheid gepaard gaat met aanzienlijke beperkingen in het dagelijks functioneren, zonder dat een lichamelijke verklaring gevonden is. Het syndroom moet niet verward worden met de chronische vermoeidheid bij een chronische ziekte of kanker (zie kader 1 en 2). Bij CVS gaat het om een veelheid van klachten. Naast een overheersend gevoel van totale uitputting, zijn er vaak concentratie- en geheugenklachten, slaapklachten, spier- en gewrichtspijnen. Bijna altijd is er sprake van een vermindering van lichamelijke activiteiten. Gewone fysieke activiteiten, zoals het huishouden doen, geven problemen en vaak stopt de patiënt met sporten. De vermoeidheid heeft veelal gevolgen voor de sociale contacten, zoals op bezoek gaan of bezoek ontvangen. Veel CVS patiënten werken niet meer of slechts deeltijds. Omdat de betrokken patiënt er niet direct ‘ziek’ uitziet, is er vaak onbegrip vanuit de omgeving, soms ook vanuit artsen. Bij patiënten met CVS is er sprake van veelvuldig doktersbezoek en medicijngebruik.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Geselecteerde literatuur (een uitvoerige literatuurlijst is in de oorspronkelijk bijdrage te vinden):
Bleijenberg G ea (2001) Chronisch vermoeidheidssyndroom (praktijkreeks Gedragstherapie). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum
Bower JE ea (2000) Fatigue in breast cancer survivors: occurrence, correlates, and impact on quality of life. Journal of clinical oncology 18: 743-753
Cairns R & Hotopf M (2005) A systematic review describing the prognosis of chronic fatigue syndrome. Occupational medicine 55: 20-31
Gezondheidsraad (2005) Het chronische-vermoeidheidssyndroom. Den Haag: Gezondheidsraad, publicatie nr 2005/02
Kroencke DC ea (2000) Fatigue in multiple sclerosis: Relationship to depression, disability, and disease pattern. Multiple sclerosis 6: 131-136
Mahurin RK ea (2004) Cognitive processing in monozygotic twins discordant for chronic fatigue syndrome. Neuropsychology 18: 232-239
Prins JB ea (2006) Chronic fatigue syndrome (review). Lancet 367: 346-355
Rietberg MB ea (2005) Exercise therapy for multiple sclerosis. Cochrane database systematic review, 25(1)
Servaes P ea (2002) Literature review: Fatigue in cancerpatients during and after treatment: prevalence, correlates and interventions. European journal of cancer 38: 27-43
Vree de B ea (2002) Meetinstrumenten bij chronische vermoeidheid. Gedragstherapie 35: 157-164
Whiting P ea (2001) Interventions for the treatment and management of chronic fatigue syndrome: A systematic review. Journal of the American Medical Association 286: 1360-1368
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Prof. dr. G. Bleijenberg, mevr. drs. M.F.M. Gielissen en drs. H. Knoop zijn werkzaam bij het Nijmeegs Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid van het Universitair Medisch Centrum St. Radboud.
Dit artikel is een bewerking van een hoofdstuk uit AA Kaptein ea, Psychologie en geneeskunde. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, waarvan binnenkort een herdruk verschijnt.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Bleijenberg, G., Gielissen, M. & Knoop, H. Het chronisch vermoeidheidssyndroom. PSYC 8, 96–101 (2006). https://doi.org/10.1007/BF03072272
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03072272