Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie 3/2005

01-06-2005 | Artikel

Het (on)gewone in de diagnostiek en de behandeling van oorlogsslachtoffers

Auteur: Anton Hafkenscheid

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 3/2005

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Abstract

Na een bespreking van enkele kwesties en ontwikkelingen aangaande oorlogsslachtoffers wordt het onderscheid tussen het bijzondere en het gewone in de psychische problematiek en behandeling van oorlogsslachtoffers nader uitgewerkt. Het ongewone in de diagnostiek en behandeling van oorlogsslachtoffers moet worden gezocht in de bijzondere aandacht voor een ongewone psychologische ontwikkeling. Oorlogsslachtoffers verdienen niet alleen maatschappelijke erkenning, maar moeten ook zelf hun ontwikkelingspsychologische scheefgroei onder ogen zien. In de behandeling van oorlogsslachtoffers is het aankaarten van jeugdervaringen nooit een doel op zichzelf. Het oorlogsslachtoffer moet geholpen worden eigen improductieve of destructieve overlevingsmechanismen te veranderen door ze eerst te (h)erkennen.
Literatuur
go back to reference Beaufort, B. de (2004). Interapy.nl. Spui, 16, 4-5. Beaufort, B. de (2004). Interapy.nl. Spui, 16, 4-5.
go back to reference Begemann, F.A. (2003). Traditie of klaagcultuur? Omzien met Withuis: een gedeeld kader om de oorlog te verwerken, ICODO Info, 01-03, 56-63. Begemann, F.A. (2003). Traditie of klaagcultuur? Omzien met Withuis: een gedeeld kader om de oorlog te verwerken, ICODO Info, 01-03, 56-63.
go back to reference Bowlby, J. (1979). The making and breaking of affectional bonds. Londen: Routledge. Bowlby, J. (1979). The making and breaking of affectional bonds. Londen: Routledge.
go back to reference Bowlby, J. (1988). A secure base: clinical applications of attachment theory. Londen: Routledge. Bowlby, J. (1988). A secure base: clinical applications of attachment theory. Londen: Routledge.
go back to reference Bramsen, I., Klaarenbeek, M.T.A., & Ploeg, H.M. van der (1995). Militaire gevechtservaringen in de jaren 1940-1950. Klachten en gezondheidsbeleving van oorlogsveteranen vijftig jaar later. In H.M. van der Ploeg en J.M.P. Weerts (red.), Veteranen in Nederland: onderzoek naar de gevolgen van oorlogservaringen – Tweede Wereldoorlog – Politionele acties – Korea (pp. 93-111). Lisse: Swets & Zeitlinger. Bramsen, I., Klaarenbeek, M.T.A., & Ploeg, H.M. van der (1995). Militaire gevechtservaringen in de jaren 1940-1950. Klachten en gezondheidsbeleving van oorlogsveteranen vijftig jaar later. In H.M. van der Ploeg en J.M.P. Weerts (red.), Veteranen in Nederland: onderzoek naar de gevolgen van oorlogservaringen – Tweede Wereldoorlog – Politionele acties – Korea (pp. 93-111). Lisse: Swets & Zeitlinger.
go back to reference Brewin, C., & Holmes, E.A. (2003). Psychological theories of posttraumatic stress disorder. Clinical Psychology Review, 23, 339-376.CrossRefPubMed Brewin, C., & Holmes, E.A. (2003). Psychological theories of posttraumatic stress disorder. Clinical Psychology Review, 23, 339-376.CrossRefPubMed
go back to reference Broeke, E., Jongh , A. de, Wiersma, K., & Gimbrère, F. (1997). Psychotherapie bij posttraumatische stress-stoornis: de stand van zaken. Tijdschrift voor Psychotherapie, 23, 305-328.CrossRef Broeke, E., Jongh , A. de, Wiersma, K., & Gimbrère, F. (1997). Psychotherapie bij posttraumatische stress-stoornis: de stand van zaken. Tijdschrift voor Psychotherapie, 23, 305-328.CrossRef
go back to reference Brom, D., Durst, N., & Aghassy, G. (2002). The phenomenology of posttraumatic distress in older adult Holocaust survivors. Journal of Clinical Geropsychology, 8, 189-201.CrossRef Brom, D., Durst, N., & Aghassy, G. (2002). The phenomenology of posttraumatic distress in older adult Holocaust survivors. Journal of Clinical Geropsychology, 8, 189-201.CrossRef
go back to reference Buruma, I. De Olympische spelen van het lijden. Trouw, 16 1999. Buruma, I. De Olympische spelen van het lijden. Trouw, 16 1999.
go back to reference Dasberg, H. (1987). Trauma in Israël. In H. Dasberg, S. Davidson, G.L. Durlacher, B.C. Filet en E. de Wind, Society and trauma of war (pp. 1-13). Assen/Maastricht: Van Gorcum. Dasberg, H. (1987). Trauma in Israël. In H. Dasberg, S. Davidson, G.L. Durlacher, B.C. Filet en E. de Wind, Society and trauma of war (pp. 1-13). Assen/Maastricht: Van Gorcum.
go back to reference Danieli, Y. (1990). Verschillende stijlen van aanpassing in gezinnen van Holocaustoverlevenden: enkele implicaties voor de behandeling. In D. Greenberg en Y. Danieli, Chanoekat Habajit: Inwijding van het huis (pp.21-35). Assen/Maastricht: Van Gorcum. Danieli, Y. (1990). Verschillende stijlen van aanpassing in gezinnen van Holocaustoverlevenden: enkele implicaties voor de behandeling. In D. Greenberg en Y. Danieli, Chanoekat Habajit: Inwijding van het huis (pp.21-35). Assen/Maastricht: Van Gorcum.
go back to reference Dasberg, H. (2001a). Adult child survivor syndrome: on deprived childhoods of aging Holocaust survivors. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 13-26. Dasberg, H. (2001a). Adult child survivor syndrome: on deprived childhoods of aging Holocaust survivors. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 13-26.
go back to reference Dasberg, H. (2001b). Narrative group therapy with aging child survivors of the Holocaust. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 27-35. Dasberg, H. (2001b). Narrative group therapy with aging child survivors of the Holocaust. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 27-35.
go back to reference Durst, N. (2001). Het spanningsveld tussen maatschappij en Shoah overlevende in Israël. In J.M. Tromp (red.), Slachtofferschap en causaliteit bij oorlogs- en vervolgingservaringen: zeven visies (pp. 38-45). Amersfoort: Sinai Centrum Cahier. Durst, N. (2001). Het spanningsveld tussen maatschappij en Shoah overlevende in Israël. In J.M. Tromp (red.), Slachtofferschap en causaliteit bij oorlogs- en vervolgingservaringen: zeven visies (pp. 38-45). Amersfoort: Sinai Centrum Cahier.
go back to reference Eland, J., Velden P.G. van der, Kleber, R.J., & Steinmetz, C.H.D. (1990). Tweede generatie Joodse Nederlanders. Utrecht/Deventer: Van Loghum Slaterus/Instituut voor Psychotrauma. Eland, J., Velden P.G. van der, Kleber, R.J., & Steinmetz, C.H.D. (1990). Tweede generatie Joodse Nederlanders. Utrecht/Deventer: Van Loghum Slaterus/Instituut voor Psychotrauma.
go back to reference Graaf, P. de (2004). Tilburg ontdekt eigen Anne Frank. De Volkskrant, 19 oktober. Graaf, P. de (2004). Tilburg ontdekt eigen Anne Frank. De Volkskrant, 19 oktober.
go back to reference Fuks-Mansfeld, R.G., & Sunier, A. (1997). Wie in tranen zaait…: Geschiedenis van de Joodse Geestelijke Gezondheidszorg in Nederland. Assen: Van Gorcum. Fuks-Mansfeld, R.G., & Sunier, A. (1997). Wie in tranen zaait…: Geschiedenis van de Joodse Geestelijke Gezondheidszorg in Nederland. Assen: Van Gorcum.
go back to reference Groen-Prakken, H. (2003). Trauma und Entwicklungsinterferenz. In A. Rossberg en J. Lansen (Hrsg.), Das Schweigen brechen: Berliner Lektionen zu Spätfolgen der Schoa (pp. 151-168). Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag. Groen-Prakken, H. (2003). Trauma und Entwicklungsinterferenz. In A. Rossberg en J. Lansen (Hrsg.), Das Schweigen brechen: Berliner Lektionen zu Spätfolgen der Schoa (pp. 151-168). Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag.
go back to reference Haans, T. (1993). K2. Klinische groepen oorlogsslachtoffers: groepspsychotherapie aan overlevenden van de Tweede Wereldoorlog. In In T.J.C. Berk, T.A.E. Hoijtink, M. El Boushy, M. van Noort, E. Gans, G. te Lintelo & C. Missiaen (red.), Handboek Groepspsychotherapie (pp. K2.1-K2.16). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Haans, T. (1993). K2. Klinische groepen oorlogsslachtoffers: groepspsychotherapie aan overlevenden van de Tweede Wereldoorlog. In In T.J.C. Berk, T.A.E. Hoijtink, M. El Boushy, M. van Noort, E. Gans, G. te Lintelo & C. Missiaen (red.), Handboek Groepspsychotherapie (pp. K2.1-K2.16). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
go back to reference Hafkenscheid, A. (1993). Early parenting as perceived by children of survivors: a comparative study with psychiatric outpatients. Voordracht tijdens de 1st World Conference of the International Society for Traumatic Stress Studies, 21-26 juni, Amsterdam. Hafkenscheid, A. (1993). Early parenting as perceived by children of survivors: a comparative study with psychiatric outpatients. Voordracht tijdens de 1st World Conference of the International Society for Traumatic Stress Studies, 21-26 juni, Amsterdam.
go back to reference Hafkenscheid, A. (1999). Het slachtofferschap voorbij. ICODO Info, 16, 51-60. Hafkenscheid, A. (1999). Het slachtofferschap voorbij. ICODO Info, 16, 51-60.
go back to reference Hafkenscheid, A. (2001). De onmogelijkheid en onmisbaarheid van de causaliteitsvraag in de behandeling van oorlogs- en vervolgingsslachtoffers. In J.M. Tromp (red.). Slachtofferschap en causaliteit bij oorlogs- en vervolgingservaringen: zeven visies (pp. 14-22). Amersfoort: Sinai Centrum Cahier. Hafkenscheid, A. (2001). De onmogelijkheid en onmisbaarheid van de causaliteitsvraag in de behandeling van oorlogs- en vervolgingsslachtoffers. In J.M. Tromp (red.). Slachtofferschap en causaliteit bij oorlogs- en vervolgingservaringen: zeven visies (pp. 14-22). Amersfoort: Sinai Centrum Cahier.
go back to reference Hafkenscheid, A. (2004). Het onbehagen van de psychotherapeut in de behandelrelatie met getraumatiseerde vluchtelingen. Tijdschrift voor Psychotherapie, 30, 369-381.CrossRef Hafkenscheid, A. (2004). Het onbehagen van de psychotherapeut in de behandelrelatie met getraumatiseerde vluchtelingen. Tijdschrift voor Psychotherapie, 30, 369-381.CrossRef
go back to reference Herlihy, J., Scragg, P., & Turner, S. (2002). Discrepancies in autobiographical memories –implications for the assessment of asylum seekers: repeated interviews study. British Medical Journal, 324, 34-37.CrossRef Herlihy, J., Scragg, P., & Turner, S. (2002). Discrepancies in autobiographical memories –implications for the assessment of asylum seekers: repeated interviews study. British Medical Journal, 324, 34-37.CrossRef
go back to reference Herman, J. (1992). Complex PTSD: a syndrome in survivors of prolonged and repeated trauma. Journal of Traumatic Stress, 5, 377-391.CrossRef Herman, J. (1992). Complex PTSD: a syndrome in survivors of prolonged and repeated trauma. Journal of Traumatic Stress, 5, 377-391.CrossRef
go back to reference Horowitz, L.M. (2002). Interpersonal foundations of psychopathology. Washington: American Psychological Association. Horowitz, L.M. (2002). Interpersonal foundations of psychopathology. Washington: American Psychological Association.
go back to reference Hospers, M. (2003). Acceptance and commitment in a psychotherapeutic day-clinical treatment of child survivors and the second generation. Utrecht: afstudeeronderzoek capaciteitsgroep Klinische en Gezondheidspsychologie. Hospers, M. (2003). Acceptance and commitment in a psychotherapeutic day-clinical treatment of child survivors and the second generation. Utrecht: afstudeeronderzoek capaciteitsgroep Klinische en Gezondheidspsychologie.
go back to reference Janoff-Bulman, R. (1989). Assumptive worlds and the stress of traumatic events: applications of the schema construct. Social Cognition, 7, 113-136. Janoff-Bulman, R. (1989). Assumptive worlds and the stress of traumatic events: applications of the schema construct. Social Cognition, 7, 113-136.
go back to reference Jewish virtual library, website (2004), US Court rules John Demjanjuk was nazi guard, 30 april. Jewish virtual library, website (2004), US Court rules John Demjanjuk was nazi guard, 30 april.
go back to reference Keilson, H. (1985). Sequentiële traumatisering bij kinderen. Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde, 129, 832-834. Keilson, H. (1985). Sequentiële traumatisering bij kinderen. Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde, 129, 832-834.
go back to reference Keilson, H. (1995). Opvang na afloop van grotere betekenis dan de ernst van de ervaringen tijdens de oorlog. Thema, 7, 10-13. Keilson, H. (1995). Opvang na afloop van grotere betekenis dan de ernst van de ervaringen tijdens de oorlog. Thema, 7, 10-13.
go back to reference Kellerman, N.P.F. (2001). Psychopathology in children of Holocaust survivors: a review of the research literature. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 36-46.PubMed Kellerman, N.P.F. (2001). Psychopathology in children of Holocaust survivors: a review of the research literature. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 38, 36-46.PubMed
go back to reference Kiesler, D.J. (1996). Contemporary interpersonal theory and research: personality, psychopathology, and psychotherapy. New York: John Wiley & Sons. Kiesler, D.J. (1996). Contemporary interpersonal theory and research: personality, psychopathology, and psychotherapy. New York: John Wiley & Sons.
go back to reference Kleber, R.J. (1994). Late gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. De Psycholoog, 29, 125-131. Kleber, R.J. (1994). Late gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. De Psycholoog, 29, 125-131.
go back to reference Kleber, R.J. (1999). Het trauma voorbij: over de grenzen van de psychotraumatologie. Tilburg: inaugurale rede Katholieke Universiteit Brabant. Kleber, R.J. (1999). Het trauma voorbij: over de grenzen van de psychotraumatologie. Tilburg: inaugurale rede Katholieke Universiteit Brabant.
go back to reference Kuiper, A. (1999). Een wijze ging voorbij – Het leven van Abel J. Herzberg. Amsterdam: Querido. Kuiper, A. (1999). Een wijze ging voorbij – Het leven van Abel J. Herzberg. Amsterdam: Querido.
go back to reference Lansen, J. (1990). Een kritische opinie over het begrip posttraumatische stressstoornis. ICODO Info, 89-4/90-1, 11-18. Lansen, J. (1990). Een kritische opinie over het begrip posttraumatische stressstoornis. ICODO Info, 89-4/90-1, 11-18.
go back to reference Lansen, J. (1993). K1 Inleiding. In T.J.C. Berk, T.A.E. Hoijtink, M. El Boushy, M. van Noort, E. Gans, G. te Lintelo & C. Missiaen (red.), Handboek Groepspsychotherapie (pp. K1.3-K1.18). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Lansen, J. (1993). K1 Inleiding. In T.J.C. Berk, T.A.E. Hoijtink, M. El Boushy, M. van Noort, E. Gans, G. te Lintelo & C. Missiaen (red.), Handboek Groepspsychotherapie (pp. K1.3-K1.18). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
go back to reference Lansen, J., & Cels, J.P. (1992). Psycho-educative group psychotherapy for Jewish child survivors of the Holocaust and non-Jewish child survivors of Japanese concentration camps. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 29, 22-32.PubMed Lansen, J., & Cels, J.P. (1992). Psycho-educative group psychotherapy for Jewish child survivors of the Holocaust and non-Jewish child survivors of Japanese concentration camps. Israel Journal of Psychiatry and Related Sciences, 29, 22-32.PubMed
go back to reference Lempp, R. (2003). Die Einschätzung einer verfolgungsbedingten Minderung der Erwerbsfähigkeit bei psychischen Störungen nach Verfolgung im Kindes- und Jugendalter. In A. Rossberg en J. Lansen (Hrsg.), Das Schweigen brechen: Berliner Lektionen zu Spätfolgen der Schoa (pp. 305-310). Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag. Lempp, R. (2003). Die Einschätzung einer verfolgungsbedingten Minderung der Erwerbsfähigkeit bei psychischen Störungen nach Verfolgung im Kindes- und Jugendalter. In A. Rossberg en J. Lansen (Hrsg.), Das Schweigen brechen: Berliner Lektionen zu Spätfolgen der Schoa (pp. 305-310). Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag.
go back to reference Mak, G. (1999). De Eeuw van mijn vader. Amsterdam: Atlas. Mak, G. (1999). De Eeuw van mijn vader. Amsterdam: Atlas.
go back to reference Mooren, G.T.M., & Kleber, R.J. (1996). Gezondheid en herinneringen aan de oorlogsjaren van Indische jeugdige oorlogsgetroffenen. Utrecht: Faculteit Sociale Wetenschappen. Mooren, G.T.M., & Kleber, R.J. (1996). Gezondheid en herinneringen aan de oorlogsjaren van Indische jeugdige oorlogsgetroffenen. Utrecht: Faculteit Sociale Wetenschappen.
go back to reference Oosterhof, H. (1989). Het Apeldoornsche Bosch: Joods psychiatrische inrichting 1909-1943. Heerlen: De Voorstad – Historisch Museum Marialust. Oosterhof, H. (1989). Het Apeldoornsche Bosch: Joods psychiatrische inrichting 1909-1943. Heerlen: De Voorstad – Historisch Museum Marialust.
go back to reference Polak, I. (2004). Israël was net zo erg: banken hielden geld nazi-slachtoffers. Trouw, 20 januari. Polak, I. (2004). Israël was net zo erg: banken hielden geld nazi-slachtoffers. Trouw, 20 januari.
go back to reference Presser, J. (1965). Ondergang: de vervolging en verdelging van het Nederlandse Jodendom, 1940-1945. Den Haag: Staatsuitgeverij. Presser, J. (1965). Ondergang: de vervolging en verdelging van het Nederlandse Jodendom, 1940-1945. Den Haag: Staatsuitgeverij.
go back to reference Safran, J.D. (1998). Widening the scope of cognitive therapy: the therapeutic relationship, emotion, and the process of change. Northvale, NJ: Jason Aronson. Safran, J.D. (1998). Widening the scope of cognitive therapy: the therapeutic relationship, emotion, and the process of change. Northvale, NJ: Jason Aronson.
go back to reference Schelach, L., & Nachson, I. (2001). Memory of Auschwitz survivors. Applied Cognitive Psychology, 15, 119-132.CrossRef Schelach, L., & Nachson, I. (2001). Memory of Auschwitz survivors. Applied Cognitive Psychology, 15, 119-132.CrossRef
go back to reference Schudel, W.J., & Pepplinkhuizen, L. (1987). Medische causaliteit bij oorlogsgetroffenen: geannoteerde samenvatting van een literatuuronderzoek. Medisch Contact, 42, 785-788. Schudel, W.J., & Pepplinkhuizen, L. (1987). Medische causaliteit bij oorlogsgetroffenen: geannoteerde samenvatting van een literatuuronderzoek. Medisch Contact, 42, 785-788.
go back to reference Schudel, W.J., & Pepplinkhuizen, L. (1989). Psychotraumata en morbiditeit; oorzaken en gevolgen. Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde, 133, 1594-1598. Schudel, W.J., & Pepplinkhuizen, L. (1989). Psychotraumata en morbiditeit; oorzaken en gevolgen. Nederlands Tijdschrift voor de Geneeskunde, 133, 1594-1598.
go back to reference Schreuder, J.N. (2001). Lichaamsgeheugen en levensverhaal bij psychotrauma. Leiden: inaugurale rede Universiteit Leiden. Schreuder, J.N. (2001). Lichaamsgeheugen en levensverhaal bij psychotrauma. Leiden: inaugurale rede Universiteit Leiden.
go back to reference Schreuder, J.N., Ploeg, H.M. van der, Tiel-Kadiks, G.W. van, Mook, J., & Bramsen, I. (1993). Psychische klachten en kenmerken bij poliklinische patiënten van de naoorlogse generatie. Tijdschrift voor Psychiatrie, 35, 227-241. Schreuder, J.N., Ploeg, H.M. van der, Tiel-Kadiks, G.W. van, Mook, J., & Bramsen, I. (1993). Psychische klachten en kenmerken bij poliklinische patiënten van de naoorlogse generatie. Tijdschrift voor Psychiatrie, 35, 227-241.
go back to reference Shmotkin, D., & Barilan, Y.M. (2002). Expressions of Holocaust experience and their relationship to mental symptoms and physical morbidity among Holocaust survivor patients. Journal of Behavioral Medicine, 25, 115-134.CrossRefPubMed Shmotkin, D., & Barilan, Y.M. (2002). Expressions of Holocaust experience and their relationship to mental symptoms and physical morbidity among Holocaust survivor patients. Journal of Behavioral Medicine, 25, 115-134.CrossRefPubMed
go back to reference Sunier, A. (1973). Specifiek of niet-specifiek, dat is geen kwestie. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 28, 218-226. Sunier, A. (1973). Specifiek of niet-specifiek, dat is geen kwestie. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 28, 218-226.
go back to reference Velden, P.G. van der (1999). Getroffen ouders, getroffen kinderen?: een vergelijkende psychologische studie naar de gezondheid en opvoeding van volwassen kinderen van Indische oorlogsgetroffenen. Utrecht, Academisch proefschrift. Velden, P.G. van der (1999). Getroffen ouders, getroffen kinderen?: een vergelijkende psychologische studie naar de gezondheid en opvoeding van volwassen kinderen van Indische oorlogsgetroffenen. Utrecht, Academisch proefschrift.
go back to reference Wagenaar, W.A., & Groeneweg, J. (1990). The memory of concentration camp survivors. Applied Cognitive Psychology, 4, 77-87.CrossRef Wagenaar, W.A., & Groeneweg, J. (1990). The memory of concentration camp survivors. Applied Cognitive Psychology, 4, 77-87.CrossRef
go back to reference Wind, E. de (1987a). De loochening van het oorlogstrauma. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 42, 547-552. Wind, E. de (1987a). De loochening van het oorlogstrauma. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 42, 547-552.
go back to reference Wind, E. de (1987b). De tweede generatie: stigma of psychische realiteit? Psychoanalytisch Forum, 5, 47-63. Wind, E. de (1987b). De tweede generatie: stigma of psychische realiteit? Psychoanalytisch Forum, 5, 47-63.
go back to reference Wind, E. de (1993). Confrontatie met de dood: psychische gevolgen van vervolging. Utrecht: Stichting ICODO. Wind, E. de (1993). Confrontatie met de dood: psychische gevolgen van vervolging. Utrecht: Stichting ICODO.
go back to reference Withuis, J. (2001a). Bestaat PTSS? Over trauma, traumacultuur en traumamisbruik. ICODO Info, 18, 5-18. Withuis, J. (2001a). Bestaat PTSS? Over trauma, traumacultuur en traumamisbruik. ICODO Info, 18, 5-18.
go back to reference Withuis, J. (2001b). Geestelijke oorlogsschade: de oorlog in het maandblad 1945-2000. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 56, 394-451. Withuis, J. (2001b). Geestelijke oorlogsschade: de oorlog in het maandblad 1945-2000. Maandblad Geestelijke volksgezondheid, 56, 394-451.
go back to reference IJzendoorn, M.H. van (2002). Drie generaties holocaust? Over gehechtheid, trauma en veerkracht. Tijdschrift voor Psychotherapie, 28, 183-204.CrossRef IJzendoorn, M.H. van (2002). Drie generaties holocaust? Over gehechtheid, trauma en veerkracht. Tijdschrift voor Psychotherapie, 28, 183-204.CrossRef
Metagegevens
Titel
Het (on)gewone in de diagnostiek en de behandeling van oorlogsslachtoffers
Auteur
Anton Hafkenscheid
Publicatiedatum
01-06-2005
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 3/2005
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03062140

Andere artikelen Uitgave 3/2005

Tijdschrift voor Psychotherapie 3/2005 Naar de uitgave