Samenvatting
De laatste jaren is het gebruik van registratiegegevens voor beleid in de hulpverlening sterk in de belangstelling komen te staan. De Commissie Harmonisatie van Normen noemde onder andere de DSM, het MAC en de CBCL als middelen waarmee gegevens kunnen worden verzameld over de problematiek van de jeugdigen die in de hulpverlening zijn opgenomen. In dit artikel wordt de vraag aan de orde gesteld of en hoe deze instrumenten voor registratie ten behoeve van beleid te gebruiken zijn. We concluderen dat de instrumenten van heel verschillende aard zijn, uiteenlopende kwaliteiten bezitten, in te onderscheiden fases van het diagnostisch proces thuishoren en zeer verschillende soorten informatie opleveren. Of de instrumenten voor beleidsdoeleinden in te zetten zijn, kan bovendien alleen worden bepaald als duidelijk is welke beleidsvragen men ermee wil beantwoorden. We constateren dat die duidelijkheid nog onvoldoende bestaat.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Notes
De genoemde instrumenten zijn voorbeelden.
diag. = klinisch‐diagnostisch oordeel (diagnose) en indicatiestelling voor behandeling; class. = classificatie.
Literatuur
Achenbach, T.M. (1991a). Manual for the Child Behavior Checklist and 1991 Profile. Burlington, VT: University of Vermont, Department of Psychiatry.
Achenbach, T.M. (1991b). Manual for the Teacher's Report Form and 1991 Profile. Burlington, VT: University of Vermont, Department of Psychiatry.
Achenbach, T.M. (1991c). Manual for the Youth Self-Report and 1991 Profile. Burlington, VT: University of Vermont, Department of Psychiatry.
Achenbach, T.M. (1992). Manual for the Child Behavior Checklist/2–3 and 1992 Profile. Burlington, VT: University of Vermont, Department of Psychiatry.
Achenbach, T.M. (1993). Empirically based taxonomy: How to use syndromes and profile types derived from the CBCL , TRF , and YSR. Burlington, VT: University of Vermont, Department of Psychiatry.
Achenbach, T.M., MacConaughy, S.H. & Howell, C.T. (1987). Child/adolescent behavioral and emotional problems: Implications of cross-informant correlations for situational specificity. Psychological Bulletin, 101, 213–232.
American Psychiatric Association (1987). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Third edition, Revised. Washington DC: American Psychiatric Association.
Blanz, B., Amorosa, H. & Schmidt, M.H. (1990). Psychiatric disorders in children and adolescents: Results of the ICD–10 field trial. Pharmacopsychiatry, 23, 173–176.
Bogaart, P.H.M. van den, Mesman Schultz, K., Naayer, P.H.M. & Zandberg, Tj. (1989). Instrumentarium voor programma-evaluatie in de residentiële jeugdhulpverlening. De COM-UV . Betrouwbaarheid en validiteit. Leiden: COJ.
Carlier, E. & Schoorl, P.M. (1990). Het diagnostisch proces in model. In J. Rispens, E. Carlier & P.M. Schoorl (Red.), Diagnostiek in de hulpverlening: Methodische aspecten (pp. 57–76). Lisse: Swets & Zeidinger.
Commissie Harmonisatie van Normen (1988). Harmonisatie van normen op het terrein van de residentiële hulpverlening. Deel 1: Hoofdlijnen. Den Haag: Distributiecentrum DOP.
Commissie Harmonisatie van Normen (1990). Harmonisatie van normen op het terrein van de jeugdhulpverlening. Deel 2: Uitwerking van hoofdlijnen voor daghulp en dag- en nachthulp; Hoofdlijnen voor preventieve en ambulante voorzieningen en pleegzorg. Den Haag: Distributiecentrum DOP.
Commissie Harmonisatie van Normen (1991). Harmonisatie van normen op het terrein van de jeugdhulpverlening. Deel 3: Eindadvies. Den Haag: Distributiecentrum DOP.
Couturier, G.L.G. (1992). De erwtensoep is klaar: Omcircel (nul), (een) of (twee). In R. Naaborg, A.M. Oudesluys-Murphy & T. von Ruhe-Zurcher (Red.), Kind en MKD op weg naar de toekomst (pp. 69–77). Zeist: Kerckebosch.
Edelbrock, C. & Costello, A.J. (1988). Convergence between statistically derived behavior problem scores and child psychiatric diagnoses. Journal of Abnormal Child Psychology, 16, 219–231.
Evers, A., Van Vliet-Mulder, J.C. & Ter Laak, J. (1992). Documentatie van tests en testresearch in Nederland. Assen: Van Gorcum.
Freyberger, H.J., Dittmann, V., Stieglitz, R.D. & Diling, H. (1990). ICD–10 in der Erprobung: Ergebnisse einer multizentrischen Feldstudie in den Deutschsprachigen Ländern. Nervenartz, 61, 271–275.
Gerritzen, H.M.J.A., Goor-Lambo, G. van & Mussert, P.Chr. (1986). Kinder- en jeugdpsychiatrische diagnostiek. Meppel/Amsterdam: Boom.
Groot, A. de, Koot, H.M. & Verhulst, F.C. (in druk). The cross-cultural generalizability of the CBCL cross-informant syndromes. Psychological Assessment.
Harinck, F.J.H. & Yperen, T.A. van (1991). Registratie in de klinische praktijk. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 30, 389–399.
Jagers, J.D. & Slot, N.W. (1990). Jongeren 1nformatie Lijst: Kenmerken. Duivendrecht: Paedologisch Instituut.
Jampala, V.C., Sierles, F.S. & Taylor, M.A. (1988). The use of DSM-III in the United States: A case of not going by the book. Comprehensive psychiatry, 29, 39–47.
Jampala, V.C., Zimmerman, M., Sierles, F.S. & Taylor, M.A. (1992). Consumers’ attitudes toward DSM-III and DSM-III-R: A 1989 survey of psychiatric educators, researchers, practitioners, and senior residents. Comprehensive psychiatry, 33, 180–185.
Klynveld Bosboom Hegener (1987). Registratie-systemen in de jeugdhulpverlening. Inventarisatie en perspectief. Utrecht: Organisatie-adviesbureau Klynveld Bosboom Hegener.
Koot, H.M. (1993). Problem behavior in Dutch preschoolers. Academisch proefschrift. Rotterdam: Erasmus Universiteit Rotterdam.
Mesman Schultz, K., Depla, M. & Nelen, M. (1987). Evaluatie van gedifferentieerde residentiële hulpverlening aan jongeren: De ontwikkeling van een evaluatie-instrument ter ondersteuning van instellingsbeleid (Tweede, herziene druk). Leiden: LISBON.
Pameijer, N.K. (1992). Het hypothesetoetsend model en de diagnostiek van leer- en opvoedingsproblemen in de praktijk. Amsterdam: Gemeentelijk Pedologisch Instituut.
Ploeg, J.D. van der & Scholte, E.M. (1988). Tehuizen in beeld. Leiden: COJ.
Rey, J.M., Plapp, J.M. & Stewart, G.W. (1989). Reliability of psychiatric diagnosis in referred adolescents. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 30, 879–888.
Rutter, M., Shaffer, D. & Sturge, C. (1975). A guide to a multi-axial classification scheme for psychiatric disorders in childhood and adolescents. London: Department of Child and Adolescent Psychiatry, Institute of Psychiatry.
Scholte, E.M. (1993a). Basisdiagnostiek in de psychosociale jeugdhulpverlening: De Vragenlijst Sociale en Pedagogische Situatie. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 32, 251–270.
Scholte, E.M. (1993b). Basisdiagnostiek in de psychosociale jeugdhulpverlening II: Gebruik van de VSPS in de gezinsvoogdij. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 32, 334–350.
Setterberg, S.R., Ernst, M., Rao, U., Campbell, M., Carlson, G.A., Shaffer, D. & Staghezza, B.M. (1991). Child psychiatrists’ view of DSM-III-R: A survey of usage and opinions. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 30, 652–658.
Slijper, F.M.E. (1992). Ontwikkeling van emotie en persoonlijkheid: Een praktijkvisie. In F.C. Verhulst & F. Verheij (Red.), Kinder- en jeugdpsychiatrie: Onderzoek en diagnostiek (pp. 190–203). Assen: Van Gorcum.
Steinhausen, H.Ch. & Erdin, A. (1991). The interrater reliability of child and adolescent psychiatric disorders in the ICD–10. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 32 , 921–928.
Strien, P.J. van (1984). Naar de verwetenschappelijking van de praktijk. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 13, 162–180.
Verhulst, F.C. (1992). Principes van kinder- en jeugdpsychiatrische diagnostiek. In F.C. Verhulst & F. Verheij (Red.), Kinder- en jeugdpsychiatrie: Onderzoek en diagnostiek (pp. 1–60). Assen: Van Gorcum.
Verhulst, F.C., Koot, J.M., Akkerhuis, G.W. & Veerman, J.W. (1990). Praktische handleiding voor de CBCL (Child Behavior Checklist). Assen/Maastricht: Van Gorcum.
Werry, J.S. (1992). Child psychiatric disorders: Are they classifiable? British Journal of Psychiatry, 161, 472–480.
Werry, J.S., Methven, R.J., Fitzpatrick, J. & Dixon, H. (1983). The interrater reliability of DSM-III in children. Journal of Abnormal Child Psychology, 11, 341–354.
World Health Organization (1992). The ICD –10 classification of mental and behavioural disorders. Clinical descriptions and diagnostic guidelines. Geneva: World Health Organization.
Yperen, T.A. van & Fenger-Hanemann, B.I. (1991). De bijdrage van de CBCL aan de betrouwbaarheid van classificatie. Nederlands Tijdschrift voor Opvoeding Vorming en Onderwijs, 7, 342–352.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Summary
In recent years, the use of client data for mental health management purposes and policy making has been given considerable attention. In an important report, a Dutch advisory committee stated DSM, MAS and CBCL, among others, as instruments for collecting data on the problems of young clients admitted to mental health services. This article addresses the question as to whether and how these instruments can be used to collect data for management and policy making purposes. Our conclusion is that the instruments are different in nature, have different qualities, belong to different phases of the diagnostic process, and produce very different types of information. Moreover, whether or not these instruments can be used for management and policy purposes can only be determined when it is clear exactly what information is required. We ascertain that clarity in this matter is lacking.
Dr. T. van Yperen is universitair docent bij de Sectie Onderkenning en Preventie van de vakgroep Pedagogiek van de Universiteit Utrecht.
Dr. J.M. Koot is universitair docent bij de afdeling Kinder- en Jeugdpsychiatrie, Sophia Kinderziekenhuis/Erasmus Universiteit Rotterdam.
Contactadres: Vakgroep Pedagogiek, Sectie Onderkenning en Preventie, Universiteit Utrecht, Postbus 80140, 3508 TC Utrecht.
About this article
Cite this article
Yperen, T.A.v., Koot, J.M. Registratie van problematiek bij jeugdigen. KIAD 15, 50–60 (1994). https://doi.org/10.1007/BF03060544
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03060544