Skip to main content
SpringerLink
Log in

Schizofrenie en posttraumatische stress-stoornis

  • Published:
Dth

Samenvatting

Schizofrenie en posttraumatische stress-stoornis (ptss) komen vaak samen voor. Onderzoeken tonen dat zo'n veertig procent van de patiënten met een psychose eveneens voldoet aan de diagnose ptss. Een van de redenen is een overlap in symptomen. Een psychoserecidive en een traumatische herbeleving kunnen zich beide kenmerken door hallucinaties. Negatieve symptomen tonen overeenkomst met de afgestomptheid van de gevoelens bij een chronische ptss. Oorzaak en gevolg zijn hier moeilijk te onderscheiden. Een secundaire ptss na een psychotische episode bij schizofrenie kan optreden door zowel de verschrikkingen van de psychose, als door de onbegrepen gewelddadige bejegening door politie, hulpverleners of anderen. Een chronisch psychotisch beeld kan ook secundair zijn aan een ernstige traumatisering. Ten slotte zien we vaak dat beide aandoeningen tegelijk voorkomen. Mensen met de kwetsbaarheid voor psychotische ontregelingen zijn eveneens kwetsbaar in de sociale omgang. Zowel voor, tijdens, als na een psychose zijn deze mensen vaker het slachtoffer van geweld en misbruik. Er ontstaat een vorm van circulaire causaliteit waarbij psychose en ptss elkaar versterken. Voor de hulpverlening betekent dit dat zij nauwgezet moet diagnosticeren en behandeling van schizofrenie en ptss moet overwegen. Als een alternatief voor dwang en opsluiting ontbreekt, moet een zorgvuldige begeleiding en uitleg steeds plaatsvinden.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Referenties

  • Birchwood, M., Todd, P., & Jackson, C. (1998). Early intervention in psychosis. The critical period hypothesis. British Journal of Psychiatry, Supplement, 172(33), 53-9.

    CAS  Google Scholar 

  • Breslau, N., Davis, G.C., Andreski, P., & Peterson, E. (1991). Traumatic events and posttraumatic stress disorder in an urban population of young adults. Archives of General Psychiatry, 48(3), 216-22.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Butler, R.W., Mueser, K.T., Sprock, J., & Braff, D.L. (1996). Positive symptoms of psychosis in posttraumatic stress disorder. Biological Psychiatry, 39(10), 839-44.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Dubin, W., & Fink, P. (1992). Effects of stigma on psychiatric treatment. In P. Fink & A. Tasman (Eds.), Stigma and mental illness. Washington DC: American Psychiatric Press.

    Google Scholar 

  • Goodman, L.A., Thompson, K.M., Weinfurt, K., Corl, S., Acker, P., Mueser, K.T., & Rosenberg, S.D. (1999). Reliability of reports of violent victimization and posttraumatic stress disorder among men and women with serious mental illness. Journal of Trauma and Stress, 12(4), 587-99.

    Article  CAS  Google Scholar 

  • Hamner, M.B., Frueh, B.C., Ulmer, H.G., Huber, M.G., Twomey, T.J., Tyson, C., & Arana, G.W. (2000). Psychotic features in chronic posttraumatic stress disorder and schizophrenia: comparative severity. Journal of Nervous and mental Disease, 188(4), 217-21.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Jeffries, J.J. (1977). The trauma of being psychotic: a neglected element in the management of chronic schizophrenia? Canadian Psychiatric Association Journal, 22(5), 199-206.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Kessler, R.C., Sonnega, A., Bromet, E., Hughes, M., & Nelson, C.B. (1995). Posttraumatic stress disorder in the National Comorbidity Survey. Archives of General Psychiatry, 52(12), 1048-60.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Lundy, M. (1992). Psychosis-induced posttraumatic stress disorder. American Journal of Psychotherapy, xlvi(3), 485-91.

    Google Scholar 

  • McGorry, P.D., Chanen, A., McCarthy, E., Riel, R. van, McKenzie, D., & Singh, B.S. (1991). Posttraumatic stress disorder following recent-onset psychosis. An unrecognized postpsychotic syndrome [see comments]. Journal of Nervous and Mental Disease, 179(5), 253-8.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Meyer, H., Taiminen, T., Vuori, T., Aijala, A., & Helenius, H. (1999). Posttraumatic stress disorder symptoms related to psychosis and acute involuntary hospitalization in schizophrenic and delusional patients. Journal of Nervous and Mental Disease, 187(6), 343-52.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Mueser, K.T., Goodman, L.B., Trumbetta, S.L., Rosenberg, S.D., Osher F.C., Vidaver, R., Auciello, P., & Foy, D.W. (1998). Trauma and posttraumatic stress disorder in severe mental illness. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 66(3), 493-9.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Shaner, A., & Eth, S. (1989). Can schizophrenia cause posttraumatic stress disorder? American Journal of Psychotherapy, xliii(4), 588-97.

    Google Scholar 

  • Shaw, K., McFarlane, A., & Bookless, C. (1997). The phenomenology of traumatic reactions to psychotic illness. Journal of Nervous and Mental Disease, 185(7), 434-41.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Stampfer, H.G. (1990). ‘Negative symptoms’: a cumulative trauma stress disorder? [see comments]. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 24(4), 516-28.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Williams-Keeler, L., Milliken, H., & Jones, B. (1994). Psychosis as precipitating trauma for ptsd: a treatment strategy. American Journal of Orthopsychiatry, 64(3), 493-8.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. www.bsl.nl/shop/directieve-therapie-0167-238x.html

    Mark van der Gaag

Authors
  1. Mark van der Gaag
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Additional information

Abstract

Schizophrenia and posttraumatic stress disorder often go hand in hand. About 40 percent of the patients with psychosis also have a ptsd. One of the reasons is an overlap in symptoms. For instance, a psychotic relapse and reliving a trauma can both be characterized by hallucinations. Negative symptoms show overlap with numbing in chronic ptsd. Cause and consequence are hard to separate. A secondary ptsd in a patient with schizophrenia can be the result of the terrors of psychosis as well as the lack of understanding force by police or professional caretakers. Chronic psychosis can also be a secondary phenomenon of ptsd. Finally, we often see a comorbidity of psychosis and ptsd. People with vulnerability for psychotic episodes are also quite vulnerable in social situations. Before, during and after a psychotic episode these people are more often the victim of violence and sexual abuse. Thus, there is a circular causality in which psychosis and ptsd reinforce each other. Mental health workers should be more aware of ptsd in psychosis and scrutinize the options for treatment. When an alternative for force and seclusion is lacking, careful explanations and guidance are requested.

dr. M. van der Gaag is afdelingshoofd behandeling van het transmuraal zorgteam Zuid 1 en coördinator wetenschappelijk onderzoek van het psychosecircuit van Parnassia, Den Haag. Hij is tevens universitair docent bij de vakgroep Psychiatrie van de Rijksuniversiteit Leiden. Correspondentieadres: Parnassia, Het Spectrum, Albardastraat 100, 2555 VZ Den Haag.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Cite this article

van der Gaag, M. Schizofrenie en posttraumatische stress-stoornis. DITH 22, 7–13 (2002). https://doi.org/10.1007/BF03060274

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/BF03060274

Search

Navigation