4. VAN PRIORITEREN TOT SPECIFICEREN

Dit hoofdstuk gaat nog steeds over de beginfase van de hulpverlening. De cliënt heeft, met hulp van de werker, zo goed mogelijk onder woorden gebracht met welke problemen hij kampt (eerste probleemexploratie met aandacht voor strengths en hulpbronnen). Hij heeft enige uitleg gekregen over TGH en gebleken is dat werker en cliënt met elkaar in zee willen. Er is een soort basisovereenkomst, maar om tot een expliciete samenwerkingsovereenkomst c.q. contract te komen, moet nog nader bepaald worden aan welk probleem(aspect) gewerkt gaat worden en welk doel wordt nagestreefd. Daartoe wordt de exploratie voortgezet en gaan werker en cliënt aan de slag met probleemafbakening of prioriteitsstelling.

Als het probleem is afgebakend en de prioriteiten zijn gesteld (4.1), wordt het mogelijk om te komen tot doelbepaling en hoofdtaakformulering (4.2). De hoofdtaakformulering beschrijft wat moet worden ondernomen om het doel te bereiken. Ze is globaal en moet dat ook zijn; concretisering in de vorm van taken zal gebeuren bij voortschrijdende probleemspecificatie. Hiermee wordt al in de startfase begonnen (4.3) en er wordt in de middenfase van TGH mee doorgegaan. Bij probleemspecificatie wordt een afgebakend probleem in detail geëxploreerd om na te gaan waar de beste aangrijpingspunten voor verandering liggen. Dat betekent tevens dat scherp gelet wordt op specifieke strengths en hulpbronnen, zowel bij de cliënt als in de omgeving. Ook staan we uitgebreid stil bij de betekenis van de overtuigingen van de cliënt in relatie tot zijn probleem.

Reid en Epstein gebruiken de termen probleemexploratie en probleemspecificatie door elkaar. Daar valt wat voor te zeggen: specificatie is een vorm van exploratie en om goed te exploreren dient men te concretiseren en te specificeren. Wij reserveren de term exploratie voor de beginfase in het contact werker-cliënt, wanneer in de breedte onderzocht wordt met welke problemen de cliënt zit, prioriteiten gesteld worden en een probleem wordt afgebakend waarop de activiteiten van werker en cliënt zich zullen concentreren. Onder probleemspecificatie verstaan wij nader onderzoek van het afgebakende probleem. De termen afbakenen, selecteren en prioriteren (van het probleem) gebruiken wij als synoniemen. Het afgebakende, geselecteerde of geprioriteerde probleem kan eventueel bestaan uit twee, maximaal drie samenhangende problemen of probleemaspecten.