Kunstgewrichten: knie en enkel

Voorwerk

1. Inleiding: de knieprothese

Samenvatting

De inleiding van dit boek beschrijft de geschiedenis van de totale knieprothese alsook de verschillende typen die op dit moment worden gebruikt. Verder wordt duidelijk dat de behandelaar en de patiënt hun doelen op elkaar moeten afstemmen, opdat de prothese uiteindelijk voldoet aan beider verwachtingen. De enkelprothese wordt in dit hoofdstuk niet besproken. Informatie hierover is te vinden in H. 14 en 15.

Patty Joldersma

2. Een 68-jarige vrouw meldt zich met een recidief van hevige, rechtszijdige kniepijn

Samenvatting

De knie-endoprothese wordt vrijwel altijd geïmplanteerd bij personen met ernstige knieartrose. Deze casus bespreekt echter een patiënt met hevige kniepijn maar met een op de röntgenfoto slechts lichte artrose. Zij krijgt uiteindelijk toch een kunstknie.

Koos van Nugteren

3. Addendum: de knieprotheseoperatie

Samenvatting

Dit hoofdstuk geeft een overzicht van verschillende typen knieprothesen die kunnen worden geïmplanteerd. De totale knieprothese, de hemiprothese en de patellaprothese komen aan bod. Verder wordt uitgelegd wat er zoal komt kijken bij een standaard totale knieprotheseoperatie en wat de voor- en nadelen zijn van minimaal invasieve chirurgie.

Patty Joldersma

4. Een 79-jarige man met mediale linkszijdige kniepijn

Samenvatting

Dit hoofdstuk beschrijft een patiënt met spontaan ontstane mediale kniepijn. De man heeft een vrij zeldzame auto-immuunaandoening waarvoor hij medicijnen gebruikt. De symptomen zijn verwarrend en kunnen wijzen op verschillende pathologieën.

Koos van Nugteren, Arent Snaak

5. Addendum: mediale knieartrose

Samenvatting

Dit hoofdstuk beschrijft waarom artrose van de knie vaak eerst in het mediale kniecompartiment optreedt en wanneer men besluit het mediale kniecompartiment te vervangen door een hemiprothese. Verder worden de voor- en nadelen beschreven van de hemiprothese ten opzichte van de totale knieprothese.

Koos van Nugteren

6. Pijn en zwelling van de knie bij een 73-jarige man met een knieprothese sinds vier jaar

Samenvatting

Ruim drie jaar kon deze 73-jarige patiënt weer uitstekend functioneren met een ‘nieuwe knie’. Alle pijn en beperkingen die hij voorheen had, leken opgelost. Geleidelijk ontstond daarna echter toch weer pijn en zwelling van het gewricht.

Marc Martens

7. Addendum: wear disease

Samenvatting

Dit hoofdstuk beschrijft hoe slijtage van de gewrichtsoppervlakken van een gewrichtsprothese uiteindelijk kan leiden tot loslating van een prothesecomponent. Verder worden technische ontwikkelingen besproken die moeten leiden tot een langere levensduur van de prothese.

Koos van Nugteren

8. Progressieve pijn en zwelling van de rechterknie bij een 78-jarige vrouw die dertien jaar geleden een knieprothese kreeg

Samenvatting

Een totale knieprothese kan een patiënt gedurende lange tijd van hevige kniepijn verlossen. De patiënte van deze casus heeft meer dan tien jaar veel baat bij haar knieprothese. Dan begint zij echter geleidelijk weer pijn te krijgen, vooral bij wandelen en traplopen. Bovendien ontstond er vaak zwelling van de knie na belasten.

Marc Martens

9. Addendum: revisie van de totale knieprothese

Samenvatting

Nu er steeds meer totale knieprothesen worden geïmplanteerd, neemt ook het aantal revisieoperaties toe. Een revisieoperatie is lastiger en riskanter dan een primaire operatie. In dit hoofdstuk wordt uitgelegd wanneer een revisieoperatie nodig is, wat de problemen zijn die men tijdens zo’n operatie tegenkomt en wat de consequenties zijn voor het type prothese dat men hiervoor kiest.

Patty Joldersma

10. Complicaties na implantatie van een rechtszijdige totale knieprothese bij een 72-jarige man

Samenvatting

Een 72-jarige man met een linkszijdige totale knieprothese krijgt pijn aan zijn nog niet geopereerde rechterknie. Ook deze knie moet worden geopereerd. Hij verwacht dat de revalidatie even voorspoedig zal verlopen als de revalidatie na de eerste totale knieoperatie. Maar dat verloopt anders…

Koos van Nugteren, Niels van Lier

11. Addendum: postoperatieve complicaties

Samenvatting

Zoals elke operatie brengt ook de knieprotheseoperatie risico’s op complicaties met zich mee. Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de meest voorkomende complicaties na een totale knieoperatie. Er wordt beschreven hoe complicaties herkend kunnen worden, wat de behandeling is en wat voor maatregelen genomen kunnen worden om complicaties te voorkomen.

Patty Joldersma

12. Toenemende kniepijn bij een 53-jarige, sportieve man vijf jaar na een totale knieprotheseoperatie

Samenvatting

Een sportieve man heeft door sporten zo veel letsels aan de rechterknie opgelopen dat hij al op 48-jarige leeftijd een totale knieprothese geïmplanteerd krijgt. Na implantatie hoopt hij weer intensief te kunnen gaan sporten.

Patty Joldersma

13. Addendum: werken en sporten na een totale knieprothese

Samenvatting

Aangezien de kwaliteit van knieprothesen steeds verder toeneemt, is men ook geneigd om ze te plaatsen bij steeds jongere patiënten. Dit heeft als consequentie dat de prothese niet alleen langer mee moet gaan, maar ook grotere krachten te verwerken krijgt. Relatief jonge patiënten beoefenen vaak nog een beroep en willen daarbij ook nog sporten. De vraag is of de prothese deze relatief hoge belasting aankan en of dit geen consequenties heeft voor de levensduur ervan. Dit addendum probeert hier meer duidelijkheid in te geven.

Patty Joldersma

14. Aanhoudende pijnklachten na een bimalleolaire enkelfractuur bij een 78-jarige vrouw

Samenvatting

Door een ongeval ontstond een gecompliceerde enkelfractuur bij een nu 78-jarige vrouw. Na behandeling blijft sprake van aanhoudende pijn rond de enkel. Moet de enkel worden vastgezet (artrodese) of is implantatie van een enkelprothese mogelijk?

Yvonne Kerkhoff, Jan Willem K. Louwerens

15. Addendum: de totale enkelprothese

Samenvatting

Een enkelprothese wordt minder vaak geïmplanteerd dan een knieprothese. Dit hoofdstuk beschrijft wie voor een enkelprothese in aanmerking kunnen komen, wat voor typen enkelprothesen er bestaan, of men ermee kan sporten en welke complicaties kunnen optreden tijdens en na de operatie. Ten slotte wordt een artrodesebehandeling vergeleken met implantatie van een totale enkelprothese. Wat zijn de voor- en nadelen?

Yvonne Kerkhoff, Jan Willem K. Louwerens

Nawerk