Kunstgewrichten: de heup

1. Inleiding

Introductie

Hoofdstuk 1 beschrijft de geschiedenis van de totale heupprothese en de talrijke problemen waarmee men te maken kreeg bij het ontwerpen van een prothese met een acceptabele levensduur. Voor- en nadelen van metaal-op-metaalarticulatie, polyethyleen, de resurfacing-methode en het gebruik van cement komen aan de orde.

Ten slotte beschrijft dit hoofdstuk de meest voorkomende oorzaken van artrose, een aandoening van het gewricht die zo ernstig kan zijn, dat het gehele gewricht chirurgisch moet worden vervangen door een kunstgewricht.

Koos van Nugteren

2. Lagerugklachten met pijn in het linkerbeen en de linkervoet bij een 70-jarige man

Introductie

Pijn in een been kan allerlei oorzaken hebben. Hij kan veroorzaakt worden door een aandoening die meer naar proximaal is gelegen, bijvoorbeeld de rug of het heupgewricht. De pijn kan ook een uitstraling zijn vanuit distaal, zoals soms bij zenuwcompressie het geval is. Ten slotte kan het natuurlijk ook een lokaal letsel of lokale aandoening zijn.

Deze patiënt met beenpijn werd uitgebreid in het ziekenhuis onderzocht, maar behandeling had weinig resultaat. Het klinische onderzoek bij de fysiotherapeut toonde uiteindelijk dat deze beenpijn meerdere onderliggende oorzaken had.

Koos van Nugteren

3. Totale heupoperatie

Introductie

Dit hoofdstuk gaat dieper in op verschillende aspecten van de heupoperatie, zoals: Wanneer is een operatie geïndiceerd? Welke typen prothesen zijn momenteel gangbaar? Wanneer gebruikt men cement? Wordt lokale of algehele anesthesie aangeraden? Welke benaderingen zijn gangbaar tijdens de operatie? Welke complicaties zijn mogelijk?

Het zijn zaken die van belang kunnen zijn voor de postoperatieve revalidatie.

Koos van Nugteren

4. Geleidelijk ontstane liesklachten bij een 53-jarige, sportieve man

Introductie

Een 49-jarige man die graag tennist, krijgt linkszijdige heuppijn die in de loop van enkele jaren toeneemt. Later krijgt hij ook pijn aan zijn rechterheup.

Koos van Nugteren

5. Sporten na een totale heupartroplastiek

Introductie

Jonge sportieve mensen die een totale heupoperatie moeten ondergaan, vragen bijna altijd aan hun chirurg of fysiotherapeut of sporten na de operatie nog mogelijk is. Hoewel er wetenschappelijk nog niet zoveel over bekend is, zijn er inmiddels wel richtlijnen die gebruikt kunnen worden om de patiënt hierin te adviseren.

Dit hoofdstuk beschrijft de risico’s die sporten met een endoprothese met zich meebrengen. Verder worden de takken van sport genoemd die men zonder veel risico kan beoefenen en de sportactiviteiten die men beter kan vermijden.

Koos van Nugteren

6. Jarenlange pijn in het bovenbeen bij een 76-jarige man met een endoprothese van de linkerheup

Introductie

Hoewel een totale heupartroplastiek een van de meest succesvolle orthopedische operaties is, kan het ook wel eens mis gaan. Deze patiënt houdt na het plaatsen van de heupprothese aanhoudend pijn als hij de heup belast. Het duurt jaren voordat men erachter komt wat er nu eigenlijk aan de hand is.

Koos van Nugteren

7. Een 60-jarige patiënt met pijn en doorzakgevoelens in de linkerheup nadat hij 10 jaar eerder was geopereerd voor een totale heupprothese

Introductie

Laterale heuppijn kan allerlei oorzaken hebben. In veel gevallen is het moeilijk te achterhalen wat precies de oorzaak van de pijn is. Dat geldt in het bijzonder voor patiënten met een totale heupprothese. Naast de gebruikelijke oorzaken kan er dan ook sprake zijn van een complicatie gerelateerd aan het kunstgewricht.

Het stellen van een juiste diagnose is bij deze patiënt met laterale heuppijn extra lastig omdat in het verleden de uitslag van een röntgenfoto niet goed gecommuniceerd is.

Koos van Nugteren, Cindy Walravens

8. Wear disease

Introductie

Dit hoofdstuk beschrijft hoe slijtage van de gewrichtsoppervlakken van een prothese uiteindelijk kan leiden tot loslating van een prothesecomponent. Verder worden technische ontwikkelingen besproken die moeten leiden tot een langere levensduur van de prothese.

Koos van Nugteren

9. Een 41-jarige vrouw met een rechtszijdige totale heupprothese krijgt talloze complicaties in de daaropvolgende 20 jaar

Introductie

Dit hoofdstuk beschrijft een extreem en zeldzaam voorbeeld van wat er allemaal mis kan gaan bij eenzelfde patiënte na een totale heupartroplastiek. Uiteindelijk grijpt men naar het laatste redmiddel, dat uitsluitend wordt toegepast als alle andere maatregelen hebben gefaald.

Koos van Nugteren

10. Infectie

Introductie

Dit hoofdstuk beschrijft de oorzaken en behandelmethoden van een infectie rond een totale heupprothese. Ten slotte worden enkele preventieve maatregelen vermeld ter voorkoming van deze ernstige complicatie.

Koos van Nugteren

11. Een 90-jarige, tengere vrouw met twee heupprothesen en een knieprothese valt en kan niet meer opstaan

Introductie

Het hoofdstuk beschrijft een 90-jarige, fragiele vrouw met twee heupprothesen en een knieprothese. Zij heeft een hoog valrisico. Complicaties ontstaan na diverse valincidenten.

Koos van Nugteren

12. Luxatie van de heupprothese

Introductie

Een vrij veel voorkomende complicatie na een totale heupoperatie is de luxatie. Vooral na een revisieoperatie komt luxatie nogal eens voor. Dit hoofdstuk beschrijft beknopt de oorzaken en behandeling van luxatie van de heupprothese.

Koos van Nugteren