Kosten en baten: de financiering onder de loep

De uitkomsten van de zorg in de praktijk zijn niet alleen een resultante van motivatie, kennis en kunde van alle praktijkmedewerkers, ook randvoorwaarden spelen een cruciale rol. Het in de praktijk toepassen van wetenschappelijk onderbouwde adviezen en richtlijnen en de evaluatie daarvan worden ondersteund door afspraken over passende financiële voorwaarden. Kennis van de wet- en regelgeving is een voorwaarde voor gesprekken tussen (vertegenwoordigers van) huisartsen en de financiers van de zorg om te komen tot contractafspraken. Deze gesprekken gaan niet alleen over het werk en de manier van werken, ze gaan ook over de tarieven. Tarieven zijn bepalend voor de inkomsten van de praktijken en daarmee voor die van huisartsen. Ze zijn naast het inkomensdeel gebaseerd op de kosten van de praktijkvoering. Het inkomen van de huisartsenpraktijk is tegenwoordig het gevolg van een gereguleerde marktwerking in de zorg. Ze is in 2006 door de overheid vastgelegd in de Zorgverzekeringswet: marktwerking waar het kan, zoals bij ketenzorg en bij de M&I-gelden (voor modernisering en innovatie), en regulering waar het moet, zoals in de acute zorg en bij het maken van afspraken over de continuïteit van zorg gedurende 7 × 24 uur. Toezichthouders als de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) letten op de naleving van de spelregels bij de inkoop van huisartsenzorg en op de hoogte van budgetten. Binnen het zorgstelsel valt huisartsenzorg onder de curatieve zorg. Huisartsenzorg wordt vanuit premies gefinancierd.

In dit hoofdstuk wordt nader aandacht besteed aan aspecten van de financiering van huisartsenzorg. Deze financiering wordt van jaar tot jaar beïnvloed door nieuwe wetgeving, maatregelen en afspraken. Verder kijken dan de stand van zaken anno 2011 is niet eenvoudig, maar voor 2012 heeft de minister een korting van € 132 miljoen (6% van het gehele budget) voor huisartsenzorg in petto.