Skip to main content
Top

2016 | OriginalPaper | Hoofdstuk

5. Koorts bij volwassenen

Auteurs : H. de Vries, M. A. van Agtmael, J. F. Bastiaans

Gepubliceerd in: Diagnostiek van alledaagse klachten

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Koorts wordt bij niet-immuungecompromitteerde volwassenen in de eerste lijn zonder recent verblijf in het buitenland meestal veroorzaakt door een luchtweginfectie. Bij ouderen vormen urineweginfecties een relatief frequente oorzaak van koorts. Bij ontbreken van richtinggevende voorgeschiedenis, klachten of verschijnselen volstaat men in eerste instantie met lichamelijk onderzoek van KNO-gebied en longen. Bij negatieve bevindingen volgt urineonderzoek. Wanneer geen afwijkingen gevonden worden, gaat men uit van een onschuldige virale oorzaak. Bij een ernstig zieke indruk of verminderd bewustzijn is het lichamelijk onderzoek allereerst gericht op eventuele stoornissen in de vitale functies, omdat deze onmiddellijke therapeutische implicaties hebben. Als de koorts een week aanhoudt of eerder bij verandering van het beeld, dient een uitgebreide anamnese en algemeen lichamelijk onderzoek plaats te vinden om diagnostische aanknopingspunten op te sporen. Ook kan de arts dan aanvullend onderzoek laten verrichten: in eerste instantie bloed-, urine- en fecesonderzoek en een X-thorax, eventueel gevolgd door X-sinussen en een mantoux-reactie. Medicatie wordt zo veel mogelijk gestaakt om een allergie aan te tonen of uit te sluiten. Na enkele dagen herhaalt men anamnese en lichamelijk onderzoek. Twee weken onbegrepen koorts is reden voor verdere (poli)klinische evaluatie. Concrete aanwijzingen op grond van steeds herhaalde anamnese en lichamelijk onderzoek zijn richtinggevend voor de inzet van complex aanvullend onderzoek. Dit bestaat onder meer uit bloedkweken, uitgebreider bloedonderzoek, leverbiopsie, beenmergpunctie en CT-scan buik en thorax. Bij patiënten ouder dan 55 jaar met koorts en een verhoogde bezinking is een biopsie van de arteria temporalis zinvol.
Bijlagen
Alleen toegankelijk voor geautoriseerde gebruikers
Literatuur
2.
go back to reference Goldman L, Schafer AI. Goldman-Cecil Medicine. 25e druk. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2015. Goldman L, Schafer AI. Goldman-Cecil Medicine. 25e druk. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2015.
3.
go back to reference Longo DL, Fauci AS, Kasper DL, et al., redacteuren. Harrison’s principles of internal medicine. 18e druk. New York: McGraw-Hill; 2012. Longo DL, Fauci AS, Kasper DL, et al., redacteuren. Harrison’s principles of internal medicine. 18e druk. New York: McGraw-Hill; 2012.
4.
go back to reference Eskerud JR, Laerum E, Fagerthun H, et al. Fever in general practice I. Frequency and diagnoses. Fam Pract. 1992;9:263–9.CrossRefPubMed Eskerud JR, Laerum E, Fagerthun H, et al. Fever in general practice I. Frequency and diagnoses. Fam Pract. 1992;9:263–9.CrossRefPubMed
6.
go back to reference O’Grady NP, Barie PS, Bartlett JG, et al. Practice guidelines for evaluation of new fever in critically ill adult patients: 2008 update from the American College of Critical Care medicine and the Infectous Diseases Society of America. Crit Care Med. 2008;36:1330–49.CrossRefPubMed O’Grady NP, Barie PS, Bartlett JG, et al. Practice guidelines for evaluation of new fever in critically ill adult patients: 2008 update from the American College of Critical Care medicine and the Infectous Diseases Society of America. Crit Care Med. 2008;36:1330–49.CrossRefPubMed
8.
go back to reference Linden MW van der, Westert GP, Bakker D de, et al. Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk: klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht: Nivel; 2004. Linden MW van der, Westert GP, Bakker D de, et al. Tweede Nationale Studie naar ziekten en verrichtingen in de huisartspraktijk: klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht: Nivel; 2004.
9.
go back to reference Eskerud JR, Hoftvedt BO, Laerum E. Fever: knowledge, perception and attitudes. Results from a Norwegian population study. Fam Pract. 1991;8:32–6.CrossRefPubMed Eskerud JR, Hoftvedt BO, Laerum E. Fever: knowledge, perception and attitudes. Results from a Norwegian population study. Fam Pract. 1991;8:32–6.CrossRefPubMed
10.
go back to reference Fletcher JL, Creten D. Perceptions of fever among adults in a family practice setting. J Fam Pract. 1986;22:427–30.PubMed Fletcher JL, Creten D. Perceptions of fever among adults in a family practice setting. J Fam Pract. 1986;22:427–30.PubMed
12.
go back to reference Whitby M. The febrile patient. Aust Fam Physician. 1993;22:1753–61.PubMed Whitby M. The febrile patient. Aust Fam Physician. 1993;22:1753–61.PubMed
13.
go back to reference Bone RC. Toward an epidemiology and natural history of SIRS (systemic inflammatory response syndrome). JAMA. 1992;268:3452–5.CrossRefPubMed Bone RC. Toward an epidemiology and natural history of SIRS (systemic inflammatory response syndrome). JAMA. 1992;268:3452–5.CrossRefPubMed
14.
go back to reference Vught AB van, Gaakeer MI, Henny W, et al., redacteuren. Leerboek acute geneeskunde. 6e druk. Amsterdam: Reed Business Education; 2014. Vught AB van, Gaakeer MI, Henny W, et al., redacteuren. Leerboek acute geneeskunde. 6e druk. Amsterdam: Reed Business Education; 2014.
15.
go back to reference Davis JP, Chesney PJ, Wand PJ, et al. Toxic-shock syndrome: epidemiologic features, recurrence, risk factors, and prevention. N Engl J Med. 1980;303:1429–35.CrossRefPubMed Davis JP, Chesney PJ, Wand PJ, et al. Toxic-shock syndrome: epidemiologic features, recurrence, risk factors, and prevention. N Engl J Med. 1980;303:1429–35.CrossRefPubMed
16.
go back to reference Knockaert DC, Vanneste IJ, Vanneste SB, et al. Fever of unknown origin in the 1980s: An update of the diagnostic spectrum. Arch Intern Med. 1992;152:51–5.CrossRefPubMed Knockaert DC, Vanneste IJ, Vanneste SB, et al. Fever of unknown origin in the 1980s: An update of the diagnostic spectrum. Arch Intern Med. 1992;152:51–5.CrossRefPubMed
17.
go back to reference Kleijn EM de, Lier HJ van, Meer JW van der. Fever of unknown origin (FUO). II. Diagnostic procedures in a prospective multicenter study of 167 patients. The Netherlands FUO Study Group. Medicine. 1997;76:401–14. Kleijn EM de, Lier HJ van, Meer JW van der. Fever of unknown origin (FUO). II. Diagnostic procedures in a prospective multicenter study of 167 patients. The Netherlands FUO Study Group. Medicine. 1997;76:401–14.
18.
go back to reference Bleeker-Rovers CP, Vos FJ, Kleijn EM de, et al. A prospective multicenter study on fever of unknown origin: the yield of a structured diagnostic protocol. Medicine (Baltimore). 2007;86:26–38. Bleeker-Rovers CP, Vos FJ, Kleijn EM de, et al. A prospective multicenter study on fever of unknown origin: the yield of a structured diagnostic protocol. Medicine (Baltimore). 2007;86:26–38.
19.
go back to reference Knockaert DC, Dujardin KS, Bobbaers HJ. Long term follow-up of patients with undiagnosed fever of unknown origin. Arch Intern Med. 1996;156:618–20.CrossRefPubMed Knockaert DC, Dujardin KS, Bobbaers HJ. Long term follow-up of patients with undiagnosed fever of unknown origin. Arch Intern Med. 1996;156:618–20.CrossRefPubMed
20.
go back to reference Okkes IM, Oskam SK, Lamberts H. Van klacht naar diagnose. Episodegegevens uit de huisartspraktijk. Bussum: Coutinho; 1998. Okkes IM, Oskam SK, Lamberts H. Van klacht naar diagnose. Episodegegevens uit de huisartspraktijk. Bussum: Coutinho; 1998.
21.
go back to reference Tal S, Guller V, Gurevich A, et al. Fever of unknown origin in older adults. Clin Geriatr Med. 2007;23:649–68.CrossRefPubMed Tal S, Guller V, Gurevich A, et al. Fever of unknown origin in older adults. Clin Geriatr Med. 2007;23:649–68.CrossRefPubMed
22.
go back to reference Vanderschueren S, Knockaert D, Adriaessens T, et al. From prolonged febrile illness to fever of unknown origin: the challenge continues. Arch Intern Med. 2003;163:1033–41.CrossRefPubMed Vanderschueren S, Knockaert D, Adriaessens T, et al. From prolonged febrile illness to fever of unknown origin: the challenge continues. Arch Intern Med. 2003;163:1033–41.CrossRefPubMed
23.
go back to reference Yoshikawa TT, Norman DC. Approach to fever and infection in the nursing home. J Am Geriatr Soc. 1996;44:74–82.CrossRefPubMed Yoshikawa TT, Norman DC. Approach to fever and infection in the nursing home. J Am Geriatr Soc. 1996;44:74–82.CrossRefPubMed
24.
go back to reference Heineman MJ, Evers JLH, Massuger LFAG, Steegers EAP, redacteuren. Obstetrie en gynaecologie: De voortplanting van de mens. 7e druk. Amsterdam: Reed business; 2012. Heineman MJ, Evers JLH, Massuger LFAG, Steegers EAP, redacteuren. Obstetrie en gynaecologie: De voortplanting van de mens. 7e druk. Amsterdam: Reed business; 2012.
25.
go back to reference Kleijn EMHA de, Vandenbroucke JP, Meer J van der and the Netherlands FUO Study Group. Fever of unknown origin (FUO). I. A prospective multicenter study of 167 patients with FUO, using fixed epidemiologic entry criteria. Medicine. 1997;76:392–400. Kleijn EMHA de, Vandenbroucke JP, Meer J van der and the Netherlands FUO Study Group. Fever of unknown origin (FUO). I. A prospective multicenter study of 167 patients with FUO, using fixed epidemiologic entry criteria. Medicine. 1997;76:392–400.
26.
go back to reference Mendelson M. Fever in the immunocompromised host. Emerg Clin N Am. 1998;4:761–79.CrossRef Mendelson M. Fever in the immunocompromised host. Emerg Clin N Am. 1998;4:761–79.CrossRef
27.
go back to reference Heide HJ van der, Linden HM van der, Huizinga TW, Visser LG. Hematogene infectie van een gewrichtsprothese. Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157(12):A5448. Heide HJ van der, Linden HM van der, Huizinga TW, Visser LG. Hematogene infectie van een gewrichtsprothese. Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157(12):A5448.
28.
go back to reference Gould FK, Denning DW, Elliott TSJ, et al. Guidelines for the diagnosis and antibiotic treatment of endocarditis in adults: a report of the Working Party of the British Society for Antimicrobial Chemotherapy. J Antimicrob Chemother. 2012;67:269–89.CrossRefPubMed Gould FK, Denning DW, Elliott TSJ, et al. Guidelines for the diagnosis and antibiotic treatment of endocarditis in adults: a report of the Working Party of the British Society for Antimicrobial Chemotherapy. J Antimicrob Chemother. 2012;67:269–89.CrossRefPubMed
29.
go back to reference Gunaratnam P. Diagnosis and management of zoonoses – a tool for general practice. Aust Fam Physician. 2014;43:124–8.PubMed Gunaratnam P. Diagnosis and management of zoonoses – a tool for general practice. Aust Fam Physician. 2014;43:124–8.PubMed
31.
go back to reference Jongh TOH de, redacteur. Fysische diagnostiek. 2e druk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2015. Jongh TOH de, redacteur. Fysische diagnostiek. 2e druk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2015.
32.
go back to reference Seller R, Symons HB. Differential diagnosis of common complaints. 6e druk. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2012. Seller R, Symons HB. Differential diagnosis of common complaints. 6e druk. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2012.
33.
go back to reference Vugt SF van, Broekhuizen BD, Lammers C, et al. Use of serum C reactive protein and procalcitonin concentrations in addition to symptoms and signs to predict pneumonia in patients presenting to primary care with acute cough: diagnostic study. BMJ. 2013;346:f2450. Vugt SF van, Broekhuizen BD, Lammers C, et al. Use of serum C reactive protein and procalcitonin concentrations in addition to symptoms and signs to predict pneumonia in patients presenting to primary care with acute cough: diagnostic study. BMJ. 2013;346:f2450.
34.
go back to reference Bennett JE, Dolin R, Blaser MJ, redacteuren. Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseases. 8e druk. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2015. Bennett JE, Dolin R, Blaser MJ, redacteuren. Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseases. 8e druk. Philadelphia, PA: Elsevier Saunders; 2015.
35.
go back to reference Kaandorp CJE, redacteur. Klinische probleemstellingen. Houten: Prelum uitgevers; 2012. Kaandorp CJE, redacteur. Klinische probleemstellingen. Houten: Prelum uitgevers; 2012.
36.
go back to reference Knottnerus JA. Medical decision making by general practitioners and specialists. Fam Pract. 1991;8305–7. Knottnerus JA. Medical decision making by general practitioners and specialists. Fam Pract. 1991;8305–7.
37.
go back to reference Peters RP, Agtmael MA van, Danner SA, et al. New developments in the diagnosis of bloodstream infections. Lancet Infect Dis. 2004;4:751–60. Peters RP, Agtmael MA van, Danner SA, et al. New developments in the diagnosis of bloodstream infections. Lancet Infect Dis. 2004;4:751–60.
Metagegevens
Titel
Koorts bij volwassenen
Auteurs
H. de Vries
M. A. van Agtmael
J. F. Bastiaans
Copyright
2016
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-1274-0_5

Gerelateerde informatie