Top

Gepubliceerd in:

01-06-2008 | Artikel

Klinische besluitvorming ten aanzien van de indicatie voor psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie

Een empirische invalshoek

Auteurs: Dr. Jolien Zevalkink, Caspar C. Berghout

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 3/2008

Samenvatting

In de Nederlandse GGZ is een groot aanbod aan psychotherapeutische behandelvormen. Langdurige psychoanalytische psychotherapie en psychoanalyse maken slechts een klein deel uit van deze zorg. Al ruim 40 jaar vindt indicatiestelling plaats ten aanzien van deze twee behandelvormen. Naar aanleiding van een rapport van de Gezondheidsraad (2001) over de doelmatigheid van langdurige psychotherapie is een protocol opgesteld waarin de stappen en procedures in de besluitvorming rond de toewijzing van psychoanalytische behandelingen beschreven staan. Een standaardonderdeel van het protocol is een gestandaardiseerde gegevensverzameling, ook wel ‘routine outcome monitoring’ of ‘patiëntenvolgsysteem’ genoemd (Zevalkink, 2004).

vorige artikel Inleiding

volgende artikel De adolescentie als reorganisatiefase

Vertaling: CB

American Psychiatric Association (1976). Manual of Psychiatric Peer Review. Washington, DC: American Psychiatric Association.

American Psychiatric Association (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders, 4th ed. rev.: DSM-IV-TR. Washington, DC: American Psychiatric Association.

Arrindell, W.A., & Ettema, J.H.M. (2003). Symptom Checklist: Handleiding bij een multidimensionele psychopathologie-indicator. Lisse: Swets Test Publisher.

Berghout, C.C. & Zevalkink, J. (2007). Klinisch geval of worried well? Een beschrijving van patiënten voorafgaand aan psychoanalytische behandeling. Psychologie & Gezondheid, 35, 76-84.

Bijl, R.V., Zessen, G. van, & Ravelli, A. (1998). Prevalence of psychiatric disorder in the general population: results of the Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study. Social Psychiatry Psychiatric Epidemiology, 33, 587-595.

Blatt, S.J. (1974). Levels of object representation in anaclitic and introjective depression. Psychoanalytic Study of the Child, 29, 107-157.

Blatt, S.J., & Shahar, G. (2004). Psychoanalysis - With whom, for what, and how? Comparisons with psychotherapy. Journal of the American Psychoanalytic Association, 52, 393-448.

Blomberg, J., Lazar, A., & Sandell, R. (2001). Long-term outcome of long-term psychoanalytically oriented therapies: First findings of the Stockholm Outcome of Psychotherapy and Psychoanalysis study. Psychotherapy Research, 11, 361-382.

Brandl, Y., Bruns, G., Gerlach, A., Hau, S., Janssen, P. L., Kächele, H., Leichsenring, F., Leuzinger-Bohleber, M., Mertens, W. , Rudolf, G., Schlösser, A.-M., Springer, A., Stuhr, U., & Windaus, E. (2004). Psychoanalytische therapie: Eine stellungnahme für die wissenschaftliche Öffentlichkeit und für den wissenschaftlichen beirat Psychotherapie. Forum Der Psychoanalyse, 20, 13-125.

Cabaniss, D.L., Oquendo, M.A., & Singer, M.B. (1994). The impact of psychoanalytic values on transference and countertransference: A study in transcultural psychotherapy. Journal of the American Academy of Psychoanalysis, 22,4, 609-621.

Daniëls, M. (2004). Het profiel van de NPI cliënt. Een vergelijking van cliëntenstromen bij intake en indicatiestelling. Doctoraalscriptie Klinische Psychologie, Universiteit van Amsterdam.

Derksen, J.J.L., Mey, H.R.A. de, Sloore, H., & Hellenbosch, G. (2006). MMPI-2: Handleiding voor afname, scoring en interpretatie. Nijmegen: Pen Psychodiagnostics.

Does, A.J.W. van der (2002). BDI-II-NL: Handleiding Beck Depression Inventory-II, Nederlandse vertaling en bewerking. Lisse: Swets Test Publisher.

Doidge, N., Simon, B., Brauer, L., Grant, D.C., First, M., Brunshaw, J., Lancee, W.J., Stevens, A., Oldham, J.M., & Mosher, P. (2002). Psychoanalytic patients in the U.S., Canada, and Australia: 1.DSM-III-R disorders, indications, previous treatment, medications, and length of treatment. Journal of the American Psychoanalytic Association, 50, 575-614.

Erle, J.B., & Goldberg, D.A. (2003). The course of 253 analyses from selection to outcome. Journal of the American Psychoanalytic Association, 51,1, 257-294.

Exner, J.E. (2001). A Rorschach workbook for the Comprehensive System. Asheville, North Carolina: Rorschach Workshops.

Exner, J.E. (2003). The Rorschach: A Comprehensive System (4th ed.). Hoboken, New Jersey : John Wiley & Sons, Inc.

Fonagy, P., Leigh, T., Steele, M., Steele, H., Kennedy, R., Mattoon, G., Target, M., & Gerber, A. (1996). The relation of attachment status, psychiatric classification, and response to psychotherapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 64, 22-31.

Fonagy, P., Roth, A., & Higgitt, A. (2005). Psychodynamic psychotherapies: Evidence-based practice and clinical wisdom. Bulletin of the Menninger Clinic, 69,1, 1-58.

Gomperts, W. (2004). Effectonderzoek en de moeizame relatie tussen psychoanalyse en empirische wetenschap: De les van een historische gevalsbeschrijving. MGV, 59, 10-39.

Gomperts, W. (2005). Herkenning en verschil. Psychoanalytische psychotherapie bij migranten en vluchtelingen. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 60, 681-702.

George, C., Kaplan, N., & Main, M. (1996). Adult Attachment Interview (3^rd ed.). Department of Psychology, University of California, Berkeley.

Gezondheidsraad. (2001). Doelmatigheid van langdurige psychotherapie. Den Haag: Gezondheidsraad, 2001/8E.

Harkness, A.R., & McNulty, J.L. (2006). An overview of personality: The MMPI-2 Personality Psychopathology Five Scales. In James N. Butcher (Ed.), MMPI-2: A practitioner's guide (pp. 73-97). Washington, DC: American Psychological Association.

Holmes, J. (2001). The search for the secure base: Attachment theory and psychotherapy. Hove: Brunner-Routledge.

Horowitz, L.M., Aldern, L.E., Wiggins, J.S., & Pincus, A.L. (2000). Inventory of Interpersonal Problems: Manual. New York: The Psychological Corporation Harcourt.

Horowitz, L.M., Rosenberg, S.E., & Bartholomew, K. (1993). Interpersonal problems, attachment styles, and outcome in brief dynamic psychotherapy. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 61, 549-560.

Kessler, R. C., McGonoagle, K. A., Zhao, S., Nelson, C. B., Hughes, M., Eshleman, S., Wittchen, H.-U., & Kendler, K. S. (1994). Lifetime and 12-month prevalence of DSM-II-R psychiatric disorders in the United States. Archives of General Psychiatry, 51, 8-19.

Klein, D., Schwartz, J., Rose, S., & Leader, J. (2000). Five-year course and outcome of dysthymic disorder: A prospective, naturalistic follow-up study. American Journal of Psychiatry, 157,6, 931-939.

Knekt, P., & Lindfors, O. (2004). A randomized trial of the effect of four forms of psychotherapy on depressive and anxiety disorders: Design, methods, and results on the effectiveness of short-term psychodynamic psychotherapy and solution-focused therapy during a one-year follow-up. Helsinki: Edita.

Leichsenring, F., Biskup, J., Kreische, R., & Staats, H. (2005). The Göttingen study of psychoanalytic therapy: First results. International Journal of Psychoanalysis, 86, 433-455.

Luborsky, L. (1984). Principles of psychoanalytic psychotherapy: A manual for supportive-expressive treatment. New York: Basic Books.

Maat, S. de (2007). On the effectiveness of psychoanalytic therapy. Short if possible, long if necessary? Proefschrift Vrije Universiteit Amsterdam.

Main, M. (2000). The organized categories of infant, child, and adult attachment: Flexible versus inflexible attention under attachment-related stress. Journal of the American Psychoanalytic Association, 48,4, 1055-1096.

Nieberding, R.J., Gacono, B.B., Pirie, M., Bannatyne, L.A., Viglione, D.J., Cooper, B., Bodholt, R.H., & Frackowiak, M. (2003). MMPI-2 based classification of forensic psychiatric outpatients: An exploratory cluster analytic study. Journal of Clinical Psychology, 59, 907-920.

Ploeg, H.M. van der (2000). Handleiding bij de Zelf BeoordelingsVragenlijst: Een Nederlandstalige bewerking van de Spielberger State-Trait Anxiety Inventory. Lisse: Swets Test Publisher.

Ree, W. van der. (2006). Psychoanalytisch indiceren en onderzoek: de Rorschach-inktvlekkentest volgens het Comprehensive System nader bekeken. Tijdschrift Voor Psychoanalyse, 11,4, 262-279.

Romp, M., & Zevalkink, J. (2008). Is de combinatie van MMPI- en Rorschach gegevens van nut voor psychoanalytische indicatiestelling? Tijdschrift voor Psychotherapie, 34,2, 77-146.

Ruiter, C. de (2003). Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek met behulp van de Rorschach Inktvlekken Methode (RIM). In E. H. M. Eurelings-Bontekoe, & W. Snellen (Red.), Dynamische persoonlijkheidsdynamiek (pp. 241-261). Lisse: Swets & Zeitlinger.

Schalkwijk, F. (2006). Dit is psychoanalyse. Een inleiding tot de geschiedenis,theorie en praktijk van de psychoanalyse. Amsterdam: Boom.

Ticho, G.R. (1971). Cultural aspects of transference and countertransference. Bulletin of the Menninger Clinic, 35, 313-334.

Terlidou, C., Moschonas, D., Kakitsis, P., Manthouli, M., Moschona, T., & Tsegos, I.K. (2004). Personality changes after completion of long-term group-analytic psychotherapy. Group Analysis, 37, 401-418.

Vaughan, S. C., Marshall, R. D., MacKinnon, R. A., Vaughan, R., Mellman, L., & Roose, S. P. (2000). Can we do psychoanalytic outcome research? A feasibility study. International Journal of Psychoanalysis, 81, 513-527.

Waning, A. van (1999). Inleiding bij het thema multiculturele samenleving en psychoanalyse. In. A. van Waning (red.), Multiculturele samenleving en psychoanalyse (pp. 1-13). Assen: Van Gorcum.

Waning, A. van (2002). A mindful self and beyond: Sharing in the ongoing dialogue of Buddhism and psychoanalysis. In P. Young-Eisendrath & S. Muramoto (Eds.), Awakening and insight: Zen Buddhism and psychotherapy (pp. 93-105). New York: Brunner-Routledge.

Verheul, R., Brink, W. van den, Spinhoven, Ph., & Haringsma, R. (2000). Richtlijnen voor klinische diagnostiek van DSM-IV-persoonlijkheidsstoornissen. Tijdschrift voor Psychiatrie, 42, 409-422.

Wolf, H.M.H. de (2003). Inleiding in de psychoanalytische psychotherapie. Ontwikkeling, psychopathologie, diagnostiek en behandelvormen (2de herziene druk). Bussum: Coutinho.

Zevalkink, J. (2004). Indicatie- en behandelingsprotocol voor volwassenen. Amsterdam: Nederlands Psychoanalytisch Instituut.

Zevalkink, J. (2007). De bril van nu: Het inkleuren van het heden door ervaringen uit het verleden. In J. Zevalkink & Q. van Dam (Red.), Tegenwoordigheid van geest: Het actuele moment in een psychoanalytische behandeling (pp. 53-73). Assen: Van Gorcum.

Zevalkink, J., & Berghout, C.C. (2006). Expanding the evidence base for the cost-effectiveness of long-term psychoanalytic treatment. Journal of the American Psychoanalytic Association, 54, 1313-1319.

Titel: Klinische besluitvorming ten aanzien van de indicatie voor psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie
Een empirische invalshoek
Auteurs: Dr. Jolien Zevalkink
Caspar C. Berghout
Publicatiedatum: 01-06-2008
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 3/2008
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03078418

Andere artikelen Uitgave 3/2008

Bala Jaison (2006). Experiëntiële en kortdurende psychotherapie geïntegreerd. Praktijkboek voor het verkorten van diepwerkende therapie en het verdiepen van kortdurende therapie. Haarlem: De Toorts. ISBN: 13 978 90 6020 819 9, € 23,-

Gelezen

C.M. Grilo (2007). Eating and weight disorders. Hove/New York: Psychology Press. 246 pp., $ 26.95

Gelezen

Bijeenkomsten

Bijeenkomsten

De adolescentie als reorganisatiefase

Artikel

Inleiding

Inleiding

Nieuwe wegen in de psychoanalyse

Forum