Kiezen voor een zorgverzekering: kwalitatief onderzoek naar het keuzeproces van zorgconsumenten

Met de invoering van het nieuwe zorgstelsel wordt van zorgconsumenten verwacht dat zij een actievere rol aannemen en een bewuste keuze maken voor zorgproducten. Er is echter weinig onderzoek gedaan naar hoe zorgconsumenten kiezen voor, bijvoorbeeld, een zorgverzekering en welke informatie zij daarbij nodig hebben. In dit kwalitatieve onderzoek is gevraagd aan zorgconsumenten hoe zij de keuze voor een zorgverzekering hebben gemaakt. Uit de acht focusgroepinterviews bleek dat veel zorgconsumenten weliswaar positief stonden tegenover hun toegenomen keuzevrijheid in het nieuwe zorgstelsel, maar vaak vonden zij het maken van een keuze moeilijk. Dit kwam onder meer door de vaak ontoegankelijke en moeilijk begrijpbare informatie en omdat zorgverzekeringen waar uit gekozen moest worden te veel op elkaar lijken. Lang niet iedereen voelde zich in staat een keuze te maken en sommigen haakten af of riepen de hulp in van anderen. Om de keuze te vereenvoudigen, selecteerden zorgconsumenten vaak een beperkt aantal zorgverzekeringen die vervolgens grondiger vergeleken werden. Er konden vier typen kiezers onderscheiden worden: de ongemotiveerde kiezer, de onmachtige kiezer, de raadvragende kiezer, en de zelfstandige kiezer. Er waren geen opmerkelijke verschillen tussen hoger en lager opgeleiden wat betreft het keuzeproces. Chronisch zieken leken vaker hun persoonlijke zorgverlener te betrekken in het keuzeproces en hun eigen zorgbehoefte was belangrijker voor de uiteindelijke keuze dan voor gezonde deelnemers. Om het kiezen van een zorgverzekering gemakkelijker te maken is het van belang de informatie overzichtelijker aan te bieden en bij beslissingsondersteuning meer aan te sluiten bij de manier waarop zorgconsumenten kiezen.