Skip to main content
Top

2008 | wo | Boek

Keel-neus-oorheelkunde en hoofd-halschirurgie

casuïstiek uit de dagelijkse praktijk

Redacteuren: Prof. dr. K. Graamans, Prof. dr. P. Van de Heyning, Dr. N. de Vries

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Boekenserie : Quintessens

insite
ZOEKEN

Over dit boek

Duizelig en slecht horen na een griepje. Die vervelende verstopte neus. Hangerig en vaak keelpijn. Studenten vinden het vaak niet eenvoudig om de in hun studie opgedane theoretische kennis te vertalen naar het oplossen van medische problemen in de praktijk. Hoe interpreteer je gegevens uit anamnese en onderzoek? Hoe kom je tot een medische beslissing bij alledaagse en minder alledaagse problemen in de huisartsen– en kno–praktijk?

Keel–neus–oorheelkunde en hoofd–halschirurgie –casuïstiek uit de dagelijkse praktijk ondersteunt studenten bij het ontwikkelen van het klinisch denken. Het casusboek, een aanvulling op de bekende uitgave Keel–neus–oorheelkunde en hoofd–halschirurgie, biedt een uniek kijkje in de spreekkamer van de huisarts en kno–arts. Door de systematische presentatie van de 47 casus – anamnese, onderzoek, diagnose, behandeling en follow–up – leent de casuïstiek zich bij uitstek voor probleemgeoriënteerd onderwijs.

Keel–neus–oorheelkunde en hoofd–halschirurgie casuïstiek uit de dagelijkse praktijk is onderdeel van de Casusreeks. Deze reeks presenteert casus uit de klinische praktijk en is daarmee een hulpmiddel bij het systematisch (leren) bepalen van een behandelplan. De casuïstiek dient als leidraad bij probleemgericht onderwijs. Deze reeks is niet alleen een steuntje in de rug voor de coassistent die vertrouwd raakt met de praktijk, maar ook een opfrisser en inspiratiebron voor de meer ervaren arts.

Inhoudsopgave

Voorwerk
1. Ik heb zo’n oorjeuk!
Samenvatting
Een man meldt zich vanwege hardnekkige jeuk in beide oren. Er is periodiek sprake van een slecht ruikend loopoor. De laatste tijd hoort hij ook minder.
I. Dhooge
2. Een vrouw met oorpijn
Samenvatting
Een vrouw van 70 jaar heeft sinds een week oorpijn aan beide zijden, vooral bij kauwen. Zij is altijd heel sportief geweest en zwemt nog regelmatig. Ze maakt zich zorgen omdat het langer duurt en de pijn toeneemt.
C. Desloovere
3. Een ziek meisje met een loopoor
Samenvatting
Een meisje van 13 maanden meldt zich met haar ouders via de afdeling Spoedeisende hulp. Het kind heeft sinds drie dagen koorts (> 40 °C) en een loopoor rechts. De koorts reageert goed op antipyretica. Het meisje drinkt minder en heeft geen eetlust meer. Er zijn geen klachten van hoesten of loopneus. Het kind is geboren na een normale zwangerschapsduur. De geboorte verliep vlot, zonder complicaties en tot op heden is het kind in algemeen goede gezondheid. Ze heeft nog nooit een episode van acute otitis media doorgemaakt en is weinig verkouden. Ze is het enige kind in het gezin en verblijft tijdens de dag in een kinderdagverblijf. De ouders roken niet.
A. Boudewyns
4. Een man met slechthorendheid en een herhaaldelijk loopoor
Samenvatting
Een 22-jarige man bezoekt de polikliniek Keel-, neus- en oorheelkunde in verband met een toenemende slechthorendheid en perioden van otorroe aan de linkerzijde. De klachten bestaan zo’n drie jaar. In zijn werk als marktkoopman heeft hij steeds meer moeite om mensen goed te verstaan. Rechts hoort hij goed.
J.J.S. Mulder
5. Mijn zoontje luistert niet goed meer
Samenvatting
Een moeder bezoekt de polikliniek Keel-, neus- en oorheelkunde met haar 4-jarige zoontje Pieter, omdat ze de indruk heeft dat hij minder goed hoort. Zij moet regelmatig herhalen wat gezegd is, en de jongen zet de televisie ook erg luid. Een tweetal maanden terug consulteerde zij hiervoor reeds de huisarts. Aangezien de klachten blijven voortduren, verwijst de huisarts Pieter door voor verder onderzoek.
I. Dhooge
6. Een tweede hoortoestel helpt mij onvoldoende. Is er een andere oplossing?
Samenvatting
Een 45-jarige vrouw, verpleegkundige van beroep en werkzaam op een intensivecareafdeling, bezoekt een universiteitspolikliniek voor kno. Sedert haar 30e levensjaar heeft zij hinder van een gehoorverlies aan de rechterzijde. Zij weet te melden dat het om een middenoorverlies gaat. De afgelopen vijftien jaar is het gehoorverlies rechts geleidelijk toegenomen. Dit leidde ertoe dat zij in haar werksituatie niet altijd alles goed verstond, vooral als er meer personen tegelijk spraken. Zij bezocht destijds na overleg met haar huisarts de kno-arts in haar eigen ziekenhuis. Met toonaudiometrie werd bevestigd dat het om een eenzijdig gehoorverlies rechts ging doordat lucht en beengeleidingsdrempels gemeten werden. Met de weberproef (500 Hz) en vervolgens later lateralisatietests met de beengeleiders van de audiometer (500-8000 Hz) werd een lateralisatie vastgesteld naar het aangedane oor. Aan patiënte werd toen uitgelegd dat op grond van deze bevindingen het om een middenoorverlies moest gaan. Op voorstel van haar kno-arts is zij een hoortoestel op het rechter oor gaan dragen. Nu is er in de laatste jaren ook een gehoorverlies aan de linkerzijde ontstaan. Een recent op het linker oor aangepast hoortoestel bevalt niet echt en dit toestel draagt zij alleen af en toe. Zij krijgt steeds meer hinder van haar gehoorverlies, nu ook het gehoor links zwakker is geworden. Zij merkt dit in haar werk, maar nog meer privé, nu zij sinds enige tijd samenwoont.
C.W.R.J. Cremers
7. Ik hoor rechts plotseling niets meer
Samenvatting
Een 42-jarige man raadpleegt zijn huisarts omdat hij sinds een dag niets meer hoort met zijn rechter oor. Hij is ermee opgestaan, en dacht toen nog: misschien moet de huisarts even mijn oor uitspuiten, want er zal weer een prop oorsmeer inzitten. Gelukkig kon hij nog diezelfde ochtend terecht. Het meest hinderlijke zijn nog de bijgeluiden in het dove oor: een bromtoon, afgewisseld met een hoge fluittoon. Er is ook een druk aanwezig in dat oor. Als hij naar de huisarts gaat, merkt hij dat hij wat onevenwichtig is bij het lopen, alsof hij te veel heeft gedronken. Dat is beslist niet zo, want hij leeft heel gezond.
R.J. Stokroos
8. Het begon met telefoneren
Samenvatting
Een 40-jarige vrouw, die altijd gewend was bij het telefoneren de hoorn voor het linker oor te houden, heeft ongeveer een jaar geleden ontdekt dat zij wat minder ging horen aan dat oor. Daarom is zij er geleidelijk toe overgegaan de hoorn voor het rechter oor te houden. Eigenlijk vindt zij het ook wel prettig om aan één oor wat minder te horen. Wanneer zij ’s nachts op haar rechterzij ligt, kan zij ook niet meer het gesnurk van haar partner waarnemen, iets waaraan zij zich altijd buitengewoon heeft geërgerd. Geleidelijk aan wordt ook het verstaan van spraak in een lawaaiige omgeving wat moeilijker. Sinds drie maanden is er echter iets bij gekomen dat voor haar wat minder prettig is. Er is een ruisend geluid in het linker oor ontstaan, vrijwel constant aanwezig. Het karakter van dit ruisende geluid verschilt soms enigszins en het lijkt alsof dit geluid hinderlijker wordt in stilte, bijvoorbeeld ’s avonds thuis. Dit oorsuizen in het linker oor is ontstaan in aansluiting op een ‘griepje’.
K. Graamans
9. Duizelig en slecht horen na een griepje
Samenvatting
Een 15-jarig meisje wordt verwezen vanwege een dubbelzijdig gehoorverlies. De patiënte is duizelig sinds een maand. Twee weken na de duizeligheid daalde het gehoor. Aanvankelijk had zij ook lichte pijn in de hals en was zij enigszins verkouden.
F. Gordts
10. Gefaald bij de neonatale gehoorscreening
Samenvatting
Bij de neonatale gehoorscreening op het consultatiebureau, ongeveer een week post partum verricht samen met de hielprik, blijkt het gehoor van een à terme geboren jongetje onvoldoende te zijn.
J.H.M. Frijns
11. Mijn oor is steeds harder en harder gaan brommen en fluiten
Samenvatting
Een 40-jarige man klaagt over toenemend oorsuizen sinds de laatste vier jaar na het werken met geluidsinstallaties. Na schietoefeningen in zijn legertijd was oorsuizen in het linker oor in beperkte mate aanwezig. Tien jaar geleden trad ook oorsuizen op in het rechter oor na een ontploffing. De laatste jaren is dit oorsuizen beiderzijds zo toegenomen dat het bijzonder hinderlijk is geworden voor zijn dagelijkse doen en laten. Hij kan er dan ook niet meer van slapen.
P. Van de Heyning
12. Is elke duizeligheid ‘Menière’
Samenvatting
Een gezonde vrouw van 32 jaar krijgt af en toe spontaan last van een bromtoon in haar linker oor. Zij is opgeleid tot diëtiste, maar heeft al enige tijd een drukke baan als projectleider bij een verzekeringsmaatschappij. Daarnaast heeft zij een twee-eiige tweeling van anderhalf jaar en een zorgzame partner. Tijdens een korte vakantie wordt het optreden van het geluid voor het eerst gevolgd door een vol gevoel in het linker oor en duizeligheid. Daarbij voelt zij zich ook niet lekker. Gelukkig zijn de klachten na een halfuurtje verdwenen. De problemen komen nog enkele keren terug, maar zijn niet zo hinderlijk dat patiënte daarvoor naar haar huisarts gaat.
L.J.J.M. Boumans
13. De patiënt die vreest van zijn stelling te vallen
Samenvatting
Een man van 37 jaar consulteert de kno-arts in verband met duizeligheidsklachten die enkele weken geleden begonnen zijn. De duizeligheid wordt omschreven als een kortdurende draaisensatie (rotatoir) die uitgelokt wordt bij het omhoogkijken, of bij het gaan liggen in bed. Vooral bij het draaien van de linker op de rechterzij wordt hij heel duizelig en soms wordt hij er ’s nachts wakker van. De duizeligheid duurt meestal maar enkele seconden en nooit langer dan een minuut. De misselijkheid die er soms mee gepaard gaat, kan wel langer aanhouden. Hij werkt als bouwvakker en durft niet meer op stellingen te staan, uit vrees eraf te vallen. Hierdoor is deze patiënt nu al twee weken arbeidsongeschikt.
F. Wuyts
14. Bij het opstaan een scheef gezicht
Samenvatting
Een studente van 24 jaar wordt zich bij ontwaken bewust van een verlamming van het aangezicht aan de linkerzijde. Ze kan haar oog niet meer sluiten en haar mond staat scheef. Ze bemerkt geen andere uitvalsverschijnselen, maar ze is ongerust en denkt zelfs dat ze een ‘hersenbloeding’ heeft gehad. Ze bezoekt het spoedspreekuur van de kno-arts nadat zij door de huisarts is doorverwezen.
H.A.M. Marres
15. Met het hoofd op de stoeprand
Samenvatting
Een meisje van 14 jaar wordt op een kruising op haar fiets aangereden door een auto. Ze komt hard ten val: haar hoofd komt op de rand van een vluchtheuvel terecht. Omstanders verlenen eerste hulp. Het meisje blijkt buiten bewustzijn te zijn en ze maakt een rochelend geluid tijdens de ademhaling. Haar hartslag is normaal. Als ze in stabiele zijligging wordt gelegd, valt op dat er een flink bloedende wond is op haar rechter slaap. In afwachting van de ambulance wordt de wond vast verbonden. De ademhaling verbetert enigszins.
H.A.M. Marres
16. Die vervelende verstopte neus
Samenvatting
Een vrouw van 27 jaar heeft sinds enkele jaren last van neusverstopping. Ze klaagt ook over snotteren en niezen, vooral in de winter als zij naar buiten gaat. ’s Zomers heeft zij minder last. Als haar neus verstopt zit, heeft zij ook regelmatig hoofdpijn. Ze rookt vijf sigaretten per dag en is verder gezond.
W.J. Fokkens
17. Ik ruik niets meer sinds Kerstmis
Samenvatting
Een 34-jarige vrouw bezoekt de kno-polikliniek vanwege sinds enkele maanden bestaande verminderde smaak en reuk. De klachten zijn begonnen tijdens een ernstige verkoudheid. In het begin zat haar neus ook volledig verstopt. Zij heeft enige tijd neusdruppels gebruikt, maar ook nu de verkoudheid verdwenen is, heeft zij nog steeds een verstopt gevoel.
W.J. Fokkens
18. Een kok met recidiverende meningitis
Samenvatting
De kno-arts wordt op de afdeling Neurologie in consult gevraagd bij een 48-jarige man die voor de derde maal in vier jaar opgenomen is met meningitis. Er is eerder en ook nu geen oorzaak voor gevonden. Een CT-scan hersenen – waarop de bijholten slechts gedeeltelijk afgebeeld zijn – laat een gedeeltelijke sluiering van de etmoïden zien. De kno-arts wordt gevraagd kno-(focus)-onderzoek te verrichten. Bij inspectie van de trommelvliezen worden geen afwijkingen gezien. Bij inspectie van mondholte, oro- en hypofarynx en larynx evenmin. In de hals worden geen te grote of vaste lymfomen gepalpeerd. In de neus is sprake van een status na neusbijholtechirurgie, met een beperkt recidief neuspoliepen in de etmoïdregio.
N. de Vries
19. Snuiten en hoesten
Samenvatting
Een 48-jarige vrouw wordt verwezen door de longarts. De laatste vijf jaar heeft zij toenemend last van hoesten met het opgeven van sputum. Zij reageerde aanvankelijk goed op bronchodilaterende medicatie, maar steeds vaker ontstaan exacerbaties en moet zij worden behandeld met hoge doseringen prednison. Het is haar tevens opgevallen dat ze steeds meer last heeft gekregen van neusverstopping en dat zij ook vaak een drukkend gevoel achter de ogen heeft. Van haar huisarts heeft zij een corticosteroïdhoudende neusspray gekregen; enkele malen per jaar krijgt zij antibiotica.
C.J. Brenkman
20. Steeds meer hoofdpijn
Samenvatting
Een 55-jarige vrouw heeft sinds enkele maanden last van drukkende hoofdpijn links, frontaal en achter het oog. De pijn is continu aanwezig, dag en nacht. ’s Ochtends bij het opstaan is hij het ergst, daarna zakt hij meestal wel wat af, maar in de loop van de dag neemt hij weer toe.
W.J. Fokkens
21. Geleidelijk toenemende eenzijdig verminderde neuspassage
Samenvatting
Een 53-jarige man meldt zich op de polikliniek kno met sinds een half jaar progressieve klachten van verminderde neuspassage links. De neusdoorgankelijkheid is vrijwel geheel opgeheven. Ook heeft hij last van waterige en soms bloederige rinorroe. Er zijn geen klachten van hoofdpijn, verminderde reuk of smaak, niezen of bloedneuzen. Hij voelt zich niet ziek en heeft geen algemene klachten.
N. de Vries
22. Een korstje op de neus dat niet wil genezen
Samenvatting
Een 50-jarige gezonde man heeft sinds vier maanden een ‘korstje’ op de kraakbenige neusrug dat ‘maar niet wil genezen’ (zie plaat 22.1).
K. Ingels
23. Een wit vlekje in de mond
Samenvatting
Een 45-jarige man heeft bij zichzelf een witte plek op de rand van zijn tong opgemerkt. Hij heeft er verder geen last van, maar vraagt zich af hoe deze witte plek is ontstaan en of het kwaad kan. Patiënt voelt zich voor het overige gezond. Hij rookt ongeveer tien sigaretten per dag en gebruikt incidenteel alcohol.
I. van der Waal
24. Een zweer op de tong
Samenvatting
Een 63-jarige vrouw wordt verwezen naar de kno-arts/hoofd-halschirurg met een zweer van de tongrand rechts.
C.R. Leemans
25. Tijdens eten een zwelling in de hals
Samenvatting
Een man van 36 jaar presenteert zich met een zwelling links submandibulair. Hij merkte hem zes maanden geleden voor de eerste maal op; sindsdien is hij licht in grootte toegenomen. Het volume lijkt echter wisselend.
J. Claes
26. Een knobbeltje ontdekt bij het scheren
Samenvatting
Een 48-jarige man ontdekt toevallig bij het scheren een enigszins hard plekje achter de rechter kaakhoek, net onder de oorlel. Wanneer hij eraan voelt, blijkt het te gaan om een vrij gemakkelijk afgrensbaar hard plekje, niet pijnlijk bij aanraking. Nadat hij dit heeft ontdekt, besteedt hij er verder geen aandacht meer aan. Hij heeft er immers geen last van. Een jaar verstrijkt. Vervolgens ontdekt hij in de spiegel dat zich op de betreffende plek een geringe zwelling heeft ontwikkeld. Er is dus sprake van iets dat er niet thuishoort en kennelijk ook nog groter is geworden. Hij heeft er echter nog steeds geen klachten van, met name geen pijn. De blik in de spiegel vormt voor hem uiteindelijk de reden om medische hulp te gaan zoeken.
K. Graamans
27. Een pijnlijke zwelling onder het oor
Samenvatting
Een 53-jarige vrouw heeft sinds ongeveer een jaar last van perioden met een pijnlijke zwelling achter de kaakhoek, vlak onder het oor, meestal aan de linkerzijde maar soms ook dubbelzijdig. Vaak duurt dit enkele dagen en dan wordt het geleidelijk weer minder. Tweemaal heeft het zelfs enkele weken aangehouden, bovendien vergezeld van heftige pijn. Zij gaat dan meestal naar de huisarts en krijgt antibiotica. De pijn is gewoonlijk zeurderig, soms stekend en vaak verergerend tijdens het eten.
K. Graamans
28. Altijd met de mond open
Samenvatting
Op het spreekuur van de huisarts komt een 2 ½ jaar oud meisje met haar ouders. De ouders vinden dat hun dochtertje te vaak ziek is. Tijdens de periodes van ziek zijn, waarmee de ouders episodes van neusverkoudheid met snotneuzen en neusverstopping, verhoging en hangerig zijn bedoelen, slaapt het meisje onrustig en hoest vaak ’s nachts en snurkt als een ‘oude man’. Hoewel ze het beeld wel herkennen, vertoont hun jongste dochtertje dit duidelijk vaker dan hun andere kinderen, die twee en drie jaar ouder zijn.
G.J. Hordijk
29. Hangerig en vaak keelpijn
Samenvatting
Mark is 4 jaar. Hij komt met zijn ouders op het spreekuur van de huisarts. Over Mark is de arts een aantal malen telefonisch geconsulteerd in verband met periodes met koorts, keelpijn en verminderde eetlust. Omdat de klachten nooit zo ernstig leken dat een huisvisite noodzakelijk leek, is dit de eerste maal dat de huisarts het kind ziet. Reden van het, tijdens het laatste telefonisch consult gesuggereerde, bezoek is dat in de afgelopen maanden kort achter elkaar drie van voornoemde episodes zijn voorgevallen.
G.J. Hordijk
30. Keelpijn en een mond die niet meer goed opengaat
Samenvatting
Een vrouw van 20 jaar bezoekt samen met haar partner de huisarts. Zij heeft heftige keelpijn (‘angina’), slikken is extreem pijnlijk, speeksel wordt niet meer doorgeslikt en de mondopening is beperkt. Zij heeft een ‘hot potato voice’. Patiënte voelt zich ziek. Zij is niet bekend met andere ziekten, rookt niet en drinkt zelden alcohol.
B. Kremer
31. Een snel toenemende zwelling van de tong
Samenvatting
Een 73-jarige man meldt zich op de afdeling Spoedeisende hulp (SEH) met een sinds enige uren bestaande, toenemende zwelling van de tong. Hij is (nog) niet benauwd. Hij heeft een uur geleden thuis op aanraden van de huisarts al een tablet desloratadine (een antihistaminicum) genomen, zonder effect; de zwelling neemt toe. Bij inspectie wordt intraoraal een sterk gezwollen tong gezien (figuur 31.1). Bij flexibele laryngoscopie via de neus wordt een licht oedeem van de vrije rand van de epiglottis waargenomen. Een week geleden heeft hij tijdelijk een zwelling van het wangslijmvlies gehad, die spontaan is verdwenen.
N. de Vries
32. Lesgeven gaat niet meer
Samenvatting
Patiënte is kleuteronderwijzeres, 29 jaar, gehuwd, 2 kinderen: 2 en 4 jaar.
P.H. Dejonckere
33. Een hese amateurzanger van het levenslied
Samenvatting
Een 54-jarige man bezoekt de polikliniek Keel-, neus- en oorheelkunde in verband met een ongeveer vier maanden bestaande heesheid. In het verleden had hij altijd een goede stem en tot voor kort trad hij met wisselende frequentie in het weekeinde op als amateurzanger van het levenslied in een lokale horecagelegenheid. Hij heeft in verband met zijn stemproblemen deze activiteit de laatste weken niet meer kunnen ontplooien. De relatieve stemrust van de afgelopen periode heeft zijn stem niet doen verbeteren; de stem lijkt eerder slechter te zijn geworden. Hij bemerkt ook een irritatie in de keel en moet de keel frequent schrapen. Het slikken is normaal en niet pijnlijk. Hij verslikt zich niet. De ademhaling is ongestoord. Hij rookte vanaf zijn 17e jaar tot voor kort twee pakjes sigaretten per dag, maar heeft dat een half jaar geleden teruggebracht naar een pakje per dag. De aanleiding hiervoor was het overlijden van zijn broer aan een longcarcinoom. Zijn alcoholgebruik bedraagt doordeweeks twee tot vier glazen bier per dag, maar in de weekeinden af en toe het dubbele. Hij heeft als automonteur sinds enkele jaren een eenmansbedrijfje. Hij had eigenlijk al eerder naar zijn huisarts willen gaan, maar in verband met de drukte op zijn bedrijf kon hij daar moeilijk de tijd voor vrijmaken. Omdat zijn heesheid al veel langer bestond dan drie weken, heeft de huisarts hem direct doorgestuurd naar de polikliniek kno.
H.F. Mahieu
34. Plotseling geen stem meer
Samenvatting
De patiënte is een 19-jarige vrouw die een opleiding volgt tot medisch secretaresse. Haar klacht is een plotseling opgetreden verlies van de stem. Zij rookt niet, er is geen allergie, astma of reflux. Er zijn wel frequent optredende verkoudheden. Er waren nooit stemproblemen in het verleden. Patiënte meldt dat zij een drietal maanden geleden voor een ernstige heesheid en discrete tekenen van verkoudheid (droge hoest, neusverstopping, vermoeidheid, geen koorts) behandeld is door de huisarts, die haar geruststelde en een hoestsiroop en een decongestivum voorschreef. In het verleden zouden er geen stemproblemen zijn geweest. Na initiële verbetering van de symptomen is een nieuwe periode van verkoudheid opgetreden, nu met totale afonie tot gevolg. Patiënte consulteerde op eigen initiatief een logopediste, die haar heeft doorgestuurd naar een kno-arts.
M. De Bodt
35. Griep en heesheid
Samenvatting
Patiënte is huisvrouw, 39 jaar, gehuwd en drie kinderen. Mevrouw is sinds vijf weken ernstig dysfoon. Het is plotseling ontstaan. Zij had al een paar dagen een soort griepachtige toestand, met hoest, lichte koorts, hoofdpijn en wat spierpijn in de schouders. Daarvoor heeft zij paracetamol ingenomen. De stemverandering viel op bij het wakker worden. De huisarts dacht aan acute laryngitis, heeft patiënte na zes dagen een kuur antibioticum gegeven en haar laten stomen met eucalyptustinctuur. Dit hielp echter niet echt. Mevrouw kan sindsdien ook niet meer normaal hoesten. Zij is in rust wel goed verstaanbaar, maar kan haar stem niet verheffen. Zodra er wat omgevingslawaai is, is zij moeilijk te begrijpen. Zij moet ook veel moeite doen om te spreken. Af en toe voelt het wat raar in de keel, aan de linkerkant. Het is alsof daar een brok slijm zit – met name na het eten – en zij kan het niet ophoesten. Na die griepachtige toestand is de algemene conditie weer normaal geworden. Er is veel wilde lucht hoorbaar wanneer zij spreekt. Zij forceert ook bij het stemgeven. Er is neiging tot hyperventileren. Af en toe heeft zij een indruk van ademtekort.
P.H. Dejonckere
36. Een ziek en benauwd kind
Samenvatting
Een bezorgde Congolese vrouw meldt zich om 6.45 uur op de afdeling Spoedeisende Hulp met haar 3-jarige zoontje. Beiden zijn op familiebezoek voor enkele weken. Het jongetje is angstig en onrustig, zijn mondje hangt open en het speeksel loopt over zijn onderlip naar beneden. Hij ademt snel en duidelijk hoorbaar (stridor). De verpleegster meet hoge koorts (40,3 °C) met een oorthermometer.
P. Delaere
37. Benauwd na de geboorte
Samenvatting
Na een ongecompliceerde zwangerschap van 39 weken en een niet-vlottende partus, wordt uiteindelijk met behulp van een verder ongecompliceerde vacuümextractie een ogenschijnlijk gezond jongetje van 4.200 gram geboren. Zijn apgarscores zijn 6 en 8 na respectievelijk één en vijf minuten. Er wordt vrijwel direct een lichte inspiratoire stridor in rust geconstateerd en bij herhaling zijn er kortdurende incidenten met cyanose en zuurstofsaturaties tot beneden 80%. Het huilen lijkt wat minder krachtig dan normaal en klinkt een beetje hees.
H.F. Mahieu
38. Een ‘bolletje’ laag in de hals
Samenvatting
Een vrouw van 45 jaar bezoekt de kno-polikliniek. Ze voelt sinds enkele maanden een pijnloos ‘bolletje’ (nodulus) laag rechts in de hals en is hierover ongerust. Ze verkeert verder in een goede gezondheid. Ze werkt als hulp in de huishouding, rookt een pakje sigaretten per dag sinds achttien jaar en drinkt incidenteel alcohol.
P. Delaere
39. Een recidiverende zwelling onder de kin
Samenvatting
Een 32-jarige man bemerkt tijdens het scheren een onpijnlijke zwelling in de hals. Bij navragen blijkt hij ter plaatse, vooral tijdens verkoudheden, wel vaker een dergelijke zwelling gehad te hebben. De zwelling is niet pijnlijk. Patiënt is verder goed gezond, maar rookt al jaren veel en gebruikt meer dan drie alcoholische consumpties per dag.
R.J. Baatenburg de Jong
40. Een pijnloze zwelling hoog in de hals
Samenvatting
Een 45-jarige Kaukasische vrouw heeft sinds enkele weken een pijnloze zwelling hoog in de hals rechts opgemerkt. Af en toe heeft zij ook oorpijn rechts. Zij is altijd gezond geweest. Uit de sociale anamnese komt naar voren dat patiënte gedurende dertig jaar een pakje sigaretten per dag heeft gerookt (= 30 pakjaren) en gemiddeld vijf à zes glazen wijn per dag drinkt.
A.J.M. Balm
41. Een zeer gevaarlijke ziekte
Samenvatting
Een 33-jarige patiënte presenteert zich met sinds vier dagen bestaande, progressief gezwollen en pijnlijke hals. Zij heeft in mindere mate ook keelpijn en slikklachten. Zij gebruikt sinds een dag amoxicilline/clavulaanzuur 3 dd 625 mg. Tegen de pijn gebruikt zij Tramal 4 dd 100 mg.
R.J. Baatenburg de Jong
42. Een Vietnamese man met gehoorverlies en druk op het oor
Samenvatting
Een 44-jarige man van Zuidoost-Aziatische herkomst meldt zich op het spreekuur met klachten van gehoorverlies en drukgevoel op het linker oor. Hij heeft geen last van oorpijn en duizeligheid en er is geen loopoor. Patiënt heeft geen neusklachten. De voorgeschiedenis vermeldt geen aandoeningen van oren en neus en evenmin allergieën. De klachten bestaan al enige weken. Behandeling met ontzwellende neusdruppels had geen effect. Bij oriënterend kno-onderzoek wordt een otitis media met effusie (OME) gezien.
B. Kremer
43. Een 58-jarige man met slikklachten en vermagering
Samenvatting
Een 58-jarige man meldt zich op het spreekuur met slikklachten. Het slikken is pijnlijk en de pijn straalt uit naar het rechter oor. Eten gaat hierdoor moeilijk en hij is duidelijk vermagerd. Zijn echtgenote bericht dat zijn stem is veranderd, ‘alsof hij iets in zijn keel heeft zitten’. De klachten bestaan sinds een paar weken, vroeger heeft hij dat nooit gehad. Patiënt is niet verkouden geweest en heeft geen keelontsteking gehad. Hij is nooit eerder ziek geweest. Hij rookt sinds veertig jaar ongeveer een pakje sigaretten per dag en drinkt drie tot vier glazen wijn per dag.
B. Kremer
44. Neusverstopping en bloed uit de neus
Samenvatting
Een 65-jarige man bezoekt de polikliniek kno-heelkunde met sinds circa zes weken klachten van progressieve rechtszijdige neusverstoppingsklachten en een bloederige rinorroe. Soms traant zijn oog. Patiënt is nooit ernstig ziek geweest en heeft nooit fors gerookt of alcohol gebruikt. Uit de sociale anamnese komt naar voren dat hij vanaf zijn 16e tot zijn 60e levensjaar in de werkplaats van een meubelfabriek werkzaam is geweest.
A.J.M. Balm
45. Een 69-jarige man met slikklachten
Samenvatting
Een 69-jarige man bezoekt de polikliniek Keel-, neus- en oorheelkunde in verband met gestoorde voedselpassage die al ten minste een halfjaar zou bestaan en progressief is. Bij navraag bestaan de klachten misschien zelfs al veel langer, omdat hij al twee jaar zijn eten erg fijn kauwt voordat hij het doorslikt. Ook vermeldt hij veel tijdens het eten te drinken, waarbij hij het idee heeft het eten te moeten wegspoelen. Er is dan vaak een borrelend ‘gootsteengeluid’ aan de hals waarneembaar, wat als sociaal belastend ervaren wordt. Hij durft de laatste tijd niet meer uit eten te gaan, omdat hij zich tijdens het eten soms moet excuseren om op het toilet onverteerd voedsel ‘uit zijn keel’ te spoelen of te schrapen, waarna hij het uitspuwt. Drinken vormt eigenlijk geen probleem, afgezien van het eerdergenoemde borrelende geluid. Hij heeft niet het idee dat hij zich vaak verslikt tijdens het eten of drinken.
H.F. Mahieu
46. Snurken, hees en een brok in de keel
Samenvatting
Een 53-jarige zakenman consulteert de kno-arts vanwege snurken, heesheid bij langdurig spreken en een globusgevoel. Het globusgevoel bestaat uit de sensatie om steeds weer slijm in de keel te moeten wegslikken. Deze klachten bestaan al enkele jaren. Hij gebruikt geen medicatie op voorschrift. Navraag leert dat hij wel regelmatig gebruikmaakt van vrij verkrijgbare antirefluxmedicijnen (type antacida). Er is geen dysfagie, odynofagie of frequente aspiratie. Hij rookt niet en gebruikt gemiddeld twee eenheden alcohol per dag.
J. Vanderwegen
47. Hij moet op de bank slapen
Samenvatting
Een wat obese man van 55 jaar bezoekt samen met zijn vrouw de kno-polikliniek. Hij snurkt al jaren zo luid dat zij al enige tijd niet meer samen kunnen slapen. Hij is veel op zakenreis en ook in hotels worden gasten in omliggende kamers vaak gehinderd. Hij is bekend met hypertensie, waarvoor hij medicatie gebruikt. Hij rookt niet, wel drinkt hij – vooral tijdens zijn vele zakelijke besprekingen – een ‘wisselend aantal’ glazen wijn per avond.
N. de Vries
Nawerk
Meer informatie
Titel
Keel-neus-oorheelkunde en hoofd-halschirurgie
Redacteuren
Prof. dr. K. Graamans
Prof. dr. P. Van de Heyning
Dr. N. de Vries
Copyright
2008
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Elektronisch ISBN
978-90-313-6539-5
Print ISBN
978-90-313-4740-7
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-313-6539-5