Top

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen

Gepubliceerd in:

22-03-2017 | Wetenschappelijk artikel

Is e-health behandeling binnen de kinder- en jeugdpsychiatrie effectief?

Een systematische review van Randomized Controlled Trials

Auteurs: K.C.M. Bul, A.M. de Ruijter, M. van Wingerden, A. Maras

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 2/2017

Samenvatting

Doelstelling: Een systematische review naar de effectiviteit van e-health behandeling binnen de kinder- en jeugdpsychiatrie is uitgevoerd. Hierbij wordt e-health behandeling ingedeeld naar de toepassingen telepsychiatrie, internet en Serious Games. Methoden: Middels diverse zoektermen is in PsycINFO, Pubmed en Google/Google scholar gezocht naar artikelen. Diverse inclusie- en exclusie criteria zijn opgesteld om te bepalen of artikelen wel of niet in aanmerking kwamen voor de systematische review. Resultaten: In totaal werden er 143 artikelen gevonden. Hiervan bleken 23 studies aan de selectiecriteria te voldoen. Interventies en populaties verschillen naar gelang de toepassing van e-health. Op basis van de beschikbare onderzoeksgegevens kan geconcludeerd worden dat e-health voor bepaalde stoornissen effectief is. Vergelijking met conventionele kinderpsychiatrische behandelingen is tot op heden beperkt uitgevoerd, maar beschikbare studies lijken aan te tonen dat online en face-to-face behandeling even effectief zijn. Conclusie: E-health behandeling neemt in toenemende mate een belangrijke rol in binnen het spectrum van kinderpsychiatrische behandeling. Hoewel de eerste resultaten veelbelovend zijn, blijken e-health interventies nog niet voor alle stoornisgebieden ontwikkeld of onderzocht te zijn. Daarnaast is er nog maar weinig bekend over de oorzaken van uitval en werkzame mechanismen van e-health. Net zoals andere interventies aangeboden in de kinder- en jeugdpsychiatrie moeten e-health interventies adequaat op effectiviteit en efficiëntie onderzocht worden.

vorige artikel Bemoeizorg in de Jeugdgezondheidszorg: een studie naar doelgroep, interventie-methoden en doelrealisatie

volgende artikel Eigen Kracht-interventies in het Centrum voor Jeugd en Gezin

Andersson G, Cuijpers P. Internet-based and other computerized psychological treatments for adult depression: A meta-analysis. Cog Behav Therapy 2009;38:196-205.CrossRef

Cuijpers P, Marks IM, Straten A van et al. Computer-aided psychotherapy for anxiety disorders: A meta-analytic review. Cog Behav Therapy 2009;38:66-82.CrossRef

Gastmans C, Wijnsberghe W van. Telepsychiatrie en de betekenis van persoon-tot-persooncontact. Een voorlopige personalistische-ethische analyse. Tijdschr Geneesk 2011; 67:493-9.

Myers K, Cain S. Work Group on Quality, American Academy of Child and Adolescent Psychiatry Staff. Practice parameter for telepsychiatry with children and adolescents. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2008; 47:1468-83.CrossRefPubMed

Manhal-Baugus M. E-therapy: Practical, ethical, and legal issues. Cyberpsychol Behav 2001;4:29-32.CrossRef

Notenboom A, Blankers I, Goudriaan R, Groot W. E-health en zelfmanagement: een panacee voor arbeidstekorten en kostenoverschrijdingen in de zorg? 2012. Den Haag: APE, 2012.

Annetta L. The “I’s” have it: A framework for serious educational game design. Rev Gen Psychol 2010;14:105-12.CrossRef

Riper H, Ballengooijen W van, Kooistra L, Wit J de, Donker T. Preventie en eMental-health. Onderzoek dat leidt, technologie die verleidt, preventie die bereikt en beklijft 2013. Kennissynthese 2013. Amsterdam: Vrije Universiteit, 2013.

Dovis S, Oord S van der, Wiers RW, Prins P. Can motivation normalize working memory and task persistence in children with attention deficit hyperactivity disorder? The effect of money and computer gaming. J Abnorm Child Psychol 2011;40:669-81CrossRefPubMedCentral

10.

Oord S van der. Gaming en ADHD: opportuniteit of gevaar? TOKK 2012;37:119-25.

11.

Oord S van der, Ponsioen AJGB, Geurts HM, Ten Brink EL, Prins PJM. A pilot study of the efficacy of a computerized executive functioning remediation training with game elements for children with ADHD in an outpatient setting: Outcome on parent- and teacher- rated executive functioning and ADHD behaviour. J Atten Disord 2012 [Epub ahead in print]

12.

Ramdoss S, Machalicek W, Rispoli M et al. Computer-based interventions to improve social and emotional skills in individuals with autism spectrum disorders: a systematic review. Dev Neurorehabil 2012;15:119-35.CrossRefPubMed

13.

Ebner-Priemer UW, Trull TJ. Ecological momentary assessment of mood disorders and mood dysregulation. Psychol Assess 2009; 21:463-75.CrossRefPubMed

14.

Nikken P. Online hulp verdient nog veel aandacht: Een verkenning naar het hulpaanbod voor jeugdigen in Nederland 2007. Utrecht: Nederlands Jeugd Instituut, 2007.

15.

Rooijen K van. Wat werkt bij online hulpverlening?. Utrecht: Nederlands Jeugd Instituut, 2011.

16.

Jadad AR, Moore RA, Caroll D et al. Assessing the quality of reports of randomized clinical trials: Is blinding necessary? Contr Clin Trials 1996;17:1-12.CrossRef

17.

Himle MB, Freitag M, Walther M et al. A randomized pilot trial comparing videoconference versus face-to-face delivery. Behav Res Ther 2012;50:565-70.CrossRefPubMed

18.

Nelson EL, Barnard M, Cain S. Treating childhood depression over videoconferencing. Telemed J (E-Health) 2003;9:49-55.CrossRef

19.

Storch EA, Caporino NE, Morgan JR et al. Preliminary investigation of web-camera delivered cognitive-behavioral therapy for youth with obsessive-compulsive disorder. Psychiatry Res 2011; 89:407-12.CrossRef

20.

Williamson DA, Martin PD, White MA et al. Efficacy of an internet-based behavioural weight loss program for overweight adolescent African-American girls. Eat Weight Disord 2005;10:193-203.CrossRefPubMed

21.

Heinicke BE, Paxton SJ, McLean SA, Wertheim EH. Internet-delivered targeted group intervention for body dissatisfaction and disorder eating in adolescent girls: A randomized controlled trial. J Abnorm Child Psychol 2007;35:379-91.CrossRefPubMed

22.

Baranowski T, Baranowski J, Thompson D et al. Video game play, child diet, and physical activity behaviour change. A randomized clinical trial. Am J Prev Med 2011;40:33-8.CrossRefPubMedPubMedCentral

23.

Fleming T, Dixon R, Frampton C, Merry S. A pragmatic randomized controlled trial of computerized CBT (SPARX) for symptoms of depression among adolescents excluded from mainstream education. Behav Cogn Psychother 2011;40:1-13.CrossRef

24.

Hopkins IM, Gower MW, Perez TA et al. Avatar assistant: Improving social skills in students with ASD through a computer-based intervention. J Autism Dev Disord2011;41:1543-55.CrossRefPubMed

25.

Merry SN, Stasiak K, Shepherd M et al. The effectiveness of SPARX, a computerized self help intervention for adolescents seeking help for depression: Randomised controlled non-inferiority trial. Br Med J 2012;344:1-16.CrossRef

26.

Klingberg T, Fernell E, Olesen PJ et al. Computerized training of working memory in children with ADHD – A randomized controlled trial. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2005;44:177-86.CrossRefPubMed

27.

Urben S, Pihet S, Jaugey L, Halfon O, Holzer L. Computer-assisted cognitive remediation in adolescents with psychosis: a 6-month follow-up. Acta Neuropsychiatr 2012;24:328-35.CrossRefPubMed

28.

Khanna MS, Kendall PC. Computer-assisted cognitive behavioral therapy for child anxiety: Results of a randomized clinical trial. J Consult Clin Psychol 2010; 8:737-45.CrossRef

29.

Wuthrich VM, Rapee RM, Cunningham MJet al. A randomized controlled trial of the Cool Teens CD-ROM computerized program for adolescent anxiety. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 2012;51:261-70.CrossRefPubMed

30.

Nijhof S. Bleijenberg G. Uiterwaal CSPM, Kimpen JLL, Putte E van de. Effectiveness of internet-based cognitive behavioural treatment for adolescents with chronic fatigue syndrome (FITNET): A randomised controlled trial. Lancet 2012;379:1412-8.CrossRefPubMed

31.

Spence SH, Holmes JM, March S, Lipp OV. The feasibility and outcome of clinic plus internet delivery of cognitive-behavior therapy for childhood anxiety. J Consult Clin Psychol 2006;74:614-21.CrossRefPubMed

32.

Trautmann E, Kröner-Herwig B. A randomized controlled trial of internet-based self-help training for recurrent headache in childhood and adolescence. Behav Res Ther 2008;48:28-37.CrossRef

33.

Hicks CL, Von Baeyer CL, McGrath PJ. Online Psychological Treatment for Pediatric Recurrent Pain: A Randomized Evaluation. J Pediatr Psychol 2005;31:724-36.CrossRefPubMed

34.

Jones M, Luce KH, Osborne MI et al. Randomized, controlled trial of an internet-facilitated intervention for reducing binge eating and overweight in adolescents. Pediatrics 2008;121:453-62.CrossRefPubMed

35.

March S, Spence SH, Donovan CL. The efficacy of an internet-based cognitive-behavioral therapy intervention for child anxiety disorders. J Pediatr Psychol 2009;34:474-87.CrossRefPubMed

36.

Palermo TM, Wilson AC, Peters M, Lewandowski A, Somhegyi H. Randomized controlled trial of an internet-delivered family cognitive-behavioral therapy intervention for children and adolescents with chronic pain. Pain 2009;146:205-13.CrossRefPubMedPubMedCentral

37.

Tillfors M, Andersson G, Ekselius L et al. A randomized trial of internet-delivered treatment for social anxiety disorder in high school students. Cogn Behav Ther 2011;40:147-57.CrossRefPubMed

38.

Doyle AC, Goldschmidt A, Huang C et al. Reduction of overweight and eating disorder symptoms via the internet in adolescents: A randomized controlled trial. J Adolesc Health 2008;43:172-9.CrossRefPubMedPubMedCentral

Titel: Is e-health behandeling binnen de kinder- en jeugdpsychiatrie effectief?
Een systematische review van Randomized Controlled Trials
Auteurs: K.C.M. Bul
A.M. de Ruijter
M. van Wingerden
A. Maras
Publicatiedatum: 22-03-2017
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 2/2017
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-017-0021-1

Andere artikelen Uitgave 2/2017

Zorgprofessionals opleiden voor nu en later

Spectrum

Eigen Kracht-interventies in het Centrum voor Jeugd en Gezin

Wetenschappelijk artikel

Het mbo-onderwijs: anders kijken, leren en doen

Spectrum

Anders kijken, anders leren, anders doen

Spectrum

Grensverkenningen in een steeds veranderend zorgveld

Redactioneel

Opleiden voor de toekomst

Spectrum