Het NIVEL onderzocht samen met Prozorg met subsidie van ZonMw welke sociaal demografische factoren het benodigde aantal wijkverpleegkundigen voor preventieve taken in een wijk kunnen voorspellen. Dit gebeurde voor Den Haag, maar de gevolgde methodiek is ook elders toepasbaar.
Op dit moment is nog moeilijk te bepalen hoeveel wijkverpleegkundigen in een buurt nodig zijn om de nieuwe, preventieve taak succesvol vorm te geven die deze professionals vanaf 2015 krijgen. ZonMw verzocht NIVEL en Prozorg om onderzoek te verrichten naar de sociaal demografische factoren die hiervoor bepalend kunnen zijn. De onderzoekers gingen aan de slag en concludeerden dat de mate van achterstand van de wijk de belangrijkste bepalende factor blijkt te zijn voor hoeveel wijkverpleegkundigen daar nodig zijn. Ook concludeerden ze dat voor Den Haag, waarop ze hun onderzoek richtten, een verdubbeling van het aantal wijkverpleegkundigen nodig is om de voorgenomen preventieve taak echt goed te kunnen vormgeven.’
Afdelingshoofd Dinny de Bakker van het NIVEL plaatst wel een kanttekening bij deze uitkomst: ‘Deze bevinding is niet één op één te vertalen naar andere wijken of andere steden. Wie wil bepalen hoeveel wijkverpleegkundigen daar nodig zijn, zal dus een gelijksoortige analyse van die wijken of steden moeten verrichten als wij voor Den Haag hebben gedaan. We weten immers dat in Den Haag sprake is van wijken met extreme achterstand. Dat zal waarschijnlijk ook in Rotterdam het geval zijn, maar we weten niet of het daar in dezelfde mate geldt. En in de andere twee grote steden, Amsterdam en Utrecht, zal het in ieder geval minder zijn, in andere steden ook. Maar wat onderzoekers voor andere gebieden wel kunnen doen, is de methodiek volgen die wij voor Den Haag hebben ontwikkeld.’ Deze methodiek is vastgelegd in het NIVEL-rapport De benodigde capaciteit voor niet-geïndiceerde wijkverpleegkundige taken, een wijkanalyse in Den Haag, als PDF te downloaden via www.nivel.nl.
De Bakker stelt dat de analyse de zorgverzekeraars een aanknopingspunt kan bieden in hun contractering voor wijkverpleegkundigen. ‘Het zijn de eerste ervaringsgegevens op dit gebied’, zegt hij. ‘En ik kan mij voorstellen dat de zorgverzekeraars die waardevol vinden, want ook voor hen is het zoeken hoe ze op deze functie moeten inkopen. Er is een landelijk budget gereserveerd voor de inzet van wijkverpleegkundigen. We weten op dit moment nog niet of dat toereikend is. Maar nu we weten dat de mate van achterstand van een wijk de belangrijkste bepalende factor is in het bepalen van de benodigde inzet van wijkverpleegkundigen, kunnen we wel stellen dat het raadzaam is dat beschikbare geld niet gelijk te verdelen over alle wijken in Nederland. Toepassing van een verdeelsleutel op basis van de verwachte behoefte aan wijkverpleegkundigen ligt meer voor de hand.’
Auteur(s): Frank van Wijck