Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen 5/2007

01-05-2007 | Wetenschappelijke artikelen

Interventie-ontwikkeling en evaluatie: een iteratief proces

Een illustratie aan de hand van de interventie ‘Armoede en gezondheid van kinderen’

Auteurs: M. C. Rots-de Vries, H. T. Kroesbergen, L. A. M. de van Goor

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 5/2007

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Sinds 1998 wordt in de regio West-Brabant de interventie ‘armoede en gezondheid van kinderen’ ontwikkeld en uitgevoerd. Het doel van dit artikel is vanuit de werkpraktijk van de GGD inzicht te geven in de rol die onderzoek hierbij heeft gespeeld. Het proces van de ontwikkeling van een evidence-based interventie kent een aantal stadia. Deze zijn onder meer beschreven in het ‘six-stage development model for the evaluation of health promotion programmes’ van Nutbeam. Dit artikel illustreert fase 1 tot en met 4 van dit model. Er zijn twee soorten onderzoek uitgevoerd, namelijk epidemiologisch onderzoek en evaluatie-onderzoek. Het epidemiologisch onderzoek was kwantitatief van aard en gaf inzicht in de aard en omvang van het probleem in een aantal gemeenten. Het evaluatie-onderzoek was observationeel van aard en leverde zowel kwantitatieve als kwalitatieve gegevens over het interventie-proces en de effecten op intermediaire uitkomstmaten. Bij de ontwikkeling van een interventie in de werkpraktijk van een GGD, gaan implementatie en evaluatie hand in hand. Behalve voor kennis over implementatie-mogelijkheden, is dit ook van belang voor de effectiviteit. Het kenmerk ´effectief´ is niet alleen een eigenschap van een interventie zelf, maar ook de uitkomst van het gehele interventie-proces met alle invloeden die daarbij een rol spelen.
Literatuur
1.
go back to reference SCP / CBS. Armoedemonitor 2003. Den Haag: SCP / CBS, 2003. SCP / CBS. Armoedemonitor 2003. Den Haag: SCP / CBS, 2003.
2.
go back to reference SCP / CBS. Armoedemonitor 2001. Den Haag: SCP / CBS, 2001. SCP / CBS. Armoedemonitor 2001. Den Haag: SCP / CBS, 2001.
3.
go back to reference Dekovic M, Snel E, Groenendaal JHA. Kinderen van de rekening: over de effecten van armoede op kinderen. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). De kwetsbaren: tweede jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1997. Dekovic M, Snel E, Groenendaal JHA. Kinderen van de rekening: over de effecten van armoede op kinderen. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). De kwetsbaren: tweede jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1997.
4.
go back to reference Snel E, Hoek T van der, Chessa T. Opgroeien in de marge: kinderen en armoede in Nederland. Rotterdam: RISBO/Erasmus Universiteit, 2000. Snel E, Hoek T van der, Chessa T. Opgroeien in de marge: kinderen en armoede in Nederland. Rotterdam: RISBO/Erasmus Universiteit, 2000.
5.
go back to reference Engbersen G, Snel E. De wetenschappelijke bestudering van armoede. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). Arm Nederland: het eerste jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. ’s-Gravenhage: VUGA, 1996, 9-27. Engbersen G, Snel E. De wetenschappelijke bestudering van armoede. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). Arm Nederland: het eerste jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. ’s-Gravenhage: VUGA, 1996, 9-27.
6.
go back to reference Hoff SJM, Dronkers J, Vrooman JC. Arme ouders en het welzijn van kinderen. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). De kwetsbaren: tweede jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1997. Hoff SJM, Dronkers J, Vrooman JC. Arme ouders en het welzijn van kinderen. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). De kwetsbaren: tweede jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1997.
7.
go back to reference Kroesbergen HT, Rots-de Vries MC, Zandvoort SWH. Bedreiging van de gezondheid van kinderen door armoede: prevalentie en risicogroepen. Tijdschr Gezondheidswet 2002;80:367-74. Kroesbergen HT, Rots-de Vries MC, Zandvoort SWH. Bedreiging van de gezondheid van kinderen door armoede: prevalentie en risicogroepen. Tijdschr Gezondheidswet 2002;80:367-74.
8.
go back to reference Programmacommissie SEGV-II. Sociaal-economische gezondheidsverschillen verkleinen: Eindrapportage en beleidsaanbevelingen van de programmacommissie SEGV-II. Den Haag: Programmacommissie SEGV-II, 2001. Programmacommissie SEGV-II. Sociaal-economische gezondheidsverschillen verkleinen: Eindrapportage en beleidsaanbevelingen van de programmacommissie SEGV-II. Den Haag: Programmacommissie SEGV-II, 2001.
9.
go back to reference Stronks K, Mackenbach JP. Evaluating the effect of policies and interventions to address inequalities in health: lessons from a Dutch programma. Eur J Public Health 2006;16:346-53. Stronks K, Mackenbach JP. Evaluating the effect of policies and interventions to address inequalities in health: lessons from a Dutch programma. Eur J Public Health 2006;16:346-53.
10.
go back to reference Nutbeam D. Evaluating health promotion: progress, problems and solutions. Health Promot Int 1998;13:27-44. Nutbeam D. Evaluating health promotion: progress, problems and solutions. Health Promot Int 1998;13:27-44.
11.
go back to reference Kroesbergen HT. Armoede en gezondheid van kinderen. Een onderzoek in de stad Breda. Breda: GGD Stadgewest Breda, 1997. Kroesbergen HT. Armoede en gezondheid van kinderen. Een onderzoek in de stad Breda. Breda: GGD Stadgewest Breda, 1997.
12.
go back to reference Oude Engberink G, Post B. Grenzen van de armoede. Risico’s en risicogroepen op het sociaal minimum. Rotterdam: dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 1994. Oude Engberink G, Post B. Grenzen van de armoede. Risico’s en risicogroepen op het sociaal minimum. Rotterdam: dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid, 1994.
13.
go back to reference Kroesbergen HT. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Oosterhout: evaluatie schooljaar ‘02-’03. Breda: GGD West-Brabant, 2003. Kroesbergen HT. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Oosterhout: evaluatie schooljaar ‘02-’03. Breda: GGD West-Brabant, 2003.
14.
go back to reference Rots-de Vries MC. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Etten-Leur. Breda: GGD West-Brabant, 2004. Rots-de Vries MC. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Etten-Leur. Breda: GGD West-Brabant, 2004.
15.
go back to reference Rots-de Vries MC. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Bergen op Zoom. Breda: GGD West-Brabant, 2005. Rots-de Vries MC. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Bergen op Zoom. Breda: GGD West-Brabant, 2005.
16.
go back to reference Rots-de Vries MC, Kroesbergen HT. Bedreiging van de gezondheid van kinderen door armoede: beleid en interventie. Tijdschr Gezondheidswet 2002;80:375-81. Rots-de Vries MC, Kroesbergen HT. Bedreiging van de gezondheid van kinderen door armoede: beleid en interventie. Tijdschr Gezondheidswet 2002;80:375-81.
17.
go back to reference Kroesbergen HT, Rots-de Vries MC, Pijpers FIM. Interventie ‘Armoede en gezondheid van kinderen’. Determinanten van herhaald gebruik en mogelijkheden tot uitbouw. Breda: GGD West-Brabant, 2002. Kroesbergen HT, Rots-de Vries MC, Pijpers FIM. Interventie ‘Armoede en gezondheid van kinderen’. Determinanten van herhaald gebruik en mogelijkheden tot uitbouw. Breda: GGD West-Brabant, 2002.
18.
go back to reference Oorschot W van. Gedeelde verantwoordelijkheid: over omvang en oorzaken van niet-gebruik van sociale zekerheid in Nederland. Tijdschr Soc Wetensch 1996;39:1-32. Oorschot W van. Gedeelde verantwoordelijkheid: over omvang en oorzaken van niet-gebruik van sociale zekerheid in Nederland. Tijdschr Soc Wetensch 1996;39:1-32.
19.
go back to reference Vrooman JC. Niet-gebruik als oorzaak van armoede. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). Arm Nederland: het eerste jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. ’s-Gravenhage: VUGA, 1996, 54-8. Vrooman JC. Niet-gebruik als oorzaak van armoede. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). Arm Nederland: het eerste jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. ’s-Gravenhage: VUGA, 1996, 54-8.
20.
go back to reference Fleurke F, Vries PJ de. Armoedebestrijding met de bijzondere bijstand. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). Arm Nederland, de kwetsbaren. Tweede jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1997, 279-92. Fleurke F, Vries PJ de. Armoedebestrijding met de bijzondere bijstand. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). Arm Nederland, de kwetsbaren. Tweede jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. Amsterdam: Amsterdam University Press, 1997, 279-92.
21.
go back to reference Engbersen G, Snel E, Rusinoc K. De vier economieën: over sociale uitsluiting en bestaansstrategieën. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). Balans van het armoedebeleid: vijfde jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2000, 53-75. Engbersen G, Snel E, Rusinoc K. De vier economieën: over sociale uitsluiting en bestaansstrategieën. In: Engbersen G, Vrooman JC, Snel E (red). Balans van het armoedebeleid: vijfde jaarrapport armoede en sociale uitsluiting. Amsterdam: Amsterdam University Press, 2000, 53-75.
22.
go back to reference Dogan G, Dijke A van, Terpstra L. Wie zijn er ‘moeilijk bereikbaar’? Aanknopingspunten voor ondersteuning en begeleiding van ‘moeilijk bereikbare’ gezinnen en jongeren. Utrecht: NIZW, 2001. Dogan G, Dijke A van, Terpstra L. Wie zijn er ‘moeilijk bereikbaar’? Aanknopingspunten voor ondersteuning en begeleiding van ‘moeilijk bereikbare’ gezinnen en jongeren. Utrecht: NIZW, 2001.
23.
go back to reference RGO. Advies kennisinfrastructuur public health: kennisverwerving en kennistoepassing. Den Haag: RGO, 2003. RGO. Advies kennisinfrastructuur public health: kennisverwerving en kennistoepassing. Den Haag: RGO, 2003.
24.
go back to reference Mackenbach JP, Gunning-Schepers LJ. How should interventions to reduce inequalities in health be evaluated.J. Epidemiol Commun Health 1997;51:359-64. Mackenbach JP, Gunning-Schepers LJ. How should interventions to reduce inequalities in health be evaluated.J. Epidemiol Commun Health 1997;51:359-64.
25.
go back to reference Saan H, Haes W de. Gezond effect bevorderen. Het organiseren van effectieve gezondheidsbevordering. Woerden: NIGZ, 2005. Saan H, Haes W de. Gezond effect bevorderen. Het organiseren van effectieve gezondheidsbevordering. Woerden: NIGZ, 2005.
26.
go back to reference Rychetnik L, Frommer M, Hawe P, Shiell A. Criteria for evaluating evidence on public health interventions. J. Epidemiol Commun Health 2002;56:119-27. Rychetnik L, Frommer M, Hawe P, Shiell A. Criteria for evaluating evidence on public health interventions. J. Epidemiol Commun Health 2002;56:119-27.
27.
go back to reference Campbell M, Fitzpatrick R, Haines A et al. Framework for design and evaluation of complex interventions to improve health. BMJ 2000;321:694-6. Campbell M, Fitzpatrick R, Haines A et al. Framework for design and evaluation of complex interventions to improve health. BMJ 2000;321:694-6.
28.
go back to reference Kroesbergen HT, Augustijn H, Schiks C. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Oosterhout. Evaluatie schooljaar ’04-’05. Breda: GGD West-Brabant/Kruiswerk Mark&Maasmond, 2005. Kroesbergen HT, Augustijn H, Schiks C. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Oosterhout. Evaluatie schooljaar ’04-’05. Breda: GGD West-Brabant/Kruiswerk Mark&Maasmond, 2005.
29.
go back to reference Rots-de Vries MC. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Breda. Evaluatie 2005. Breda: GGD West-Brabant, 2006. Rots-de Vries MC. Armoede en gezondheid van kinderen in de gemeente Breda. Evaluatie 2005. Breda: GGD West-Brabant, 2006.
30.
go back to reference Garretsen HFL. Goed geholpen? Over vraagsturing en evidence-based werken in zorg en preventie. Tilburg, Katholieke Universiteit Brabant, 2001. Garretsen HFL. Goed geholpen? Over vraagsturing en evidence-based werken in zorg en preventie. Tilburg, Katholieke Universiteit Brabant, 2001.
Metagegevens
Titel
Interventie-ontwikkeling en evaluatie: een iteratief proces
Een illustratie aan de hand van de interventie ‘Armoede en gezondheid van kinderen’
Auteurs
M. C. Rots-de Vries
H. T. Kroesbergen
L. A. M. de van Goor
Publicatiedatum
01-05-2007
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 5/2007
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03078691

Andere artikelen Uitgave 5/2007

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen 5/2007 Naar de uitgave