Top

Optie A:

Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
Optie B:

Deel de link per e-mail
Link delen

vorige hoofdstuk Neuroceptie en trauma: alarm en geruststelling

volgende hoofdstuk Het lichaam in de spiegel

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander hoofdstuk

2020 | OriginalPaper | Hoofdstuk

6. Interoceptie: het lichaam van binnenuit

eerste hoofdstuk lezen

Auteur: Dr. Nelleke Nicolai

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Gepubliceerd in: In levende lijve: het lichaam in de psychotherapie

» Toegang tot de volledige tekst krijgen

Samenvatting

In dit hoofdstuk bespreek ik het concept interoceptie: de waarneming van het lichaam van binnen uit. Neurowetenschappelijke en ontwikkelingstheorieën geven aan dat dit vermogen een rol speelt in de homeostase van het lichaam. Verstoringen van het interoceptief vermogen leiden tot alexithymie: het onvermogen de signalen van binnen uit adequaat te interpreteren en te symboliseren. Dit staat in verband met angststoornissen. Ten slotte besteed ik aandacht aan een aspect van het interoceptief vermogen dat weinig aandacht kreeg: het gevoel dat het lichaam eigen is.

Log in om toegang te krijgen

Hier inloggen

Met onderstaand(e) abonnement(en) heeft u direct toegang:

BSL Psychologie Totaal

Met BSL Psychologie Totaal blijf je als professional steeds op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen binnen jouw vak. Met het online abonnement heb je toegang tot een groot aantal boeken, protocollen, vaktijdschriften en e-learnings op het gebied van psychologie en psychiatrie. Zo kun je op je gemak en wanneer het jou het beste uitkomt verdiepen in jouw vakgebied.

Meer informatie

BSL e-book collectie GGZ

Meer informatie

Zoals in alle beschrijvingen van patiënten gaat het hier om een mozaïek van verschillende verhalen en levensgeschiedenissen om elke herkenbaarheid te voorkomen.

Balint, M. (1979). The basic fault. Therapeutic aspects of regression. New York/Londen: Tavistock Publications.

Bermond, B., Vorst, H. C., Vingerhoets, A. J., & Gerritsen, W. (1999). The Amsterdam Alexithymia Scale: Its psychometric values and correlations with other personality traits. Psychotherapy and Psychosomatics, 68, 241–251. CrossRef

Brewer, R., Cook, R., & Geoffrey Bird, G. (2016). Alexithymia: A general deficit of interoception. Royal Society Open Science. https://doi.org/10.1098/rsos.150664.

Bucci, W. (1997). Symptoms and symbols: A multiple code theory of somatization. Psychoanalytical Inquiries, 17, 151–172. CrossRef

Craig, A. D. (2003). Interoception: The sense of the physiological condition of the body. Current Opinion in Neurobiology, 13, 500–505. CrossRef

Craig, A. D. (2009). Emotional moments across time: A possible neural basis for time perception in the anterior insula. Philosophical Transactions of the Royal Society, 364, 1933–1942. CrossRef

Craig, A. D. (2013). Interoception and the sentient self. In P. Heidt, J. Bienenstock & V. Rusch (red), The gut microbiome and the nervous system (Old Herborn University Seminar Monograph 26). Herborn-Dill: Old Herborn University.

Critchley, H. D., & Garfinkel, S. N. (2017). Interoception and emotion. Current Opinions in Psychology, 17, 7–14. CrossRef

Damasio, A. (2000). The feeling of what happens. Londen: Vintage.

Fotopoulou, A., & Tsakiris, M. (2017). Mentalizing homeostasis: The social origins of interoceptive inference. Neuropsychoanalysis, 19(1), 3–28. CrossRef

Friston, K. (2009). The free-energy principle: A rough guide to the brain. Trends in Cognitive Science. https://doi.org/10.1016/tics.2009.04.005.

Harshaw, C. (2012). Interoceptive dysfunction: Toward an integrated framework for understanding somatic and affective disturbances in depression. Psychological Bulletin, 141(2), 311–363. https://doi.org/10.1037/a0038101.

Krystal, H. (1979). Alexithymia and psychotherapy. American Journal of Psychotherapy, 33, 17–31.

Lane, R. D., & Schwartz, G. E. (1985). Levels of emotional awareness: A cognitive-developmental theory and its application to psychopathology. American Journal of Psychiatry, 144, 133–143.

Lane, R. D., Quinlan, D., Schwartz, G., Walker, P., & Zeitlin, S. (1990). The levels of emotional Awareness Scale: a cognitive developmental measure of emotion. Journal of Personality Assessment, 55, 124–134.

Lecours, S., & Bouchard, M.-A. (1997). Dimensions of mentalisation: Outlining levels of psychic transformation. International Journal of Psychoanalysis, 78, 855–875. PubMed

Longo, M. R., & Haggard, P. (2012). What is it like to have a body. Current Directions in Psychological Science, 21, 140–145. CrossRef

Longo, M. R., Azañón, E., & Haggard, P. (2010). More than skin deep: Body representation beyond primary somatosensory cortex. Neuropsychologia, 48, 655–668.

Nemiah, J. C. (1977). Alexithymia. Psychotherapy and Psychosomatics, 28, 199–206.

Nicolai, N. J. (2016). Emotieregulatie: De kunst van het evenwicht. Leusden: Diagnosis.

Palser, E. R., Palmer, C. E., et al. (2018). Alexithymia mediates the relationship between interoceptive sensibility and anxiety. PLOS ONE, 13(9), e023212. https://doi.org/10.1371/journal.pone.023112.

Panksepp, J. (1998). Affective neuroscience. Oxford: Oxford University Press.

Panksepp, J., & Biven, L. (2012). The archaeology of mind. New York: Norton.

Porges, S. W. (1993). Body perception questionnaire. Laboratory of Developmental Assessment, University of Maryland.

Scarpazza, C., & Di Pellegrino, G. (2018). Alexithymia, embodiment of emotions and interoceptive abilities. In R. J. Teixeira, B. Bermond & P. P. Moormann (Eds.), Current developments in alexithymia: A cognitive and affective deficit (pp. 35–53). Parijs: Nova Press.

Sifneos, P. E. (1973). The prevalence of alexithymic characteristics in psychosomatic patients. Psychotherapy and Psychosomatics, 22, 255–262.

Taylor, G. J., Bagby, R. M., & Parker, J. D. (2003). The 20-item Toronto Alexithymia Scale. IV. Reliability and factorial validity in different languages and cultures. Journal of Psychosomatic Research, 55, 277–283.

Winnicott, D. W. (1960). Ego distortion in terms of the true and false self. In D. W. Winnicott (Ed.), The maturational processes and the facilitating environment (pp. 140–152). Madison CT: International Universities Press.

Winnicott, C., Shepherd, R., & Davis, M. (Eds.). (1989). Psychoanalytic explorations. Cambridge MA: Harvard University Press.

Titel

Interoceptie: het lichaam van binnenuit

Boek

In levende lijve: het lichaam in de psychotherapie

Print ISBN: 978-90-368-2498-9

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2499-6

https://doi.org/10.1007/978-90-368-2499-6

DOI

https://doi.org/10.1007/978-90-368-2499-6_6

Auteur:

Dr. Nelleke Nicolai

Uitgeverij

Bohn Stafleu van Loghum

Volgnummer

Hoofdstuknummer