Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
Inloggen
Top
Gepubliceerd in:

2024 | OriginalPaper | Hoofdstuk

1. Inleiding

Auteur : Prof. mr. dr. D. P. Engberts

Gepubliceerd in: Leerboek Gezondheidsrecht

Uitgeverij: BSL Media & Learning

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Een samenleving kan alleen bestaan als verhoudingen tussen mensen een zekere voorzienbaarheid hebben wat betreft hun beloop en ontwikkeling. Om niet te eindigen in chaos en stagnatie moet voorzienbaar zijn hoe duurzame verhoudingen worden vormgegeven, welke gedragingen strafbaar zijn, hoe overeenkomsten tot stand komen, welke verplichtingen daaruit voortvloeien en hoe nakoming kan worden afgedwongen in geval van wanprestatie. Kortom: een samenleving zonder regels is niet denkbaar. Wat het karakter is van die regels is een vraag die daarna komt. De gezondheidszorg is een deel van de samenleving waar de regels gelden die in de hele samenleving gelden, maar waar ook regels gelden die speciaal voor de gezondheidszorg zijn gemaakt. In en achter de dorre bewoordingen van deze regelgeving gaat een mensbeeld schuil, een visie op de belangen van patiënten, op de doelen van geneeskunde en gezondheidszorg en op wat mensen hopen en vrezen als het over hun lijf en hun leven gaat.
volgende hoofdstuk Relatie arts-patiënt
Voetnoten
1
Zie voor de verhouding medische ethiek – gezondheidsrecht H. 15.
 
2
Ritsema B. Moderne manieren. Wegwijzers in het menselijk verkeer. Amsterdam: Bert Bakker; 2004, p. 7.
 
3
Drion CE. Fatsoen en recht. NJB 2011;86:2567.
 
4
Leden van de Tweede Kamer hebben ook het recht wetsvoorstellen in te dienen. Dit recht heet initiatiefrecht en de wetsvoorstellen die worden ingediend door Tweede Kamerleden heten initiatief-wetsontwerpen. Het aantal initiatief-wetsontwerpen is slechts een fractie van het totale aantal.
 
5
In het Frans, Engels en Duits betekenen de woorden ‘jurisprudence’ respectievelijk ‘Jurisprudenz’ meestal niet rechtspraak maar rechtswetenschap of rechtsgeleerdheid.
 
6
In Nederland mag een rechter niet toetsen of een wet in strijd is met de Grondwet en, indien dat het geval zou zijn, de wet om die reden buiten toepassing laten. In Nederland bestaat thans evenmin een constitutioneel hof dat de grondwettigheid van wetten kan beoordelen. Het is uitsluitend de wetgever die de taak heeft erop te letten dat wetten niet in strijd zijn met de Grondwet. De Nederlandse rechter mag wel lagere regelgeving toetsen aan de Grondwet en bovendien mag hij ook wetten toetsen aan regels van internationaal recht.
 
7
Formeler uitgedrukt: in dit voorbeeld is de WGBO de lex generalis, de WMOM de lex specialis.
 
8
Stb. 2005, 358.
 
9
Stb. 2015, 407.
 
10
Stb. 2018, 37.
 
11
Stb. 2018, 36.
 
12
Leenen HJJ, Gevers JKM, et al. Handboek gezondheidsrecht. 8e druk. Den Haag: Boom; 2020. pag. 33.
 
13
Art. 7:468 BW.
 
14
Stb. 1997, 365.
 
15
Hendriks AC, Frederiks BJM, Verkerk MA. Het recht op autonomie in samenhang met goede zorg bezien. TvGR 2008;32:2-18. Zie hierover ook H. 14.
 
16
De tekst van verschillende hier genoemde wetten is na publicatie in het Staatsblad op onderdelen gewijzigd.
 
17
Een ouder maar lezenswaardig artikel hierover is: Heijder A. Handhaaft de strafrechter maatschappelijke normen van behoren? In: Naar behoren. Jubileumbundel van het Juridisch Gezelschap Amsterdam. Zwolle: WEJ Tjeenk Willink; 1982, pag. 51–64.
 
Literatuur
1.
Cliteur PB, Ellian A. Encyclopedie van de rechtswetenschap. Deel I en. II. 3e druk. Deventer: Kluwer; 2011.
2.
Cliteur PB, Ellian A. Legaliteit en legitimiteit. De grondslagen van het recht. Leiden: Leiden University Press; 2016.
3.
Engberts DP et al., redactie. Ethiek & recht in de gezondheidszorg (losbl.). Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 1989 e.v.
4.
Hendriks AC. In beginsel. De gezondheidsrechtelijke beginselen uitgediept. Leiden: NJCM-Boekerij; 2006.
5.
Ippel PC, Hartlief T, Mevis PAM. Gezondheidsrecht: betekenis en positie. Preadvies t.g.v. het 40-jarig bestaan van de Vereniging voor Gezondheidsrecht. Den Haag: Sdu Uitgevers; 2007.
6.
Ippel P. De binnenkant. De praktijk van recht en ethiek in de psychiatrie. Den Haag: Boom Lemma Uitgevers; 2012.
7.
Leenen HJJ, Gevers JKM, et al. Handboek gezondheidsrecht. 8e druk. Den Haag: Boom; 2020.
8.
Legemaate J, Widdershoven G, redactie. Basisboek ethiek & recht in de gezondheidszorg. Amsterdam: Boom; 2016.
9.
Mulder HC. Het medisch kunnen. Technieken, keuzen en zeggenschap in de moderne geneeskunde. Assen: Van Gorcum; 1996.
10.
Rang JF. Patiëntenrecht. Inaugurele rede rijksuniversiteit Leiden. Leiden: Stafleu; 1973. Herdrukt in: Vereniging voor Gezondheidsrecht: oratiebundel Gezondheidsrecht. Verzamelde redes 1971–2011. Den Haag: Sdu Uitgevers; 2012.
11.
Schuyt CJM. Tussen witte jassen en zwarte toga’s. De plaats van het gezondheidsrecht in de moderne samenleving. In: Hubben JH, Roscam Abbing HDC, redactie. Gezondheidsrecht in perspectief. 25 jaar Vereniging voor Gezondheidsrecht. Utrecht: De Tijdstroom; 1993. pag. 156–68.
12.
Voermans WJM. Het verhaal van de Grondwet. Amsterdam: Prometheus; 2019.
13.
ZonMw. Thematische wetsevaluatie zelfbeschikking in de zorg. Den Haag: ZonMw; 2013.
Metagegevens
Titel
Inleiding
Auteur
Prof. mr. dr. D. P. Engberts
Copyright
2024
Uitgeverij
BSL Media & Learning
Boek
Leerboek Gezondheidsrecht

Print ISBN: 978-90-368-3018-8

Elektronisch ISBN: 978-90-368-3019-5

Copyright: 2024

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-3019-5_1