Top

Gepubliceerd in:

2019 | OriginalPaper | Hoofdstuk

4. Iemand worden: ontwikkeling van de persoonlijkheid

Auteur : Prof. dr. Wim Meeus

Gepubliceerd in: Vallen en opstaan in de adolescentie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Samenvatting

In de adolescentie vormen jongeren niet alleen hun identiteit, maar ook hun persoonlijkheid. Er zijn twee manieren om persoonlijkheid te bestuderen. We kunnen kijken naar aparte persoonlijkheidstrekken. Dan stellen we de vraag of adolescenten extravert, aardig, consciëntieus, emotioneel stabiel en open zijn. We kunnen ook kijken naar de combinatie van persoonlijkheidstrekken van individuen. Die combinaties noemen we persoonlijkheidstypen. Er zijn drie persoonlijkheidstypen: veerkrachtigen, overcontrollers en undercontrollers. Veerkrachtigen zijn flexibel en weten goed wanneer ze actief moeten zijn en wanneer ze zichzelf in moeten houden, overcontrollers houden zichzelf te vaak in, en undercontrollers zijn te impulsief. Adolescenten laten een duidelijke ontwikkeling van hun persoonlijkheid zien: ze worden extraverter, consciëntieuzer, emotioneel stabieler en meer open. Ook neemt het aantal veerkrachtigen in de loop van de adolescentie toe en het aantal over- en undercontrollers af. Individuele verschillen in de persoonlijkheid worden stabieler en de organisatie van de persoonlijkheid neemt toe. Veerkrachtigen laten de gunstigste ontwikkeling zien, en over- en undercontrollers hebben duidelijke maar verschillende risicoprofielen.

vorige hoofdstuk Iemand worden: ontwikkeling van identiteit

volgende hoofdstuk Ontwikkeling van relaties met ouders en vrienden en empathie

Akse, J., Hale, W. W., III, Engels, R. C. M. E., Raaijmakers, Q. A. W., & Meeus, W. H. J. (2004). Personality, perceived parental rejection and problem behaviour in adolescence. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 39, 980–988.

Akse, J., Hale, W. W., III, Engels, R. C. M. E., Raaijmakers, Q. A. W., & Meeus, W. H. J. (2007). Stability and change in personality type membership and anxiety in adolescence. Journal of Adolescence, 30, 813–834.

Allport, G. W. (1937). Personality: A psychological interpretation. New York: Holt, Rinehart, & Winston.

Asendorpf, J. B., Borkenau, P., Ostendorf, F., & Van Aken, M. A. G. van (2001). Carving personality description at its joints: Confirmation of three replicable personality prototypes for both children and adults. European Journal of Personality, 15, 169–198.

Asendorpf, J., Denissen, J., & Van Aken, M. (2008). Inhibited and aggressive preschool children at 23 years of age: Personality and social transitions into adulthood. Developmental Psychology, 44, 997–1011.

Block, J. (1995). A contrarian view of the five-factor approach to personality description. Psychological Bulletin, 117, 187–215.

Block, J. H., & Block, J. (1980). The role of ego-control and ego-resiliency in the organization of behavior. In W. A. Collins (red.), Minnesota Symposium on Child Psychology (Vol. 13, pag. 39–101). Hillsdale: Erlbaum.

Borghuis, J., Denissen, J., Oberski, D., Sijtsma, K., Meeus, W., Branje, S., Koot, H., & Bleidorn, W. (2017). Big Five personality stability, change, and co-development across adolescence and early adulthood. Journal of Personality and Social Psychology, 113, 641–657.

Caspi, A. (1998). Personality development across the life course. In W. Damon (red. reeks) & N. Eisenberg (red. band), Handbook of child psychology: vol. 3. Social, emotional, and personality development (pag. 311–388). New York, NY: Wiley.

10.

Costa Jr., P., & McCrae, R. (1994). Stability and change in personality from adolescence through adulthood. In C. Halverson, G. Kohnstamm & R. Martin (red.). The developing structure of temperament and personality from infancy to adulthood (pag. 139–150). Hillsdale: Lawrence Erlbaum Associates.

11.

Costa, P., Herbst, J., McCrae, R., Samuels, J., & Ozer, D. (2002). The replicability and utility of three personality types. European Journal of Personality, 16, S73–S87.

12.

De Fruyt, F., Mervielde, I., & Van Leeuwen, K. (2002). The consistency of personality type classification across samples and Five-Factor measures. European Journal of Personality, 16, S57–S72.

13.

De Goede, I. H. A., Branje, S. J. T., & Meeus, W. H. J. (2009b). Developmental changes in adolescents’ perceptions of relationships with their parents. Journal of Youth and Adolescence, 38, 75–88.

14.

Denissen, J., & Penke, J. (2008). Motivational individual reaction norms underlying the Five-Factor model of personality: First steps towards a theory-based conceptual framework. Journal of Research in Personality, 42, 1285–1302.

15.

Denissen, J., Van Aken, M., Penke, L., & Wood, D. (2013). Self-regulation underlies temperament and personality: An integrative developmental framework. Child Development Perspectives, 7, 255–260.

16.

Klimstra, T. A., Hale, W. W., Raaijmakers, Q. A. W., Branje, S. J. T., & Meeus, W. (2009). Maturation of personality in adolescence. Journal of Personality and Social Psychology, 96, 898–912.

17.

Klimstra, T. A., Luyckx, K., Hale, W., Goossens, L., & Meeus, W. (2010). Longitudinal associations between personality profile stability and adjustment in college students: Distinguishing among overall stability, distinctive stability, and within-time normativeness. Journal of Personality, 78, 1163–1184.

18.

Lüdtke, O., Trautwein, U., & Husemann, N. (2009). Goal and personality trait development in a transitional period: Assessing change and stability in personality development. Personality and Social Psychology Bulletin, 35, 428–441.

19.

McCrae, R. R., & Costa, J. P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 81–90.

20.

Meeus, W., Van de Schoot, R., Klimstra, T., & Branje, S. (2011). Personality types in adolescence: Change and stability and links with adjustment and relationships: A five-wave longitudinal study. Developmental Psychology, 47, 1181–1195.

21.

Pullmann, H., Raudsepp, L., & Allik, J. (2006). Stability and change in adolescents’ personality: A longitudinal study. European Journal of Personality, 20, 447–459.

22.

Roberts, B., & DelVecchio, W. (2000). The rank-order consistency of personality traits from childhood to old age: A quantitative review of longitudinal studies. Psychological Bulletin, 126, 3–25.

23.

Roberts, B., Walton, K., & Viechtbauer, W. (2006). Patterns of mean-level change in personality traits across the life-course: A meta-analysis of longitudinal studies. Psychological Bulletin, 132, 1–25.

24.

Robins, R. W., John, O. P., Caspi, A., Moffitt, T. E., & Stouthamer-Loeber, M. (1996). Resilient, overcontrolled, and undercontrolled boys: Three replicable personality types. Journal of Personality and Social Psychology, 70, 157–171.

25.

Van Lieshout, C., Haselager, G., Riksen-Walraven, M., & Van Aken, M. (1995, July). Personality development in middle childhood. Paper presented at the meeting of the Society for Research in Child Development, Indianapolis, IN.

26.

Yu, R., Branje, S., Keijsers, L., & Meeus, W. (2014). Personality effects on romantic relationship quality through friendship quality: A ten-year longitudinal study in youths. PLoS ONE, 9(9), e102078.

27.

Yu, R., Branje, S., Keijsers, L., & Meeus, W. (2014). Personality types and development of adolescents’ conflict with friends. European Journal of Personality, 28, 156–167.

Titel: Iemand worden: ontwikkeling van de persoonlijkheid
Auteur: Prof. dr. Wim Meeus
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Boek: Vallen en opstaan in de adolescentie
Print ISBN: 978-90-368-2361-6

Elektronisch ISBN: 978-90-368-2362-3

Copyright: 2019
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2362-3_4

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen