Hoofdstuk 13 Training van compensatoire bewuste bewegingsstrategieën voor gaan en transfers bij de ziekte van Parkinson

Bij patiënten met de ziekte van Parkinson ontstaan na verloop van tijd, meestal na een aanvankelijk succesvolle medicamenteuze behandeling, in toenemende mate problemen in de uitvoering van basale adl-vaardigheden zoals opstaan vanuit zit, in en uit bed komen (transfers) en lopen. In dit hoofdstuk wordt een benadering voor de behandeling van deze problematiek onderzocht. Kinesiologische analyse van de vaardigheden en toepassing van wetenschappelijke inzichten ten aanzien van bewegingssturing en motorische leerprocessen leidden tot de ontwikkeling van compensatoire bewegingsstrategieën. Deze strategieën bestonden uit sequentieel geordende, eenvoudige deelbewegingen die afzonderlijk van elkaar onder bewuste controle en zonder tijdsdruk konden worden uitgevoerd. In een gecontroleerd onderzoek volgde een groep Parkinson-patiënten (n = 25) op individuele basis een experimenteel trainingsprogramma. Daarin leerden ze strategieën voor opstaan en gaan zitten, in en uit bed komen, omdraaien in bed, lopen en aan het lopen gerelateerde vaardigheden zoals starten en omdraaien. De experimentele groep werd vergeleken met een controlegroep van dertien Parkinson-patiënten die een bewegingsprogramma ter bevordering van de lichamelijke fitheid volgden. De experimentele groep bleek goed in staat de strategieën te leren en toe te passen in het dagelijks leven. Bij regelmatige training bleef dit effect in ieder geval een jaar aanwezig, er was echter geen sprake van een transfer naar andere dan de getrainde vaardigheden. De controlegroep verbeterde niet.