Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Huisarts en wetenschap
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap 4/2015

01-04-2015 | beschouwing

Hoe pluis is het niet-pluisgevoel?

Auteurs: dr. Erik Stolper, dr. Margje van de Wiel, prof.dr. Paul Van Royen, prof.dr. Paul Brand, prof.dr. Geert Jan Dinant

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 4/2015

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Stolper CF, Van de Wiel MWJ, Van Royen P, Brand PLP, Dinant GJ. Hoe pluis is het niet-pluisgevoel? Huisarts Wet 2015;58(4):192-5.
Veel huisartsen beschouwen het ‘pluis/niet-pluisgevoel’ als een diagnostisch kompas. Het is een in eerste instantie intuïtief gevoel, maar aan de basis ligt kennis: medische kennis, ervaringskennis en contextkennis. Het niet-pluisgevoel kan de aanzet vormen tot beredeneerd diagnostisch management, als derde denkspoor naast de besliskundige en probleemoplossende denksporen in de selectie en verwerking van relevante diagnostische informatie. In leergesprekken in de huisartsopleiding blijkt het bespreken van het niet-pluisgevoel van aios inzicht te geven in de niet-analytische aspecten van het diagnostisch denken. Er is ook een korte, gevalideerde vragenlijst om de aan- of afwezigheid van het pluis/niet-pluisgevoel in het diagnostisch denken van huisartsen vast te stellen. Ook ziekenhuisspecialisten erkennen de bruikbaarheid van het niet-pluisgevoel, maar benadrukken dat in het diagnostisch denken daarna altijd een analytische stap moet worden gezet. Evidence en skilled intuition lijken elkaar wel eens uit te sluiten, maar zij passen allebei uitstekend in het concept van evidence-based medicine. Ervaren dokters zijn diagnostici die zeer bedreven zijn geworden in het intuïtief en analytisch integreren van verschillende soorten kennis.
vorige artikel Communicatietoets in de opleiding moet beter!
volgende artikel NHG-Standpunt miskent subklinische vitamine-B12-deficiëntie
Literatuur
1.
2.
Haynes RB, Devereaux PJ, Guyatt GH. Clinical expertise in the era of evidence-based medicine and patient choice. ACP J Club 2002;136:A11–4.PubMed
3.
Stolper CF, Legemaate J, Dinant GJ. ‘Niet-pluis’-gevoel tuchtrechtelijk gewogen. Ned Tijdschr Geneeskd 2010;154:A272–0.
4.
Ten Doesschate G. De Utrechtse universiteit en de geneeskunde 1636-1900. Nieuwkoop: De Graaf, 1963.
5.
Stolper CF, Van Royen P, Dinant GJ. The ‘sense of alarm’ (‘gut feeling’) in clinical practice: a survey among European general practitioners on recognition and expression. Eur J Gen Pract 2010;2:72–4.CrossRef
6.
Le Reste JY, Coppens, Chiron B, et al. The transculturality of ‘gut feelings’: results from a French Delphi consensus survey. Eur J Gen Pract 2013;19:237–43.CrossRefPubMed
7.
8.
Stolper CF, Van Bokhoven MA, Houben PHH, Van Royen P, Van de Wiel M, Van der Weijden T, et al. Het ‘pluis/niet-pluis’-gevoel van de huisarts: focusgroepenstudie van concept en determinanten. Ned Tijdschr Geneeskd 2010;154:A145–1.
9.
Stolper CF, Rutten ALB, Dinant GJ. Hoe verloopt het diagnostisch denken van de ervaren huisarts? Huisarts Wet 2005;48:16–9.
10.
Hjertholm P, Moth G, Ingeman ML, Vedsted P. Predictive values of GPs' suspicion of serious disease: a population-based follow-up study. Br J Gen Pract 2014;64:e346–53.CrossRefPubMed
11.
Stolper CF, Van Bokhoven MA, Houben PHH, Van Royen P, Van de Wiel M, Van der Weijden T, et al. The diagnostic role of gut feelings in general practice: a focus group study of the concept and its determinants. BMC Fam Pract 2009;10:1–7.CrossRef
12.
Stolper CF, Van Royen P, Van Bokhoven MA, Houben PHH, Van de Wiel M, Van der Weijden T, et al. Consensus on gut feelings in general practice. BMC Fam Pract 2009;10:6–6.CrossRef
13.
Stolper CF, Van de Wiel WJ, De Vet HCW, Rutten ALB, Van Royen P, Van Bokhoven MA, et al. Family physicians' diagnostic gut feelings are measurable: validation of a questionnaire. BMC Fam Pract 2013;14:1.CrossRefPubMedCentralPubMed
14.
15.
16.
Evans JS, Stanovich KE. Dual-process theories of higher cognition: advancing the debate. Perspectives on Psychological Science 2011;8:22–3.
17.
Norman G, Sherbino J, Dore K, Wood T, Young M, Gaissmaier W, et al. The etiology of diagnostic errors: a controlled trial of system 1 versus system 2 reasoning. Acad Med 2014;89:277–84.CrossRefPubMed
18.
19.
Stolper CF, Van de Wiel M, Van Royen P, Van Bokhoven MA, Van der Weijden T, Dinant GJ. Gut feelings as a third track in general practitioners' diagnostic reasoning. J Gen Intern Med 2011;26:197–203.CrossRefPubMedCentralPubMed
20.
Stolper CF, Snoek JW. Het genereren van één of meer waarschijnlijkheidsdiagnoses. In: Grundmeijer HGLM, Rutten GE, Damoiseaux RA, editors. Het geneeskundig proces: klinisch redeneren van klacht naar therapie. Amsterdam: Reed Business Education, 2014.
21.
Evans JS, Stanovich KE. Dual-Process Theories of Higher Cognition: Advancing the Debate. Perspectives on Psychological Science 2013;8:223–41.
22.
Slovic P, Finucane M, Peters E, MacGregor DG. The affect heuristic. In: Gilovich T, Griffin D, Kahneman D, editors. Heuristics and biases. New York: Cambridge University Press, 2002.
23.
Finucane M, Peters E, Slovic P. Judgement and decision making: the dance of affect and reason. In: Schneider SL, editor. Emerging perspectives on judgment and decision research. Cambridge (UK): Cambridge University Press, 2003.
24.
Stolper CF, Van de Wiel MW, Hendriks RH, Van Royen P, Van Bokhoven MA, Van der Weijden T, et al. How do gut feelings feature in tutorial dialogues on diagnostic reasoning in GP traineeship? Adv Health Sci Educ Theory Pract 2014 Sep 4. [Epub ahead of print]
25.
Boshuizen HPA, Van de Wiel MWJ. Expertise development through schooling and work. In: Littlejohn A, Margaryan A, editors. Technology-enhanced professional learning: processes, practices and tools. New York: Taylor & amp; Francis/Routledge, 2014.
26.
Elstein AS, Shulman L, Sprafka S. Medical problem solving: An analysis of clinical reasoning: Cambridge (MA): Harvard University Press, 1978.
27.
Norman G, Young M, Brooks L. Non-analytical models of clinical reasoning: the role of experience. Med Educ 2007;41:1140–5.PubMed
28.
Gigerenzer G. Less is more in health care; to the intensive care unit? In: Gut feelings: The intelligence of the unconscious. London: Penguin Books, 2007.
29.
Kahneman D, Klein G. Conditions for intuitive expertise: A failure to disagree. Am Psychol 2009;64:515–26.CrossRefPubMed
30.
Glas G. Clinical practice and the complexity of medical knowledge. ESPMH-bulletin 1995;3(3).
31.
Metagegevens
Titel
Hoe pluis is het niet-pluisgevoel?
Auteurs
dr. Erik Stolper
dr. Margje van de Wiel
prof.dr. Paul Van Royen
prof.dr. Paul Brand
prof.dr. Geert Jan Dinant
Publicatiedatum
01-04-2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Huisarts en wetenschap / Uitgave 4/2015
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI
https://doi.org/10.1007/s12445-015-0107-4

Andere artikelen Uitgave 4/2015

Huisarts en wetenschap 4/2015 Naar de uitgave

Onderzoek

Interventies na gehoorscreening bij volwassenen

Journaal

Point-of-care tests kosteneffectief voor uitsluiten DVT

Casuistiek

Tubereuze borsten

Pearls

Minder keelpijn na (adeno)tonsillectomie

Journaal

Zorg ook voor de ouders

Nascholing

Interventies bij overspanning en burn-out