Top

Optie A:

Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
Optie B:

Deel de link per e-mail
Link delen

vorige artikel Methodiek biedt positief effect op de levenskwa...

volgende artikel Psycholance moet dwang- en drangmaatregelen ver...

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander artikel

01-09-2014 | Wetenschap | Uitgave 6/2014

Heuristieken en vertekeningen in het klinisch-diagnostische proces

Tijdschrift:: GZ - Psychologie > Uitgave 6/2014

Auteurs:: Prof.dr. Cilia Witteman, Jesse Fenneman

» Toegang tot de volledige tekst krijgen

Belangrijke opmerkingen

Prof. dr. Cilia Witteman, hoogleraar Psychodiagnostiek, in het bijzonder Diagnostische besluitvorming, Behavioural Science Institute, Radboud Universiteit Nijmegen. Correspondentie: c.witteman@socsci.ru.nl

Jesse Fenneman, Honours Student psychologie, Radboud Universiteit

Samenvatting

In de klinische praktijk wordt veel geoordeeld en beslist over en voor cliënten. Om dat ondanks tijdsdruk te kunnen doen, gebruiken clinici heuristieken, die mogelijk tot vertekeningen leiden. In deze bijdrage beschrijven wij de belangrijkste heuristieken en de consequenties van hun gebruik. In een volgende bijdrage wordt een overzicht gegeven van een aantal debiasing strategieën die gebruikt kunnen worden om de negatieve gevolgen van deze heuristieken te voorkomen of te mitigeren.

Log in om toegang te krijgen

Hier inloggen

Met onderstaand(e) abonnement(en) heeft u direct toegang:

BSL Psychologie Totaal

Met BSL Psychologie Totaal blijft u als professional steeds op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen binnen uw vak. Met het online abonnement heeft u toegang tot een groot aantal boeken, protocollen, vaktijdschriften en e-learnings op het gebied van psychologie en psychiatrie. Zo kunt u op uw gemak en wanneer het u het beste uitkomt verdiepen in uw vakgebied.

Meer informatie

GZ-Psychologie

GZ-Psychologie is een onafhankelijk tijdschrift en richt zich geheel op de snelgroeiende beroepsgroep van gz-psychologen, waarvan er inmiddels meer dan 15.000 zijn. GZ-Psychologie wil de identiteit en ...

Meer informatie

Arkes, H.R. (1981). Impediments to accurate clinical judgment and possible ways to minimize their impact. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 49(3), 323–330. CrossRefPubMed

Arkes, H. R., & Harkness, A. R. (1980). Effect of making a diagnosis on subsequent recognition of symptoms. Journal of Experimental Psychology: Human Learning and Memory, 6(5), 568–575.

Blashfield, R. K., & Haymaker, D. (1988). A prototype analysis of the diagnostic criteria for DSM-III-R personality disorders. Journal of personality disorders, 2(3),272–280.

Croskerry, P. (2002) Achieving quality in clinical decision making: cognitive strategies and detection of bias. Academic Emergency Medicine, 9(11), 1184–1204. CrossRefPubMed

Croskerry, P. (2003) The importance of cognitive errors in diagnosis and strategies to minimize them. Academic Medicine, 78(8), 775–780. CrossRefPubMed

Croskerry, P. (2009). Clinical cognition and diagnostic error: applications of a dual process model of reasoning. Advances in health sciences education, 14(1), 27–35.

Croskerry, P., & Norman, G. (2008). Overconfidence in clinical decision making. The American journal of medicine, 121(5), S24–S29. CrossRefPubMed

Crumlish, N., & Kelly, B.D. (2009). How Psychiatrists think. Advances in Psychiatric Treatment, 15, 72–79. CrossRef

Dawes, R. M. (1986). Representative thinking in clinical judgment. Clinical Psychology Review, 6, 424–441. CrossRef

Dumont, F. (1993). Inferential heuristics in clinical problem formulation: Selective review of their strengths and weaknesses. Professional Psychology: Research and Practice, 24(2), 196–205.

Elstein, A. S., & Schwarz, A. (2002). Evidence base of clinical diagnosis: Clinical problem solving and diagnostic decision making: selective review of the cognitive literature. British Medical Journal, 324(7339), 729–732. CrossRefPubMedPubMedCentral

Frances, A. (2013). Terug naar normaal. Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds.

Friedlander, M. L., & Stockman, S. J. (1983). Anchoring and publicity effects in clinical judgment. Journal of clinical psychology, 39(4), 637–644.

Galanter, C. A., & Patel, V. L. (2005). Medical decision making: a selective review for childpsychiatrists and psychologists. Journal of Child Psychology and

Psychiatry, 46(7), 675–689.

Garb, H.N. (1996). The representativeness and past-behavior heuristics in clinical judgment. Professional Psychology: Research and Practice, 27(3), 272–277.

Garb, H. N. (1998). Studying the clinician: Judgment research and psychological assessment. Washington, DC: American Psychological Association. CrossRef

Garb, H.N. (2005). Clinical judgment and decision making. Annual Review of Clinical Psychology, 1, 67–89. CrossRefPubMed

Hardman, D. (2009). Judgment and decision making: Psychological perspectives. Oxford: Blackwell.

Haverkamp, B. E. (1993). Confirmatory bias in hypothesis testing for client-identified and counselor self-generated hypotheses. Journal of Counseling Psychology, 40(3), 303–315. CrossRef

Hayden, D. C. (1987). Counselor and client responses to hypothesis-testing strategies. Journal of counseling psychology, 34(2), 149–156.

Kahneman, D. (2003). A perspective on judgment and choice: mapping bounded rationality. American psychologist, 58(9), 697–720.

Kahneman, D. (2011). Thinking, fast and slow. New York, NY: Farrar, Straus & Giroux.

Kahneman, D., & Tversky, A. (1982). The simulation heuristic. In D. Kahneman, P. Slovic, & A. Tversky (Eds), Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases (pp. 201–208). Cambridge, England: Cambridge University Press.

Kahneman, D., Slovic, P., & Tversky, A. (Eds.). (1982). Judgment under uncertainty: Heuristics and Biases. Cambridge University Press.

Klayman, J., & Ha, Y. W. (1987). Confirmation, disconfirmation, and information in hypothesis testing. Psychological review, 94(2), 211–228.

Miller, G. A. (1956). The magical number seven, plus or minus two: some limits on our capacity for processing information. Psychological review, 63(2), 81–97.

Oskamp, S. (1965). Overconfidence in case-study judgments. Journal of consulting psychology, 29(3), 261–265.

Pfeiffer, A.M., Whelan, J.P., & Martin, J.M. (2000). Decision-making bias in psychotherapy:Effects of hypothesis source and accountability. Journal of Counseling Psychology, 47(4), 429–436. CrossRef

Rassin, E. (2007). Waarom ik altijd gelijk heb. Scriptum psychologie.

Smith, J.D., & Dumont, F. (2002). Confidence in psychodiagnosis: What makes us so sure? Clinical Psychology and Psychotherapy, 9, 292–298.

Snyder, M. (1981). Seek, and ye shall find: Testing hypotheses about other people. In E. T. Higgins, C. P. Herman, & M. P. Zanna (Eds.), Social cognition: The Ontario Symposium (Vol. 1, pp. 277-303). Hillsdale, N J: Erlbaum.

Spaanjaars, N.S., Groenier, M., Van de Ven, M.O.M, & Witteman, C.L.M. (in druk). Experience and diagnostic anchors in referral letters. European Journal of Psychological Assessment.

Strohmer, D. C., & Chiodo, A. L. (1984). Counselor hypothesis testing strategies: The role of initial impressions and self-schema. Journal of Counseling

Psychology, 31(4), 510–519.

Strohmer, D. C., & Newman, L. J. (1983). Counselor hypothesis-testing strategies. Journal of Counseling Psychology, 30(4), 557–565. CrossRef

Strohmer, D. C., Shivy, V. A., & Chiodo, A. L. (1990). Information processing strategies in counselor hypothesis testing: The role of selective memory and expectancy. Journal of counseling psychology, 37(4), 465–472.

Tversky, A., & Kahneman, D. (1973). Availability: A heuristic for judging frequency and probability. Cognitive psychology, 5(2), 207–232. CrossRef

Tversky, A., & Kahneman, D. (1974). Judgement under uncertainty: Heuristics and biases. Science, 185(4157), 1124–1131. CrossRefPubMed

Van Aarle, E.J.M. & Hoenkamp, E.C.M. (2005). Is a confirmatory tendency to blame for poor diagnostic decisions? In: B.G. Bara, L. Barsalou, & M. Bucciarelli(Eds.) Proceedings of the 27th Annual Conference of the Cognitive ScienceSociety, 2242–2247.

Westenberg, M., & Koele, P. (1993) Klinische besliskunde. In P. Koele en J. van der Pligt (red.). Beslissen en beoordelen (pp. 346-373). Amsterdam/Meppel: Boom,346–373.

Titel: Heuristieken en vertekeningen in het klinisch-diagnostische proces
Auteurs:: Prof.dr. Cilia Witteman
Jesse Fenneman
Publicatiedatum: 01-09-2014
DOI: https://doi.org/10.1007/s41480-014-0055-9
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Tijdschrift: GZ - Psychologie Het vakblad over gezondheidszorgpsychologie, psychotherapie en psychiatrie
Uitgave 6/2014
Print ISSN: 1879-5080
Elektronisch ISSN: 1879-5099

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander artikel

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Met onderstaand(e) abonnement(en) heeft u direct toegang:

BSL Psychologie Totaal

GZ-Psychologie

Andere artikelen Uitgave 6/2014

‘De psychotherapie bespaart de samenleving veel geld’

Methodiek biedt positief effect op de levenskwaliteit

Wat is de bedoeling?

Psycholance moet dwang- en drangmaatregelen verminderen

Nog veel discussie en onduidelijkheid over hoofdbehandelaarschap

Is schematherapie bij ouderen zinvol?