Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Vakblad Sociaal Werk 5/2004

01-10-2004 | Visie

Het ‘trouwe aanbod van zichzelf’ werkt heilzaam

Hoe realistish is presentie als benadering van sociaal werk?

Auteur: Johan Bootsma

Gepubliceerd in: Vakblad Sociaal Werk | Uitgave 5/2004

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

De welzijnsbureaucratie is gewelddadig, zo schrijft Andries Baart in zijn bekende boek Een theorie van de presentie (2001). Hij pleit voor hulpverlening als ‘presentie’: aanwezigheid. Dat wil zeggen, dat een hulpverlener eerst met mensen gaat barbequen of voetballen en dan pas ontdekt wat er scheelt. Eerst legt de werker een relatie en dan pas komen de kwesties bovendrijven, en niet andersom. Johan Bootsma heeft het dikke boek van Baart kritisch gelezen en plaatst een aantal kanttekeningen.
Voetnoten
1
Baart, A. (2001), Een theorie van de presentie. Utrecht: Lemma bv. Baart studeerde andragologie en promoveerde in de filosofie. Als bijzonder hoogleraar bij de vakgroep Praktische theologie/Sociale wetenschappen aan de Katholieke Theologische Universiteit te Utrecht doet hij onderzoek naar buurtpastoraat, diaconaal werk en maatschappelijk activeringswerk. Daarnaast is hij ook staffunctionaris van de Stichting Actioma in Den Bosch.
 
2
Zie: Sociale Interventie 2003-2. Dit nummer is gewijd aan het boek van Baart. Lies Schilder beschrijft in haar bijdrage de betekenis van de presentiebenadering voor het maatschappelijk werk. Bij het NIZW verscheen onlangs Brinkman, F. Presentie in de praktijk. Een verkenning in de maatschappelijke opvang. Dit boek vertaalt de presentietheorie naar de praktijk van het Catherijnehuis voor dagopvang en thuislozen. Recentelijk organiseerde de Christelijke Hogeschool Ede een symposium over presentie onder de titel: Mens, waar ben je?
 
3
Zie: Bootsma, J. (2002) Maatschappelijk werk in model. Over zorgvuldig hulpverlenen en de drievoudige professionaliteit van maatschappelijk werkers, Amsterdam: SWP. In navolging van Geert van der Laan beveel ik de sorteermachine juist als hulpmiddel aan om de maatschappelijk werker niet eenzijdig te laten ‘ratelen’ volgens bijvoorbeeld het diagnose-receptgesprek, maar op een evenwichtige wijze technische, normatieve en persoonlijke aspecten in het contact aan bod te laten komen (zie bijvoorbeeld hoofdstuk 8 en 9).
 
4
Hij behandelt deze vraag expliciet in zijn ‘Woord vooraf’ in het in noot 2 genoemde boek van Brinkman.
 
5
Ik ben het eens met de stelling van ethicus Henk Manschot dat interventie en presentie niet twee aparte dimensies van mensgerichte beroepen zijn, noch twee onderscheiden activiteiten aanduiden. Het gaat er volgens hem om uit te zoeken hoe niet naast maar in de specifieke activiteiten van het beroep – hulp verlenen, zorgen, genezen, onderwijzen – het present-zijn tot uitdrukking kan komen. Zie zijn bijdrage in Sociale Interventie noot 2.
 
Metagegevens
Titel
Het ‘trouwe aanbod van zichzelf’ werkt heilzaam
Hoe realistish is presentie als benadering van sociaal werk?
Auteur
Johan Bootsma
Publicatiedatum
01-10-2004
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Vakblad Sociaal Werk / Uitgave 5/2004
Print ISSN: 2468-7456
Elektronisch ISSN: 2468-7464
DOI
https://doi.org/10.1007/BF03070435

Andere artikelen Uitgave 5/2004

Vakblad Sociaal Werk 5/2004 Naar de uitgave

Opmaat

Dement

Het veld

Het veld