Top

Gepubliceerd in:

01-10-2004 | Artikel

Het onbehagen van de psychotherapeut in de behandelrelatie met getraumatiseerde vluchtelingen

Auteur: dr. Anton Hafkenscheid

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 5/2004

samenvatting

In de hedendaagse literatuur is het steeds meer in zwang om de psychische belasting van het psychotherapeutische werk met ernstig getraumatiseerde patiënten in verband te brengen met de veelheid en ernst van de traumata in het verleden van de patiënt, alsof de psychotherapeut met de traumata van de patiënt geïnfecteerd zou raken. Tegen deze voorstelling van zaken wordt in dit artikel bezwaar gemaakt. De psychische belasting die het behandelen van vluchtelingen voor de psychotherapeut met zich meebrengt, moet veeleer worden gezocht in de therapeutische ontmoeting zelf. Belangrijke bronnen van onbehagen voor de therapeut in de ontmoeting met de vluchteling zijn: professionele rolonzekerheid, de confrontatie van ongelijke existentiële posities en diskwalificerend gedrag van de vluchteling. Drie manieren om aansluiting te vinden bij de achtergrond en problematiek van de vluchteling worden nader uitgewerkt.

vorige artikel Getuigenistherapie bij vluchtelingen.

volgende artikel M. Hoogsteder en R. Boomstra (2004). Overheid en migrantengroepen bij crises in herkomstlanden. Een verkennend onderzoek. Utrecht: Trimbos-instituut. 95 pp., € 15,-

Bruckner, P. (1996). De verleiding van de onschuld. Amsterdam: De Bezige Bij.

Danieli, Y. (1984). Psychotherapists’ participation in the conspiracy of silence about the Holocaust. Psychoanalytic Psychology,1, 23-42.CrossRef

Danieli, Y. (1994). Countertransference and trauma: Self-healing and training issues. In M.B. Williams & J.F. Sommer (Eds.), Handbook of post-traumatic therapy (pp 540-550). Westport Conn.: Greenwood Press.

David Kinzie, J. (2001). Psychotherapy for massively traumatized refugees: The therapist variable. American Journal of Psychotherapy, 55, 475-490.

Donk, A.J., & Ridder, K. de (2000). Ziek van het helpen: preventie van secundaire traumatische stress bij hulpverleners. MGv, 55, 905-918.

Gael, M. Van (1998). Als de chirurg in eigen vingers snijdt… Over de grenzen van de psychische draagkracht van de psychotherapeut. Tijdschrift voor Psychotherapie, 24, 77-90.

Groen-Prakken, H. (2003). Trauma und Entwicklungsinterferenz. In A. Rossberg & J. Lansen (Hrsg.), Das Schweigen brechen: Berliner Lektionen zur Spätfolgen der Schoa (pp. 151-168). Frankfurt: Peter Lang, Europäischer Verlag der Wissenschaften.

Hafkenscheid, A. (2001). De onmogelijkheid en onmisbaarheid van de causaliteitsvraag in de behandeling van oorlogs- en vervolgingsslachtoffers. In J.M. Tromp (red.), Slachtofferschap en causaliteit bij oorlogs- en vervolgingservaringen (pp. 151-168). Sinai Centrum Cahier.

Hafkenscheid, A., & Lansen, J. (1993). Vicarious traumatization: is het verschijnsel empirisch aantoonbaar? In A.J. de Jong (red.), Therapeut en trauma (pp. 25-32). Assen: Van Gorcum.

Hafkenscheid, A. (2004). De interpersoonlijke communicatietheorie van Donald J. Kiesler (1). De theorie. PsychoPraxis, 6, 15-19.

Hafkenscheid, A. (in druk). De interpersoonlijke communicatietheorie van Donald J. Kiesler (2). De praktijk. PsychoPraxis.

Hafkenscheid, A. (ingediend voor publicatie). Vicarious traumatization and event countertransference: theoretically valid and clinically useful concepts? Ingediend bij het European Journal of Psychotherapy.

Herman, J. (1992). Complex PTSD: A syndrome in survivors of prolonged and repeated trauma. Journal of Traumatic Stress, 5, 377-391.CrossRef

Lansen, J. (1999). Secundaire traumatisering bij de individuele hulpverlener en in het team. In P.G.H. Aarts & W.D. Visser (red.), Trauma. Diagnostiek en behandeling (pp. 459-473). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.

Lansen, J. (2001). Het belang van de dramadriehoek bij de behandeling en begeleiding van slachtoffers van geweld en vervolging. In J.M. Tromp (red.), Slachtofferschap en causaliteit bij oorlogs- en vervolgingservaringen (pp 52-56). Sinai Centrum Cahier.

McCann, L., & Pearlman, L.A. (1990). Vicarious traumatization.: A framework for understanding the psychological effects of working with victims. Journal of Traumatic Stress, 3, 131-149.CrossRef

Minnen, A. van, Kroon, A., & Keijser, G. (1998). Gevolgen voor therapeuten bij de behandeling van posttraumatische stressstoornis. Tijdschrift voor Psychotherapie, 24, 217-230.

Sabin-Farrell, R. & Turpin, G. (2003). Vicarious traumatization: Implications for the mental health workers? Clinical Psychology Review, 23, 449-480.CrossRefPubMed

Veer, G. van der (1991). Getraumatiseerde vluchtelingen: hun gevolgen voor de hulpverlener. MGv, 46,1078-1089.

Veer, G. van der (1999). Psychotherapy with traumatized refugees and asylum seekers: Working through traumatic experiences or helping to cope with loneliness. Torture, 9, 49-53.

Veldman, W. (1997). Oorlogstrauma bij vluchtelingen uit de frontlinies. Tijdschrift voor Psychotherapie, 23, 248-271.

Titel: Het onbehagen van de psychotherapeut in de behandelrelatie met getraumatiseerde vluchtelingen
Auteur: dr. Anton Hafkenscheid
Publicatiedatum: 01-10-2004
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 5/2004
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03062103

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 5/2004

Tussen verleden en toekomst: psychotherapie met vluchtelingen in verschillende fasen van hun verblijf in Nederland

Deeltijdbehandeling bij langer in Nederland verblijvende vluchtelingen

Migratie, diaspora en identiteiten

M. Hoogsteder en R. Boomstra (2004). Overheid en migrantengroepen bij crises in herkomstlanden. Een verkennend onderzoek. Utrecht: Trimbos-instituut. 95 pp., € 15,-

Praktische uitgangspunten van psychotherapie met vluchtelingen

Getuigenistherapie bij vluchtelingen.