Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften Toetsvragen Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
Inloggen
Top
Neuropraxis
Gepubliceerd in:

12-03-2019 | Artikel

Het nemen van medische beslissingen door patiënten met de ziekte van Parkinson

Auteurs: Janneke Koerts, Josephien Jansen, Oliver Tucha

Gepubliceerd in: Neuropraxis | Uitgave 2/2019

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Binnen de gezondheidzorg stelt het ethische principe ‘autonomie’ dat patiënten het recht hebben om zelf te beslissen over de zorg die zij ontvangen. Dit principe gaat er vanuit dat patiënten over de capaciteit beschikken om deze beslissingen te nemen. De ziekte van Parkinson is een progressieve, neurodegeneratieve aandoening die wordt gekenmerkt door motorische symptomen, maar ook door niet-motorische symptomen, zoals cognitieve en emotionele stoornissen. Als de ziekte voortschrijdt en de complexiteit van de behandeling toeneemt, zou de situatie kunnen ontstaan dat een patiënt met de ziekte van Parkinson verminderd in staat is om medische beslissingen te nemen. In zo’n geval zou het ethische principe ‘weldoen’ (d.w.z. het recht om behandeling en zorg te ontvangen die het beste is voor de patiënt) wellicht zwaarder moeten wegen dan het principe ‘autonomie’. De vraag is daarom of patiënten met de ziekte van Parkinson in staat zijn om medische beslissingen te nemen en hoe dit kan worden vastgesteld.
vorige artikel Biomarkers voor de ziekte van Alzheimer: relaties met vasculaire factoren, neurodegeneratie en cognitie in de predementiële fasen
volgende artikel Wegzwijmelen bij de evolutie van onze hersenen
Literatuur
1.
Wolters EC, Laar T van, Berendse HW. Parkinsonism and related disorders. Amsterdam: VU Uitgeverij; 2007.
2.
Braak H, Del Tredici K, Rüb U, Vos RAI de, Jansen Steur ENH, Braak E. Staging of brain pathology related to sporadic Parkinson’s disease. Neurobiol Aging. 2003;24(2):197–211.CrossRefPubMed
3.
Braak H, Rub U, Jansen Steur ENH, Del Tredici K, Vos RAI de. Cognitive status correlates with neuropathologic stage in Parkinson disease. Neurology. 2005;64(8):1404–10.CrossRefPubMed
4.
Viloria Jiménez MA, Chung Jaén M, Vigara García M, Barahona-Alvarez H. Decision-making in older people with dementia. Rev Clin Gerontol. 2013;23(4):307–16.CrossRef
5.
Summers J. Principles of healthcare ethics. In: Morrison E, redactie. Health care ethics: critical issues for the 21st century. 2e druk. Sucbury: Jones & Bartlett; 2009. pag. 41–58.
6.
Appelbaum PS, Grisso T. Assessing patients’ capacities to consent to treatment. N Engl J Med. 1988;319(25):1635–8.CrossRefPubMed
7.
Braun M, Gurrera R, Karel M, Armesto J, Moye J. Are clinician’s ever biased in their judgments of the capacity of older adult’s to make medical decisions? Generations. 2009;33(1):78–91.PubMedPubMedCentral
8.
Marson DC, McInturff B, Hawkins L, Bartolucci A, Harrell LE. Consistency of physician judgments of capacity to consent in mild Alzheimer’s disease. J Am Geriatr Soc. 1997;45(4):453–7.CrossRefPubMed
9.
Dunn LB, Nowrangi MA, Palmer BW, Jeste DV, Saks ER. Assessing decisional capacity for clinical research or treatment: a review of instruments. Am J Psychiatry. 2006;163(8):1323–34.CrossRefPubMed
10.
11.
Griffith HR, Dymek MP, Atchison P, Harrell L, Marson DC. Medical decision-making in neurodegenerative disease: mild AD and PD with cognitive impairment. Neurology. 2005;65(3):483–5.CrossRefPubMed
12.
Martin RC, Okonkwo OC, Hill J, Griffith HR, Triebel K, Bartolucci A, et al. Medical decision-making capacity in cognitively impaired Parkinson’s disease patients without dementia. Mov Disord. 2008;23(13):1867–74.CrossRefPubMedPubMedCentral
13.
Dymek MP, Atchison P, Harrell L, Marson DC. Competency to consent to medical treatment in cognitively impaired patients with Parkinson’s disease. Neurology. 2001;56(1):17–24.CrossRefPubMed
14.
Abu Snineh M, Camicioli R, Miyasaki JM. Decisional capacity for advanced care directives in Parkinson’s disease with cognitive concerns. Parkinsonism Relat Disord. 2017;39:77–9.CrossRefPubMed
15.
Eygelshoven S, Hout A van den, Tucha L, Fuermaier ABM, Bangma DF, Thome J, et al. Are non-demented patients with Parkinson’s disease able to decide about their own treatment? Parkinsonism Relat Disord. 2017;38:48–53.CrossRefPubMed
16.
Broeders M, Velseboer DC, Bie R de, Speelman JD, Muslimovic D, Post B, et al. Cognitive change in newly-diagnosed patients with Parkinson’s disease: a 5‑year follow-up study. J Int Neuropsychol Soc. 2013;19(6):695–708.CrossRefPubMed
17.
Koerts J, Borg MAJP, Meppelink AM, Leenders KL, Beilen M van, Laar T van. Attentional and perceptual impairments in Parkinson’s disease with visual hallucinations. Parkinsonism Relat Disord. 2010;16(4):270–4.CrossRefPubMed
18.
Koerts J, Van Beilen M, Tucha O, Leenders KL, Brouwer WH. Executive functioning in daily life in Parkinson’s disease: initiative, planning and multi-task performance. PLoS ONE. 2011;6(12):e29254.CrossRefPubMedPubMedCentral
19.
Muslimovic D, Post B, Speelman JD, Schmand B. Cognitive profile of patients with newly diagnosed Parkinson disease. Neurology. 2005;65(8):1239–45.CrossRefPubMed
20.
Folstein MF, Robins LN, Helzer JE. The mini-mental state examination. Arch Gen Psychiatry. 1983;40(7):812.CrossRefPubMed
21.
Nasreddine ZS, Phillips NA, Bédirian V, Charbonneau S, Whitehead V, Collin I, et al. The Montreal Cognitive Assessment, MoCA: a brief screening tool for mild cognitive impairment. J Am Geriatr Soc. 2005;53(4):695–9.CrossRefPubMed
22.
Hoehn MM, Yahr MD. Parkinsonism: onset, progression, and mortality. 1967. Neurology. 2001;57(10 Suppl 3):S11–S26.PubMed
Metagegevens
Titel
Het nemen van medische beslissingen door patiënten met de ziekte van Parkinson
Auteurs
Janneke Koerts
Josephien Jansen
Oliver Tucha
Publicatiedatum
12-03-2019
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Neuropraxis / Uitgave 2/2019
Print ISSN: 1387-5817
Elektronisch ISSN: 1876-5785
DOI
https://doi.org/10.1007/s12474-019-00219-1

Andere artikelen Uitgave 2/2019

Woorden vooraf

Wegzwijmelen bij de evolutie van onze hersenen

  • Gelezen

Medicatie voor ADHD om schoolprestaties te verbeteren: (hoe) werkt dat?

  • Artikel

Biomarkers voor de ziekte van Alzheimer: relaties met vasculaire factoren, neurodegeneratie en cognitie in de predementiële fasen

  • Artikel