Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen 7/2012

01-10-2012 | Wetenschappelijk Artikelen

HARING-toolbox: een nieuwe impuls voor richtlijnontwikkeling en -implementatie in Nederland

Auteurs: Mirrian Hilbink-Smolders, Marjan Knippenberg, Jako Burgers

Gepubliceerd in: TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen | Uitgave 7/2012

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

In de praktijk komen geregeld problemen voor bij de ontwikkeling en implementatie van richtlijnen. Dit was de aanleiding voor het HARING-project (HAndleiding en toolbox RIchtlijnontwikkeling in Nederlandse Gezondheidszorg). Dit project moest een overzicht verschaffen van bestaande ondersteunende materialen op het gebied van richtlijnontwikkeling en -implementatie, alsook inzicht in de bekendheid met en het gebruik van deze materialen. Daarnaast is geïnventariseerd voor welke thema’s behoefte is aan nieuwe tools. Uit dit onderzoek bleek dat reeds diverse materialen beschikbaar zijn. Richtlijnontwikkelaars, implementatiedeskundigen, beleidsmakers en richtlijngebruikers bleken minder bekend te zijn met ondersteunende materialen met betrekking tot innovatieve aspecten van het richtlijntraject dan met materialen die ondersteuning bieden bij meer klassieke onderdelen van richtlijnontwikkeling, zoals de knelpuntenanalyse, het opstellen van uitgangsvragen en literatuuronderzoek. Degenen die bekend zijn met de beschikbare ondersteunende materialen gebruikten deze veelal ook regelmatig. Daarnaast bleek de behoefte aan nieuw ondersteunend materiaal op het gebied van richtlijnontwikkeling en -implementatie groot, met name met betrekking tot omgaan met belangen, verspreiding en toegankelijkheid van richtlijnen en afgeleide producten, implementatieplan en knelpuntenanalyse. Aansluitend op het vragenlijstonderzoek werd een invitational conference georganiseerd waarin consensus werd bereikt over twaalf onderwerpen waarvoor nieuwe tools met betrekking tot richtlijnontwikkeling en -implementatie ontwikkeld zullen worden.
Literatuur
1.
go back to reference Everdingen JJE van, Burgers JS, Assendelft WJJet al (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: Een leidraad voor de prak tijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Everdingen JJE van, Burgers JS, Assendelft WJJet al (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: Een leidraad voor de prak tijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
2.
go back to reference The AGREE Collaboration. Development and validation of an international appraisal instrument for assessing the quality of clinical practice guidelines: the AGREE project. Quality Safety Health Care 2003;12:18-23. The AGREE Collaboration. Development and validation of an international appraisal instrument for assessing the quality of clinical practice guidelines: the AGREE project. Quality Safety Health Care 2003;12:18-23.
3.
go back to reference Smolders M, Hermens R, Wollersheim H, Grol R. Evaluatie KKCZ pilotprojecten innovatieve richtlijnontwikkeling. Nij- megen: IQ healthcare, 2009. Smolders M, Hermens R, Wollersheim H, Grol R. Evaluatie KKCZ pilotprojecten innovatieve richtlijnontwikkeling. Nij- megen: IQ healthcare, 2009.
4.
go back to reference ZonMw. Programma Kennisbeleid Kwaliteit Curatieve Zorg - Tussenevaluatie. Den Haag: ZonMw, 2008. ZonMw. Programma Kennisbeleid Kwaliteit Curatieve Zorg - Tussenevaluatie. Den Haag: ZonMw, 2008.
5.
go back to reference Lugtenberg M, Zegers-van Schaick JM, Westert GP, Burgers JS. Why don’t physicians adhere to guideline recommendations in practice? An analysis of barriers among Dutch general practi- tioners. Implementation Science 2009;4:54.PubMedCrossRef Lugtenberg M, Zegers-van Schaick JM, Westert GP, Burgers JS. Why don’t physicians adhere to guideline recommendations in practice? An analysis of barriers among Dutch general practi- tioners. Implementation Science 2009;4:54.PubMedCrossRef
6.
go back to reference Werkgroep Richtlijn voor Richtlijnen. Richtlijn voor Richtlij- nen. Den Haag: Regieraad Kwaliteit van Zorg, 2010. Werkgroep Richtlijn voor Richtlijnen. Richtlijn voor Richtlij- nen. Den Haag: Regieraad Kwaliteit van Zorg, 2010.
7.
go back to reference Burgers JS, Krol M, Romunde L van, Swinkels JA, Veenendaal H van, Wollersheim H. Knelpunten, behoeften en wensen voor het ontwikkelen en implementeren van richtlijnen: veldraadple- ging in de cure, de care en de preventie. Nijmegen: CBO / IQ healthcare, 2009. Burgers JS, Krol M, Romunde L van, Swinkels JA, Veenendaal H van, Wollersheim H. Knelpunten, behoeften en wensen voor het ontwikkelen en implementeren van richtlijnen: veldraadple- ging in de cure, de care en de preventie. Nijmegen: CBO / IQ healthcare, 2009.
8.
go back to reference Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. Evidence- based Richtlijnontwikkeling: handleiding voor werkgroeple- den. Utrecht: CBO, 2007. Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO. Evidence- based Richtlijnontwikkeling: handleiding voor werkgroeple- den. Utrecht: CBO, 2007.
9.
go back to reference CBO, NPCF. Blauwdruk patientenparticipatie in richtlijnontwikkeling: leidraad voor richtlijnmakers. Utrecht: CBO, NPCF, 2010. CBO, NPCF. Blauwdruk patientenparticipatie in richtlijnontwikkeling: leidraad voor richtlijnmakers. Utrecht: CBO, NPCF, 2010.
10.
go back to reference Binkhorst T, Posma E, Lobenstein S. Patienten betrekken bij de zorg in het ziekenhuis: een handboek. Utrecht: CBO, 2009. Binkhorst T, Posma E, Lobenstein S. Patienten betrekken bij de zorg in het ziekenhuis: een handboek. Utrecht: CBO, 2009.
11.
go back to reference Binkhorst T, Posma E, Lobenstein S. Patienten betrekken bij de zorg in het ziekenhuis: de instrumenten. Utrecht: CBO, 2009. Binkhorst T, Posma E, Lobenstein S. Patienten betrekken bij de zorg in het ziekenhuis: de instrumenten. Utrecht: CBO, 2009.
13.
go back to reference Werkgroep Moreel Kader. Ethiek-prudentie: prudent omgaan met ethisch gevoelige situaties die arbeid & gezondheid betreffen. Rotterdam: Werkgroep Moreel Kader, 2010. Werkgroep Moreel Kader. Ethiek-prudentie: prudent omgaan met ethisch gevoelige situaties die arbeid & gezondheid betreffen. Rotterdam: Werkgroep Moreel Kader, 2010.
14.
go back to reference Weele GM Van Der, Barneveld TA van, Swinkels JA. Onder- werpskeuze, knelpuntenanalyse en uitgangsvragen. In: Ever- dingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Log- hum, 2004. Weele GM Van Der, Barneveld TA van, Swinkels JA. Onder- werpskeuze, knelpuntenanalyse en uitgangsvragen. In: Ever- dingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Log- hum, 2004.
15.
go back to reference Moerman CJ, Bruijnzeels MA, Keuken DG, Assendelft WJJ. Sekse en etniciteit in richtlijnontwikkeling. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Moerman CJ, Bruijnzeels MA, Keuken DG, Assendelft WJJ. Sekse en etniciteit in richtlijnontwikkeling. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
16.
go back to reference Keuken DG, Haafkens JA, Hellema MJ, Burgers JS, Moerman CJ. Incorporating a gender perspective into the development of clinical guidelines: a training course for guideline developers. Implementation Science 2007;2:35.PubMedCrossRef Keuken DG, Haafkens JA, Hellema MJ, Burgers JS, Moerman CJ. Incorporating a gender perspective into the development of clinical guidelines: a training course for guideline developers. Implementation Science 2007;2:35.PubMedCrossRef
17.
go back to reference Boer WEL de, Mentink R. Blauwdruk participeren in richtlij- nen. Utrecht: VGI, NVAB, CBO, 2008. Boer WEL de, Mentink R. Blauwdruk participeren in richtlij- nen. Utrecht: VGI, NVAB, CBO, 2008.
18.
go back to reference Schellekens WMLCM, Kundert JLMvan de. Organisatie- en instellingsgebonden activiteiten. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Schellekens WMLCM, Kundert JLMvan de. Organisatie- en instellingsgebonden activiteiten. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
19.
go back to reference Everdingen JJE van, Meulenberg F, Stalman WAB. De werkgroep en het groepsproces. In: Everdingen JJE van (red). Evidence- based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Everdingen JJE van, Meulenberg F, Stalman WAB. De werkgroep en het groepsproces. In: Everdingen JJE van (red). Evidence- based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
20.
go back to reference Everdingen JJE van, Meulenberg F, Kundert JLM van de. Het werk in de werkgroep. In: Everdingen JJE van (red). Evidence- based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Everdingen JJE van, Meulenberg F, Kundert JLM van de. Het werk in de werkgroep. In: Everdingen JJE van (red). Evidence- based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
21.
go back to reference Assendelft WJJ, Rosenbrand K, Hielkema CMJ. Zoeken van informatie. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Assendelft WJJ, Rosenbrand K, Hielkema CMJ. Zoeken van informatie. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
22.
go back to reference Scholten RJPM, Tuut MK, Kremer LCM, Assendelft WJJ. Beoordelen van kwaliteit van medisch-wetenschappelijk onderzoek. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Scholten RJPM, Tuut MK, Kremer LCM, Assendelft WJJ. Beoordelen van kwaliteit van medisch-wetenschappelijk onderzoek. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
23.
go back to reference Assendelft WJJ, Aertgeerts B. Zoeken en selecteren van litera- tuur. In: Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM (red). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2003. Assendelft WJJ, Aertgeerts B. Zoeken en selecteren van litera- tuur. In: Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM (red). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2003.
24.
go back to reference Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM et al. Kritisch beoordelen van een artikel. In: Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM (red). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum,2004. Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM et al. Kritisch beoordelen van een artikel. In: Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM (red). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum,2004.
25.
go back to reference Scholten RJPM, Assendelft WJJ, Offringa M et al. Kritisch beoordelen van een artikel: secundair onderzoek. In: Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM (red). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2003. Scholten RJPM, Assendelft WJJ, Offringa M et al. Kritisch beoordelen van een artikel: secundair onderzoek. In: Offringa M, Assendelft WJJ, Scholten RJPM (red). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2003.
26.
go back to reference Wijmen FCB van, Ubachs-Moust J, Everdingen JJE van, Swinkels JA, Klundert JLM van de. De juridische status van richtlijnen. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwik- keling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Wijmen FCB van, Ubachs-Moust J, Everdingen JJE van, Swinkels JA, Klundert JLM van de. De juridische status van richtlijnen. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwik- keling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
27.
go back to reference CBO. Handleiding keuzehulpontwikkeling. Utrecht: CBO, 2009. CBO. Handleiding keuzehulpontwikkeling. Utrecht: CBO, 2009.
29.
go back to reference Dronkers F, Rossum J van. Contouren van richtlijnontwikkeling jeugdzorg: eindrapport van het project voorbereiding richtlij- nontwikkeling jeugdzorg. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut; 2009. Dronkers F, Rossum J van. Contouren van richtlijnontwikkeling jeugdzorg: eindrapport van het project voorbereiding richtlij- nontwikkeling jeugdzorg. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut; 2009.
30.
go back to reference Beersen N, Kallewaard M, van Croonenborg JJ, Everdingen JJE van, Barneveld TA van. Handleiding indicatorenontwikkeling. Utrecht: CBO; 2007. Beersen N, Kallewaard M, van Croonenborg JJ, Everdingen JJE van, Barneveld TA van. Handleiding indicatorenontwikkeling. Utrecht: CBO; 2007.
31.
go back to reference Berg M,Vos D de, Njoo KH, Theuvenet PJ. ICT-ondersteuning: de volgende stap in de evolutie van richtlijnen. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum,2004. Berg M,Vos D de, Njoo KH, Theuvenet PJ. ICT-ondersteuning: de volgende stap in de evolutie van richtlijnen. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum,2004.
33.
go back to reference Croonenborg JJ van, Go PMNYH, Folmer H, Barneveld TA van. Actueel houden van richtlijnen. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004. Croonenborg JJ van, Go PMNYH, Folmer H, Barneveld TA van. Actueel houden van richtlijnen. In: Everdingen JJE van (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2004.
Metagegevens
Titel
HARING-toolbox: een nieuwe impuls voor richtlijnontwikkeling en -implementatie in Nederland
Auteurs
Mirrian Hilbink-Smolders
Marjan Knippenberg
Jako Burgers
Publicatiedatum
01-10-2012
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen / Uitgave 7/2012
Print ISSN: 1388-7491
Elektronisch ISSN: 1876-8776
DOI
https://doi.org/10.1007/s12508-012-0147-0

Andere artikelen Uitgave 7/2012

TSG - Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen 7/2012 Naar de uitgave