Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Verslaving 3/2014

01-09-2014 | Artikelen

GHB-epidemiologie in Nederland en Vlaanderen

Auteurs: Dr. Tibor Brunt, Drs. Jochen Schrooten

Gepubliceerd in: Verslaving | Uitgave 3/2014

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

De prevalentie van het gebruik van gamma-hydroxybutyraat (GHB) in Vlaanderen en Nederland onder de algemene bevolking is relatief laag vergeleken met dat van andere middelen, maar de problematiek die gepaard gaat met GHB-gebruik is wel toegenomen, zoals blijkt uit Nederlandse cijfers van de verslavingszorg en afdelingen voor spoedeisende hulp (SEH’s). De omvang van het gebruik in Nederland en Vlaanderen is bekeken aan de hand van prevalenties onder de algemene bevolking en uitgaanders. Daarnaast is de epidemiologie beschreven van de verslavingszorg. Uitgaansonderzoeken uit beide landen laten een aantal opvallende zaken zien. GHB doet nog steeds flink onder voor het gebruik van andere uitgaansdrugs (zoals cannabis, XTC of cocaïne). In Nederland wordt GHB relatief vaak thuis gebruikt, terwijl het in Vlaanderen voornamelijk een uitgaansdrug is. Een forse toename in de verslavingszorg lijkt een indicatie dat GHB met name in Nederland als probleemdrug kan worden beschouwd. Belangrijke overeenkomsten in de kenmerken van de cliënten uit beide landen zijn de leeftijd (die lager is dan die van andere verslavingszorgcliënten), hoge werkeloosheid en cogebruik van stimulantia. GHB is geen middel dat uitsluitend door hoogopgeleide en goed geïntegreerde uitgaanders wordt gebruikt, maar ook door sociaal zwakkere groepen. Daarom benadrukken we het belang om daar zowel in de preventie als verslavingszorg speciale aandacht voor te blijven vragen.
Voetnoten
1
Gamma-butyrolactone (GBL) is een chemische voorloper van GHB.
 
Literatuur
go back to reference Amato, L., Minozzi, S. & Davoli, M. (2004). Methadone at tapered doses for the management of opioid withdrawal. Cochrane Database Systematic Reviews, CD003409. Systematische review. Amato, L., Minozzi, S. & Davoli, M. (2004). Methadone at tapered doses for the management of opioid withdrawal. Cochrane Database Systematic Reviews, CD003409. Systematische review.
go back to reference Autrique, M. (2011). Uitgaansonderzoek 2011 Kwalitatief luik gay fetisjscene. Intern rapport. Brussel: VAD. Autrique, M. (2011). Uitgaansonderzoek 2011 Kwalitatief luik gay fetisjscene. Intern rapport. Brussel: VAD.
go back to reference Benschop, A., Nabben, T. & Korf, D.J. (2012). Trends and patterns in licit and illicit drug use in nightlife and among secondary school pupils in Amsterdam, 2011. Bonger International Bulletin, 2, 1–5. Benschop, A., Nabben, T. & Korf, D.J. (2012). Trends and patterns in licit and illicit drug use in nightlife and among secondary school pupils in Amsterdam, 2011. Bonger International Bulletin, 2, 1–5.
go back to reference Brunt, T.M., Koetr, M.W., Hertoghs, N., Noorden, M.S. van & Brink, W. van den (2013). Sociodemographic and substance use characteristics of gamma hydroxybutyrate (GHB) dependent inpatients and associations with dependence severity. Drug and Alcohol Dependence, 131, 316–319.PubMedCrossRef Brunt, T.M., Koetr, M.W., Hertoghs, N., Noorden, M.S. van & Brink, W. van den (2013). Sociodemographic and substance use characteristics of gamma hydroxybutyrate (GHB) dependent inpatients and associations with dependence severity. Drug and Alcohol Dependence, 131, 316–319.PubMedCrossRef
go back to reference Desmet, J. (2013). Breakline jaarrapport 2012. Antwerpen: Vagga. Desmet, J. (2013). Breakline jaarrapport 2012. Antwerpen: Vagga.
go back to reference European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (2011). Early warning system about GHB. Lissabon: EMCDDA. European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (2011). Early warning system about GHB. Lissabon: EMCDDA.
go back to reference Goossens, F., Frijns, T., Hasselt, N.E. van & Laar, M.W. van (2013). Het grote uitgaansonderzoek 2013. Uitgaanspatronen, middelengebruik en risicogedrag onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Utrecht: Trimbos-instituut. Goossens, F., Frijns, T., Hasselt, N.E. van & Laar, M.W. van (2013). Het grote uitgaansonderzoek 2013. Uitgaanspatronen, middelengebruik en risicogedrag onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen. Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Hammink, A. & Schrijvers, C. (2013). Ghb-gebruik onder hangjongeren en thuisgebruikers. Tijdschrift voor Verslaving, 9, 59–69. Hammink, A. & Schrijvers, C. (2013). Ghb-gebruik onder hangjongeren en thuisgebruikers. Tijdschrift voor Verslaving, 9, 59–69.
go back to reference Hauspie, B. (2013). Vitaosunds jaarraport 2012. Menen: CAW Stimulans. Hauspie, B. (2013). Vitaosunds jaarraport 2012. Menen: CAW Stimulans.
go back to reference Hertoghs, N. (2010). Verslaafd aan outgaan. Bachelor thesis. Amsterdam: Vrije Universiteit/Utrecht: Trimbos-instituut. Hertoghs, N. (2010). Verslaafd aan outgaan. Bachelor thesis. Amsterdam: Vrije Universiteit/Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Jong, C.A.J. de, Kamal, R., Dijkstra, B.A.G. & Haan, H.A. de (2012). Gamma-hydroxybutyrate detoxification by titration and tapering. European Addiction Research, 18, 40–45.PubMedCrossRef Jong, C.A.J. de, Kamal, R., Dijkstra, B.A.G. & Haan, H.A. de (2012). Gamma-hydroxybutyrate detoxification by titration and tapering. European Addiction Research, 18, 40–45.PubMedCrossRef
go back to reference Jong, M. de, Poelmans, I., Linck, H. & Ernst, M. (2008). Tendens 2008: alcohol- en drugsgebruik bij jongeren en jongvolwassenen in Gelderland. Stichting Iriszorg: Arnhem. Jong, M. de, Poelmans, I., Linck, H. & Ernst, M. (2008). Tendens 2008: alcohol- en drugsgebruik bij jongeren en jongvolwassenen in Gelderland. Stichting Iriszorg: Arnhem.
go back to reference Lovibond, P.F. & Lovibond, S.H. (1995). The structure of negative emotional states: comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behaviour Research and Therapy, 33, 335–343.PubMedCrossRef Lovibond, P.F. & Lovibond, S.H. (1995). The structure of negative emotional states: comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behaviour Research and Therapy, 33, 335–343.PubMedCrossRef
go back to reference McDonough, M., Kennedy, N., Glasper, A. & Bearn, J. (2004). Clinical features and management of gamma-hydroxybutyrate (GHB) withdrawal: a review. Drug and Alcohol Dependence, 75, 3–9.PubMedCrossRef McDonough, M., Kennedy, N., Glasper, A. & Bearn, J. (2004). Clinical features and management of gamma-hydroxybutyrate (GHB) withdrawal: a review. Drug and Alcohol Dependence, 75, 3–9.PubMedCrossRef
go back to reference Mobius, D. (2011). Uitgaansonderzoek 2011. Kwalitatief luik techno/housescene. Intern rapport. Brussel: VAD. Mobius, D. (2011). Uitgaansonderzoek 2011. Kwalitatief luik techno/housescene. Intern rapport. Brussel: VAD.
go back to reference Noorden, M.S. van, Dongen, L.C.A.M. van, Zitman, F.G. & Vergouwen, A.C. (2009). Gamma-hydroxybutyrate withdrawal syndrome: dangerous but not well-known. General Hospital Psychiatry, 31, 394–396.PubMedCrossRef Noorden, M.S. van, Dongen, L.C.A.M. van, Zitman, F.G. & Vergouwen, A.C. (2009). Gamma-hydroxybutyrate withdrawal syndrome: dangerous but not well-known. General Hospital Psychiatry, 31, 394–396.PubMedCrossRef
go back to reference Noorden, M.S. van, Kamal, R., Jong, C.A. de, Vergouwen, A.C. & Zitman, F.G. (2010). GHB-afhankelijkheid en -onthoudingssyndroom: diagnostiek en behandeling. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 154, A1286.PubMed Noorden, M.S. van, Kamal, R., Jong, C.A. de, Vergouwen, A.C. & Zitman, F.G. (2010). GHB-afhankelijkheid en -onthoudingssyndroom: diagnostiek en behandeling. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 154, A1286.PubMed
go back to reference Poel, A. van der, Doehkie, J., Verdurmen, J., Wouters, M. & Laar, M. van (2010). Feestmeter 2008-2009: uitgaan en middelengebruik onder bezoekers van party's en clubs. Utrecht: Trimbos-instituut/Amsterdam: Bonger Instituut. Poel, A. van der, Doehkie, J., Verdurmen, J., Wouters, M. & Laar, M. van (2010). Feestmeter 2008-2009: uitgaan en middelengebruik onder bezoekers van party's en clubs. Utrecht: Trimbos-instituut/Amsterdam: Bonger Instituut.
go back to reference Rooij, A.J. van, Schoenmakers, T.M. & Mheen, D. van de (2011). Nationaal prevalentie onderzoek middelengebruik 2009. Kerncijfers. Rotterdam: IVO. Rooij, A.J. van, Schoenmakers, T.M. & Mheen, D. van de (2011). Nationaal prevalentie onderzoek middelengebruik 2009. Kerncijfers. Rotterdam: IVO.
go back to reference Rosiers, J. (2013). Uitgaansonderzoek 2012. Kwantitatief luik. Brussel: VAD. Rosiers, J. (2013). Uitgaansonderzoek 2012. Kwantitatief luik. Brussel: VAD.
go back to reference Sivilotti, M.L., Burns, M.J., Aaron, C.K. & Greenberg, M.J. (2001). Pentobarbital for severe gamma-butyrolactone withdrawal. Annals of Emergency Medicine, 38, 660–665.PubMedCrossRef Sivilotti, M.L., Burns, M.J., Aaron, C.K. & Greenberg, M.J. (2001). Pentobarbital for severe gamma-butyrolactone withdrawal. Annals of Emergency Medicine, 38, 660–665.PubMedCrossRef
go back to reference Sumnall, H.R., Woolfall, K., Edwards, S., Cole, J.C. & Benyon, C.M. (2008). Use, function, and subjective experiences of gamma-hydroxybutyrate (GHB). Drug and Alcohol Dependence, 92, 286–290.PubMedCrossRef Sumnall, H.R., Woolfall, K., Edwards, S., Cole, J.C. & Benyon, C.M. (2008). Use, function, and subjective experiences of gamma-hydroxybutyrate (GHB). Drug and Alcohol Dependence, 92, 286–290.PubMedCrossRef
go back to reference Valkenberg, H. (2012). SEH-behandelingen naar aanleiding van GHB-gebruik. Amsterdam: Stichting Consument en Veiligheid. Valkenberg, H. (2012). SEH-behandelingen naar aanleiding van GHB-gebruik. Amsterdam: Stichting Consument en Veiligheid.
go back to reference Verdurmen, J., Monshouwer, K., Dorsselar, S. van, Vermeulen, E., Lokman, S. & Vollenbergh, W. (2012). Jeugd en riskant gedrag 2011: kerngegevens uit het Peilstationsonderzoek scholieren: roken, drinken, drugsgebruik en gokken onder scholieren vanaf tien jaar. Utrecht: Trimbos-instituut. Verdurmen, J., Monshouwer, K., Dorsselar, S. van, Vermeulen, E., Lokman, S. & Vollenbergh, W. (2012). Jeugd en riskant gedrag 2011: kerngegevens uit het Peilstationsonderzoek scholieren: roken, drinken, drugsgebruik en gokken onder scholieren vanaf tien jaar. Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Voorham, L. & Buitenhuis, S. (2012). GHB-gebruik(ers) in beeld. Een typering van de GHB-gebruiker en hun bereikbaarheid. Utrecht: Trimbos-instituut. Voorham, L. & Buitenhuis, S. (2012). GHB-gebruik(ers) in beeld. Een typering van de GHB-gebruiker en hun bereikbaarheid. Utrecht: Trimbos-instituut.
go back to reference Winstock, A. & Vanhavere, T. (2014). Global drug survey report 2013. Londen: GDS. Winstock, A. & Vanhavere, T. (2014). Global drug survey report 2013. Londen: GDS.
go back to reference Wisselink, D.J. & Mol, A. (2013). GHB hulpvraag in Nederland: belangrijkste ontwikkelingen van de hulpvraag voor GHB problematiek in de verslavingszorg 2007-2012. Houten: IVZ. Wisselink, D.J. & Mol, A. (2013). GHB hulpvraag in Nederland: belangrijkste ontwikkelingen van de hulpvraag voor GHB problematiek in de verslavingszorg 2007-2012. Houten: IVZ.
go back to reference Wisselink, D.J., Kuijpers, W.G.T. & Mol, A. (2013). Kerncijfers verslavingszorg 2012. Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS). Houten: IVZ. Wisselink, D.J., Kuijpers, W.G.T. & Mol, A. (2013). Kerncijfers verslavingszorg 2012. Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS). Houten: IVZ.
Metagegevens
Titel
GHB-epidemiologie in Nederland en Vlaanderen
Auteurs
Dr. Tibor Brunt
Drs. Jochen Schrooten
Publicatiedatum
01-09-2014
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Verslaving / Uitgave 3/2014
Print ISSN: 1574-1842
Elektronisch ISSN: 1875-7073
DOI
https://doi.org/10.1007/s12501-014-0025-3

Andere artikelen Uitgave 3/2014

Verslaving 3/2014 Naar de uitgave

Redactioneel

Redactioneel