Skip to main content
Top

2014 | OriginalPaper | Hoofdstuk

11. Gesignaleerd

Auteurs : Anne Margriet Pot, Sako Visser

Gepubliceerd in: Ouderen in de geestelijke gezondheidszorg

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Inleiding

Er wordt vaak vanuit gegaan dat ouder worden samengaat met achteruitgang op verschillende levensvlakken. Tegen de verwachtingen in zijn er ook studies die aantonen dat ouder worden ook positieve kanten heeft en dat ouderen bijvoorbeeld meer positief en minder negatief affect ervaren in vergelijking met jongere leeftijdsgroepen. De achterliggende hypothese hierbij is dat ouderen die geconfronteerd worden met het naderen van het levenseinde vooral welzijn in het heden najagen. Dit wijkt af van mensen met een lange termijn toekomstperspectief die zich eerder voorbereiden op lange termijn doelen en hiervoor hun huidig welzijn opofferen. Aangezien bewijzen voor de causale invloed van het toekomstperspectief op het affectief welzijn zeldzaam zijn, werden de veronderstelde voordelen van de ‘limited future time perspective’ hypothese onlangs nader onderzocht in een Gents doctoraatsonderzoek aan de hand van zowel cross-sectionele, longitudinale als experimentele studies bij volwassenen en bij een groep ouderen1. De bevindingen waren verrassend of zelfs tegengesteld aan de hypothese. Zo bleek dat het toekomstperspectief wel een mediërende factor is (tussen leeftijd en affectief welzijn) maar geen cruciale factor. Waarbij er zelfs indicatie was voor een omgekeerde relatie met negatief affect als betere voorspeller van een gelimiteerd toekomstperspectief dan andersom. Interessant was evenwel dat in dit doctoraatsonderzoek ook een tweede onderzoekslijn liep die focuste op informatieverwerkingsprocessen voor stemmingscongruente informatie bij dezelfde doelgroep waarbij een positiviteitseffect verwacht werd in zowel aandacht als geheugen voor emotioneel informatie. Dit positiviteitseffect zou een strategie voor emotieregulatie zijn om huidig welzijn te bereiken. De belangrijkste conclusies hier zijn dat ouderen vooral aandachtsvermijding vertonen en dit voor al het emotioneel materiaal waarbij dit méér geldt voor mensen met een lange termijn toekomstperspectief. Kortom, het toekomstperspectief heeft wel degelijk invloed op de informatieverwerkingsprocessen bij ouderen waarbij met name mensen met een lange termijn toekomstperspectief meer negatief emotioneel materiaal gaan vermijden, vermoedelijk als strategie om hun welzijn te behouden. De doctorandus rapporteert tenslotte ook twee studies waarin ze aantoont dat het ‘future time perspective’ te manipuleren valt via ‘mental imagery’. Ze suggereert daarbij dat het flexibel veranderen van het tijdsperspectief nuttig kan zijn omdat aandachtsvermijding aantoonbaar samengaat met meer angst- en stemmingssymptomen.
Metagegevens
Titel
Gesignaleerd
Auteurs
Anne Margriet Pot
Sako Visser
Copyright
2014
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-0790-6_11