Orofaciale therapie is een redelijk onbekend specialisme binnen de fysiotherapie. Toch kunnen deze fysiotherapeuten veel betekenen voor mensen met uiteenlopende kaakgewrichtsklachten of mensen met kiespijn die de tandarts niet kan behandelen.

Mirjam Benus, werkzaam in gezondheidscentrum Provitaal in Meeden, is de eerste fysiotherapeut in Nederland met een master in de orofaciale fysiotherapie. ‘Natuurlijk zijn er wel meer fysiotherapeuten die zich met dit deelgebied bezighouden’, zegt ze, ‘ik schat dat er in Nederland zo’n 180 geregistreerde orofaciale therapeuten zijn. Maar het is nog een vrij onbekend deelgebied van de fysiotherapie. In veel regio’s in Nederland is wel aanbod, maar hier in het noorden waar ik werk is dat veel minder het geval. In Drenthe is zelfs helemaal niemand die zich hierop richt. Mijn werkgebied is dus heel groot. Niet dat er duizend orofaciaal therapeuten nodig zouden zijn, maar wat meer bekendheid voor het vak zou wel goed zijn. Niet alleen onder huisartsen is de bekendheid over ons werk heel gering, soms zelfs onder tandartsen. Ik hoor wel eens verhalen van tandartsen die bij persisterende kiespijn tóch maar kiezen trekken, ondanks dat hiervoor eigenlijk geen heldere reden voor aan te wijzen is.’

Benus krijgt de meeste patiënten doorverwezen via de tandarts en de huisarts, maar doorverwijzingen via de kaakchirurg of de KNO-arts komen ook voor. ‘Als kiespijn niet zijn oorsprong vindt in een ontsteking of een gaatje, kan het myogeen verklaard worden’, vertelt ze. ‘Je kunt dan triggerpoints behandelen met dry needling of met lokale druk. Maar je kunt ook andersoortige klachten behandelen, bijvoorbeeld de klachten die worden geschaard onder de noemer temporo mandibulaire disfunctie. Knarsetanden bijvoorbeeld is een aanwijzing dat sprake is van spierspanning en die kan een orofaciaal therapeut behandelen. Maar er kan ook sprake zijn van parkerende kaakgewrichten, bijvoorbeeld als de discus voor het gewricht zit. Mensen ontwikkelen dan allerlei manieren om de kaken toch geopend te krijgen en dat heeft vanzelfsprekend invloed op de spieren. Ook dit kunnen wij behandelen.’

‘Als kiespijn niet zijn oorsprong vindt in een ontsteking of een gaatje, kan het myogeen verklaard worden. Je kunt dan triggerpoints behandelen met dry needling of met lokale druk’

Omdat Benus klachten van hoofd-, nek en schouder het meest interessant vindt en binnen de manuele therapie te weinig diepgang op het gebied van klachten rondom het kaakgebied vond, is ze zich gericht met orofaciale therapie gaan bezighouden. ‘Hiervoor is inmiddels een master ontwikkeld. Ik zat in de eerste lichting die daarvan gebruik kon maken’, zegt ze. ‘Omdat ik al manuele therapie heb gedaan, kon ik deze master binnen anderhalf jaar afronden. Inmiddels is de eerste groep masterstudenten van start gegaan voor de driejarige opleiding die nu is ontwikkeld.’

Bron: FysioActueel.nl

Tip

Lees meer over het klinisch handelen bij musculoskeletale klachten in de hoofd-, hals- en nekregio in het Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2012.

• Klachten in het hoofd-halsgebied hoe kies ik het optimale meetinstrument? (Hoofdstuk 1)
• Fysiotherapie voor patiënten met hoofdpijnklachten (Hoofdstuk 2)
• Bewegingsstoornissen in het kaakgewricht (Hoofdstuk 3)
• Pijn in de kaken tijdens kauwen (Hoofdstuk 4)
• Trismus en fysiotherapie (Hoofdstuk 5)

Meer artikelen over fysiotherapie: Algemeen of Orofaciale fysiotherapie.

Auteur(s): Frank van Wijck Beeld: Thinkstock