Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

01-09-2014 | Beschouwing

Gender, gelijkheid en geneeskunde

Auteur: prof.dr. Toine Lagro-Janssen

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 9/2014

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Lagro-Janssen T. Gender, gelijkheid en geneeskunde. Huisarts Wet 2014;57(9):452-6.
In deze beschouwing toon ik de meerwaarde aan die het genderperspectief biedt aan zorg, wetenschappelijk onderzoek en medisch onderwijs. Ik wijs op de tekortkomingen die schuilen in een louter biologische benadering van sekseverschillen. Een biopsychosociale denkwijze, zoals gangbaar in de huisartsgeneeskunde, en een personalized medicine kunnen hun voordeel doen met de verworvenheden vanuit de gendersensitieve geneeskunde. Tot slot laat ik zien hoeveel gender en gelijkheid in de geneeskunde met elkaar te maken hebben. Toepassing van gendersensitieve kennis heeft het meisje uit de casus die ik beschrijf gelijke kansen geboden op de juiste zorg. Gegevens uit gendersensitief onderzoek wijzen erop hoe belangrijk het is om te streven naar gelijke gezondheidsuitkomsten. Gelijke uitkomsten kunnen juist nopen tot een ongelijke behandeling voor vrouwen en mannen. Bovendien bepalen attitude en bejegening of de zorg toegankelijk is voor alle vrouwen, ook voor kwetsbare, gemarginaliseerde groepen vrouwen in onze samenleving. Het doel van een gendersensitieve geneeskunde is om de medische zorg aan vrouwen en mannen te verbeteren. Deze vorm van patiëntenzorg is ook een bron van inspiratie voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs.
Literatuur
1.
go back to reference Van der Linden MW, Westert GP, De Bakker D, Schellevis F. Tweede Nationale Studie naar zieken en verrichtingen in de huisartspraktijk. Klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht/Bilthoven: Nivel/RIVM, 2004. Van der Linden MW, Westert GP, De Bakker D, Schellevis F. Tweede Nationale Studie naar zieken en verrichtingen in de huisartspraktijk. Klachten en aandoeningen in de bevolking en in de huisartspraktijk. Utrecht/Bilthoven: Nivel/RIVM, 2004.
2.
go back to reference Van de Lisdonk EH, Van den Bosch WJHM, Lagro-Janssen ALM, Schers HJ, redactie . Ziekten in de huisartspraktijk. 5de druk. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg, 2008. Van de Lisdonk EH, Van den Bosch WJHM, Lagro-Janssen ALM, Schers HJ, redactie . Ziekten in de huisartspraktijk. 5de druk. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg, 2008.
3.
go back to reference Wijngaarden-Cremers P, Van der Gaag RJ, Groen W, Oosterling I, Van Deurzen P, van Eeten E. Gender and age differences in the core triad of impairments in autism spectrum disorders: a systematic review and data-analysis. J Autism Dev Disord, augustus 2013 (Epub ahead of print). Wijngaarden-Cremers P, Van der Gaag RJ, Groen W, Oosterling I, Van Deurzen P, van Eeten E. Gender and age differences in the core triad of impairments in autism spectrum disorders: a systematic review and data-analysis. J Autism Dev Disord, augustus 2013 (Epub ahead of print).
4.
go back to reference Lagro-Janssen ALM, Verdonk P. Seksespecifieke huisartsgeneeskunde. Practicum huisartsgeneeskunde: een serie voor opleiding en nascholing. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg, 2007. Lagro-Janssen ALM, Verdonk P. Seksespecifieke huisartsgeneeskunde. Practicum huisartsgeneeskunde: een serie voor opleiding en nascholing. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg, 2007.
5.
go back to reference Groen W, Leen W, Lagro-Janssen A, Van der Gaag RJ. De ontwikkelingsstoornissen ADHD en autisme in de huisartspraktijk. Huisarts Wet 2006;49:324–8.CrossRef Groen W, Leen W, Lagro-Janssen A, Van der Gaag RJ. De ontwikkelingsstoornissen ADHD en autisme in de huisartspraktijk. Huisarts Wet 2006;49:324–8.CrossRef
6.
go back to reference De Graaf H, Kruijer H, Van Acker J, Meijer S. Seks onder je 25e: Seksuele gezondheid van jongeren anno 2012. Delft: Eburon, 2012. De Graaf H, Kruijer H, Van Acker J, Meijer S. Seks onder je 25e: Seksuele gezondheid van jongeren anno 2012. Delft: Eburon, 2012.
7.
go back to reference Wizemann T, Pardue M (eds). Exploring the biological contributions to human health: does sex matter? Washington DC: National Academies Press, 2001. Wizemann T, Pardue M (eds). Exploring the biological contributions to human health: does sex matter? Washington DC: National Academies Press, 2001.
8.
go back to reference Knoers VVAM. Klinische genetica: over innovaties en nieuwe generaties. Oratie aan de Universiteit van Utrecht, 2012. Knoers VVAM. Klinische genetica: over innovaties en nieuwe generaties. Oratie aan de Universiteit van Utrecht, 2012.
9.
go back to reference Lagro-Janssen ALM. De tweeslachtigheid van het verschil. Nijmegen: SUN, 1997. Lagro-Janssen ALM. De tweeslachtigheid van het verschil. Nijmegen: SUN, 1997.
10.
go back to reference Hammerström A, Annandale E. A conceptual muddle: an empirical analysis of the use of ‘sex’ and ‘gender’ in ‘genderspecific medicine’ journals. Plos One 2012;7:e34193.CrossRef Hammerström A, Annandale E. A conceptual muddle: an empirical analysis of the use of ‘sex’ and ‘gender’ in ‘genderspecific medicine’ journals. Plos One 2012;7:e34193.CrossRef
11.
go back to reference Teunissen TAM, Lagro-Janssen ALM. Urinary incontinence in community dwelling elderly: are there sex differences in helpseeking behaviour? Scand J Prim Health Care 2004;22:209–16.PubMedCrossRef Teunissen TAM, Lagro-Janssen ALM. Urinary incontinence in community dwelling elderly: are there sex differences in helpseeking behaviour? Scand J Prim Health Care 2004;22:209–16.PubMedCrossRef
12.
go back to reference Teunissen TAM, Lagro-Janssen ALM. Sex differences in the use of absorbent (incontinence) pads in independently living elderly people: do men receive less care? Int J Clin Pract 2009;63:869–73.PubMedCrossRef Teunissen TAM, Lagro-Janssen ALM. Sex differences in the use of absorbent (incontinence) pads in independently living elderly people: do men receive less care? Int J Clin Pract 2009;63:869–73.PubMedCrossRef
13.
go back to reference Van Gerwen M, Schellevis F, Lagro-Janssen T. Comorbidities associated with urinary incontinence: a case-control study from the second Dutch National Survey of General Practice. J Am Board Fam Med 2007;20:608–10.PubMedCrossRef Van Gerwen M, Schellevis F, Lagro-Janssen T. Comorbidities associated with urinary incontinence: a case-control study from the second Dutch National Survey of General Practice. J Am Board Fam Med 2007;20:608–10.PubMedCrossRef
14.
go back to reference Lo Fo Wong SH, De Jonge A, Wester F, Mol SSL, Römkens RR, Lagro-Janssen T. Discussing partner abuse: does doctor’s gender matter? Fam Practice 2006;23:578–86.CrossRef Lo Fo Wong SH, De Jonge A, Wester F, Mol SSL, Römkens RR, Lagro-Janssen T. Discussing partner abuse: does doctor’s gender matter? Fam Practice 2006;23:578–86.CrossRef
15.
go back to reference Dijkstra AF, Verdonk P, Lagro-Janssen ALM. Gender bias in medical textbooks: examples from coronary heart disease, depression, alcohol abuse and pharmacology. Med Educ 2008;42:1021–8.PubMedCrossRef Dijkstra AF, Verdonk P, Lagro-Janssen ALM. Gender bias in medical textbooks: examples from coronary heart disease, depression, alcohol abuse and pharmacology. Med Educ 2008;42:1021–8.PubMedCrossRef
16.
go back to reference Lagro-Janssen T. Sex, gender and health: developments in medical research. In: Ellen Kuhlmann, Ellen Annandale (eds). The Palgrave handbook of gender and healthcare. Hampshire: Palgrave Macmillan, 2012. Lagro-Janssen T. Sex, gender and health: developments in medical research. In: Ellen Kuhlmann, Ellen Annandale (eds). The Palgrave handbook of gender and healthcare. Hampshire: Palgrave Macmillan, 2012.
18.
go back to reference Hølge-Hazelton B, Malterud K. Gender in medicine – does it matter? Scand J Public Health 2009;37:139–45.PubMedCrossRef Hølge-Hazelton B, Malterud K. Gender in medicine – does it matter? Scand J Public Health 2009;37:139–45.PubMedCrossRef
19.
go back to reference De Jonge A, Teunissen TAM, Lagro-Janssen ALM. Geen goede argumenten voor de rugligging als standaard baringshouding tijdens de uitdrijving; een meta-analyse. Ned Tijdschr Geneeskd 2004;23:1146–50. De Jonge A, Teunissen TAM, Lagro-Janssen ALM. Geen goede argumenten voor de rugligging als standaard baringshouding tijdens de uitdrijving; een meta-analyse. Ned Tijdschr Geneeskd 2004;23:1146–50.
20.
go back to reference Klomp T, Van Poppel M, Jones L, Lazet J, Di Nisio M, Lagro-Janssen ALM. Inhaled analgesia for pain management in labour. Cochrane Database Syst Rev 2012:CD009351. Klomp T, Van Poppel M, Jones L, Lazet J, Di Nisio M, Lagro-Janssen ALM. Inhaled analgesia for pain management in labour. Cochrane Database Syst Rev 2012:CD009351.
21.
go back to reference Risberg G, Johansson E, Hamberg K. ‘Important… but of low status’: male education leaders’ views on gender in medicine. Med Educ 2011;45:613–24.PubMedCrossRef Risberg G, Johansson E, Hamberg K. ‘Important… but of low status’: male education leaders’ views on gender in medicine. Med Educ 2011;45:613–24.PubMedCrossRef
Metagegevens
Titel
Gender, gelijkheid en geneeskunde
Auteur
prof.dr. Toine Lagro-Janssen
Publicatiedatum
01-09-2014
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Huisarts en wetenschap / Uitgave 9/2014
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI
https://doi.org/10.1007/s12445-014-0235-2