Top

Gepubliceerd in:

01-09-2014 | Klinische Les

Geen uitstrijkje? In gesprek over seks

Auteurs: Anne-Marie Giesen, prof.dr. Toine Lagro-Janssen, dr. Patrick Dielissen

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 9/2014

Samenvatting

Giesen A, Lagro-Janssen ALM, Dielissen PW. Niet gekomen voor het uitstrijkje? In gesprek over seks. Huisarts Wet 2014;57(9):490-3.

Eenderde tot de helft van de vrouwen met baarmoederhalskanker laat zich niet of onregelmatig screenen. Vaak is het een combinatie van lichamelijke, psychische, sociaal-culturele en cognitieve factoren die ervoor zorgt dat vrouwen niet meedoen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Vrouwen met een voorgeschiedenis van seksueel geweld of die besneden zijn, nemen minder vaak deel aan het onderzoek. Dat geldt ook voor vrouwen die seks hebben met vrouwen, want zij denken dat ze minder risico lopen. Angst en afkeer van het gynaecologisch onderzoek zijn eveneens belangrijke redenen om weg te blijven.

Actief vragen naar de motieven om niet mee te doen kan niet alleen de opkomst verbeteren maar ook verborgen seksuele problemen of trauma’s aan het licht brengen. Hier kan de huisarts proactief en in een open gesprek met de vrouw nagaan of er sprake is van een seksueel probleem, zoals pijn bij het vrijen, vaginisme of (een verleden van) seksueel geweld. Bovendien is er een hrHPV-thuistest die mogelijke bezwaren bij deze vrouwen kan wegnemen.

vorige artikel Waarom gaat ze niet gewoon weg?

volgende artikel ‘De levensverwachting over tien jaar is minder interessant dan die op langere termijn’

Boomsma LJ, Buis PAJ, Collette C, Janssen PGH. NHG-Standaard Preventie en vroegdiagnostiek van cervixcarcinoom (tweede herziening);. Huisarts Wet 2009;52:10.

Gezondheidsraad. Screening op baarmoederhalskanker. Den Haag: Gezondheidsraad, 2011. publicatienr 2011/07 2011.

Lindqvist PG, Hellsten C, Rippe A. Screening history of women in Malmö with invasive cervical cancer;. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2008;137:77–83.PubMedCrossRef

Marquardt K, Buttner HH, Broschewitz U, Barten M, Schneider V. Persistent carcinoma in cervical cancer screening: non-participation is the most significant cause;. Acta Cytol 2011;55:433–7.PubMedCrossRef

Van Kemenade FJ, Casparie MK. Bij een derde van de vrouwen met baarmoederhalskanker is geen uitstrijkje gemaakt;. Ned Tijdschr Geneeskd 2009;153:A661.

Peto J, Gilham C, Fletcher O, Matthews FE. The cervical cancer epidemic that screening has prevented in the UK;. Lancet 2004;364:249–56.PubMedCrossRef

Blomberg K, Ternestedt BM, Törnberg S, Tishelman C. How do women who choose not to participate in population-based cervical cancer screening reason about their decision?; Psychooncology 2008;17:561–9.PubMedCrossRef

Fylan F. Screening for cervical cancer: a review of women’s attitudes, knowledge, and behaviour;. Br J Gen Pract 1998;48:1509–14.

Knops-Dullens T, De Vries N, De Vries H. Reasons for non-attendance in cervical cancer screening programmes: an application of the Integrated Model for Behavioural Change;. Eur J Cancer Prev 2007;16:436–45.PubMedCrossRef

10.

Oscarsson MG, Benzein EG, Wijma BE. Reasons for non-attendance at cervical screening as reported by non-attendees in Sweden;. J Psychosom Obstet Gynaecol 2008;29:23–31.PubMedCrossRef

11.

Tacken MA, Braspenning JC, Hermens RP, Spreeuwenberg PM, Van den Hoogen HJ, De Bakker DH, et al. Uptake of cervical cancer screening in The Netherlands is mainly influenced by women’s beliefs about the screening and by the inviting organization;. Eur J Public Health 2007;17:178–85.PubMedCrossRef

12.

Waller J, Bartoszek M, Marlow L, Wardle J. Barriers to cervical cancer screening attendance in England: a population-based survey;. J Med Screen 2009;16:199–204.PubMedCrossRef

13.

Yoo GJ, Le MN, Vong S, Lagman R, Lam AG. Cervical cancer screening: attitudes and behaviors of young Asian American women;. J Cancer Educ 2011;26:740–6.PubMedCrossRef

14.

De Nooijer DP, De Waart FG, Van Leeuwen AW, Spijker WW. Opkomst bij bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker hoger na uitnodiging door de huisarts, in het bijzonder voor groepen met doorgaans lage participatiegraad;. Ned Tijdschr Geneeskd 2005;149:2339–43.PubMed

15.

Bakker F, Vanwesenbeeck I. Seksuele gezondheid in Nederland 2006. Delft: Eburon, 2006.

16.

Coker AL, Sanderson M, Fadden MK, Pirisi L. Intimate partner violence and cervical neoplasia;. J Womens Health Gend Based Med 2000;9:1015–23.PubMedCrossRef

17.

Coker AL, Hopenhayn C, DeSimone CP, Bush HM, Crofford L. Violence against women raises risk of cervical cancer;. J Womens Health (Larchmt) 2009;18:1179–85.CrossRef

18.

Marrazzo JM, Koutsky LA, Kiviat NB, Kuypers JM, Stine K. Papanicolaou test screening and prevalence of genital human papillomavirus among women who have sex with women;. Am J Public Health 2001;91:947–52.PubMedCrossRefPubMedCentral

19.

Wingood GM, Seth P, DiClemente RJ, Robinson LS. Association of sexual abuse with incident high-risk human papillomavirus infection among young African-American women;. Sex Transm Dis 2009;36:784–6.PubMedCrossRefPubMedCentral

20.

Cadman L, Waller J, Ashdown-Barr L, Szarewski A. Barriers to cervical screening in women who have experienced sexual abuse: an exploratory study;. J Fam Plann Reprod Health Care 2012;38:214–20.PubMedCrossRefPubMedCentral

21.

Gandhi S, Rovi S, Vega M, Johnson MS, Ferrante J, Chen PH. Intimate partner violence and cancer screening among urban minority women;. J Am Board Fam Med 2010;23:343–53.PubMedCrossRef

22.

Vloeberghs E, Knipscheer J, Van der Kwaak A, Naleie Z, Van den Muijsenbergh M. Versluierde pijn. Een onderzoek in Nederland naar de psychische, sociale en relationele gevolgen van meisjesbesnijdenis;. Utrecht: Stichting Pharos, 2010.

23.

Abdullahi A, Copping J, Kessel A, Luck M, Bonell C. Cervical screening: Perceptions and barriers to uptake among Somali women in Camden;. Public Health 2009;123:680–5.PubMedCrossRef

24.

Henderson HJ. Why lesbians should be encouraged to have regular cervical screening;. J Fam Plann Reprod Health Care 2009;35:49–52.PubMedCrossRef

25.

Marrazzo JM, Thomas KK, Ringwood K. A behavioural intervention to reduce persistence of bacterial vaginosis among women who report sex with women: results of a randomised trial;. Sex Transm Infect 2011;87:399–405.PubMedCrossRefPubMedCentral

26.

Stein K, Lewendon G, Jenkins R, Davis C. Improving uptake of cervical cancer screening in women with prolonged history of non-attendance for screening: a randomized trial of enhanced invitation methods;. J Med Screen 2005;12:185–9.PubMedCrossRef

27.

Waller J, Jackowska M, Marlow L, Wardle J. Exploring age differences in reasons for nonattendance for cervical screening: a qualitative study;. BJOG 2012;119:26–32.PubMedCrossRef

28.

Neilson A, Jones RK. Women’s lay knowledge of cervical cancer/cervical screening: accounting for non-attendance at cervical screening clinics;. J Adv Nurs 1998;28:571–5.PubMedCrossRef

29.

Gök M, Heideman DA, Van Kemenade FJ, Berkhof J, Rozendaal L, Spruyt JW, et al. HPV testing on self collected cervicovaginal lavage specimens as screening method for women who do not attend cervical screening: cohort study. BMJ 2010;340:c1040.CrossRef

Titel: Geen uitstrijkje? In gesprek over seks
Auteurs: Anne-Marie Giesen
prof.dr. Toine Lagro-Janssen
dr. Patrick Dielissen
Publicatiedatum: 01-09-2014
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap / Uitgave 9/2014
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI: https://doi.org/10.1007/s12445-014-0244-1

Andere artikelen Uitgave 9/2014

Waarom gaat ze niet gewoon weg?

Klinische les

Een volwassene met erytheem en vesikels

Casuïstiek

NHG-Standaard Depressie nog actueel

Commentaar

‘De levensverwachting over tien jaar is minder interessant dan die op langere termijn’

Interview

Pijnlijke ribben na trauma

Spreekuur

Te mooi om waar te zijn (p > 0,95)

Column