Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Bijblijven 8/2015

29-09-2015

Gedeelde besluitvorming

Auteurs: Drs. Ruth Pel-Littel, Drs. Haske van Veenendaal

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 8/2015

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Gedeelde besluitvorming (shared decision making) houdt in dat zorgverlener en patiënt gezamenlijk beslissingen nemen over gezondheids- en behandeldoelen en over de acties die worden ondernomen om die doelen te bereiken. Wordt dit proces goed doorlopen, dan leidt deze werkwijze tot keuzes die beter aansluiten bij de behoeften van de individuele patiënt en tot een hogere tevredenheid. Gedeelde besluitvorming bestaat uit drie stappen: keuzegesprek, optiegesprek en besluitvormingsgesprek. In complexe situaties, bijvoorbeeld bij complexe ouderenzorg, kan dit model uitgebreid worden met vier extra stappen. Het proces bestaat dan uit: voorbereidingsgesprek, doelengesprek, keuzegesprek, optiegesprek, waardegesprek, besluitvormingsgesprek, evaluatiegesprek. Om patiënten te ondersteunen bij de afweging van de verschillende opties, zijn keuzehulpen ontwikkeld. Gedeelde besluitvorming leent zich vooral voor preferentiegevoelige besluiten, omdat dan de waarden en voorkeuren van patiënten een grotere rol spelen. Zorgverleners denken vaak dat ze aan gedeelde besluitvorming doen, maar uit observaties in onderzoek blijkt dat dit in de praktijk niet het geval is. Er is daarom nog veel winst te behalen door bewustwording in combinatie met de juiste vaardigheden in te zetten in de communicatie met de patiënt.
Literatuur
1.
go back to reference Elwyn G, Frosch D, Thomson R, Joseph-Williams N, Lloyd A, Kinnersley P, et al. Shared decision making: a model for clinical practice. Gen Intern Med. 2012;27(10):1361–7 (Epub 2012 May 23. Review).CrossRef Elwyn G, Frosch D, Thomson R, Joseph-Williams N, Lloyd A, Kinnersley P, et al. Shared decision making: a model for clinical practice. Gen Intern Med. 2012;27(10):1361–7 (Epub 2012 May 23. Review).CrossRef
2.
go back to reference Stiggelbout AM, Weijden T van der, Wit MP de, Frosch D, Légaré F, Montori VM, et al. Shared decision making: really putting patients at the centre of healthcare. BMJ. 2012;344:e256. doi:10.1136/bmj.e256. Stiggelbout AM, Weijden T van der, Wit MP de, Frosch D, Légaré F, Montori VM, et al. Shared decision making: really putting patients at the centre of healthcare. BMJ. 2012;344:e256. doi:10.1136/bmj.e256.
3.
go back to reference Stacey D, Légaré F, Col NF, Bennett CL, Barry MJ, Eden KB, et al. Decision aids for people facing health treatment or screening decisions. Cochrane Database Syst Rev. 2014;1:CD001431.PubMed Stacey D, Légaré F, Col NF, Bennett CL, Barry MJ, Eden KB, et al. Decision aids for people facing health treatment or screening decisions. Cochrane Database Syst Rev. 2014;1:CD001431.PubMed
4.
go back to reference Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. De participerende patiënt. Den Haag; 2013. Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. De participerende patiënt. Den Haag; 2013.
7.
go back to reference Robben SH, Perry M, Olde Rikkert MG, Heinen MM, Melis RJ. Care-related goals of community-dwelling frail older adults. J Am Geriatr Soc. 2011;59(8):1552–4.CrossRefPubMed Robben SH, Perry M, Olde Rikkert MG, Heinen MM, Melis RJ. Care-related goals of community-dwelling frail older adults. J Am Geriatr Soc. 2011;59(8):1552–4.CrossRefPubMed
8.
go back to reference Pol M van de, Keijers K, Olde Rikkert M, Lagro-Janssen T. Stap voor stap samen beslissen. Medisch Contact 2014 (20 maart):602–4. Pol M van de, Keijers K, Olde Rikkert M, Lagro-Janssen T. Stap voor stap samen beslissen. Medisch Contact 2014 (20 maart):602–4.
9.
go back to reference Durand MA, Carpenter L, Dolan H, Bravo P, Mann M, Bunn F, Elwyn G. Do interventions designed to support shared decision-making reduce health inequalities? A systematic review and meta-analysis. PLoS One 2014;9(4):e94670.PubMedCentralCrossRefPubMed Durand MA, Carpenter L, Dolan H, Bravo P, Mann M, Bunn F, Elwyn G. Do interventions designed to support shared decision-making reduce health inequalities? A systematic review and meta-analysis. PLoS One 2014;9(4):e94670.PubMedCentralCrossRefPubMed
10.
go back to reference Finucane ML, Mertz CK, Slovic P, Schmidt ES. Task complexity and older adults’ decision-making competence. Psychol Aging 2005;20(1):71–84.CrossRefPubMed Finucane ML, Mertz CK, Slovic P, Schmidt ES. Task complexity and older adults’ decision-making competence. Psychol Aging 2005;20(1):71–84.CrossRefPubMed
11.
go back to reference Veenendaal H. van, Rietmeijer CBT, Voogdt-Pruis HR, Raats CJ. Samen beslissen is beter. Huisarts Wet. 2014;57(10):524–7. Veenendaal H. van, Rietmeijer CBT, Voogdt-Pruis HR, Raats CJ. Samen beslissen is beter. Huisarts Wet. 2014;57(10):524–7.
12.
go back to reference Doekhie KD, Veer AJE de, Rademakers JJDJM, Schellevis FG, Francke AL. Ouderen van de toekomst; Verschillen in de wensen en mogelijkheden voor wonen, welzijn en zorg; Niveloverzichtstudies. (en J.D.J.M. Rademakers (2014) Kennissynthese Gezondheidsvaardigheden; Niet voor iedereen vanzelfsprekend). Utrecht: Nivel; 2014. Doekhie KD, Veer AJE de, Rademakers JJDJM, Schellevis FG, Francke AL. Ouderen van de toekomst; Verschillen in de wensen en mogelijkheden voor wonen, welzijn en zorg; Niveloverzichtstudies. (en J.D.J.M. Rademakers (2014) Kennissynthese Gezondheidsvaardigheden; Niet voor iedereen vanzelfsprekend). Utrecht: Nivel; 2014.
14.
go back to reference Kriston L, Scholl I, Hölzel L, Simon D, Loh A, Härter M. The 9-item Shared Decision Making Questionnaire (SDM-Q-9). Development and psychometric properties in a primary care sample. Patient Educ Couns. 2010;80(1):94–9.CrossRefPubMed Kriston L, Scholl I, Hölzel L, Simon D, Loh A, Härter M. The 9-item Shared Decision Making Questionnaire (SDM-Q-9). Development and psychometric properties in a primary care sample. Patient Educ Couns. 2010;80(1):94–9.CrossRefPubMed
Metagegevens
Titel
Gedeelde besluitvorming
Auteurs
Drs. Ruth Pel-Littel
Drs. Haske van Veenendaal
Publicatiedatum
29-09-2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Bijblijven / Uitgave 8/2015
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI
https://doi.org/10.1007/s12414-015-0074-5

Andere artikelen Uitgave 8/2015

Bijblijven 8/2015 Naar de uitgave

OriginalPaper

Zelfmanagement