Top

Tijdschrift voor Psychotherapie

Gepubliceerd in:

01-04-2004 | Artikel

Gecompliceerde rouw.

Diagnostiek en behandeling

Auteur: dr. Jos de Keijser

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 2/2004

Samenvatting

Mensen met gecompliceerde rouw ervaren een hoge mate van scheidingsangst, traumatische stress of een combinatie van beide. Aan de hand van de gevalsbeschrijving van een vrouw die haar zoon verloor, wordt de diagnostiek en de behandeling van gecompliceerde rouw beschreven. De psychotherapeut kon niet starten met de cognitief-gedragstherapeutische richtlijnbehandeling door het hoge spanningsniveau van de cliënt.

vorige artikel ADHD bij volwassenen: voer voor psychotherapeuten?

volgende artikel Serie Een Bijzondere Casus: Munchausen belandt veilig in de TBS.

Ainsworth, M.D.S., Blehar, M.C., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Hillsdale: Erlbaum.

American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4th ed.). Washington D.C.: American Psychiatric Association.

Bakker, A., & Korzec, A. (2002). De gecompliceerde kliniek 2003. Als protocollen en richtlijnen tekortschieten. Amsterdam: Benecke.

Boelen, P.A., Bout, J. van den, & Keijser, J. de (2000). De cognitief-gedragstherapeutische behandeling van gecompliceerde rouw. In J. van den Bout, P.A. Boelen, J. Enklaar, M. Klaassen, P. Kievit & E. van der Veen (red.), Handboek sterven, uitvaart en rouw (pp. IV 7.2-1 - IV 7.2-23). Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg.

Boelen, P.A., Bout, J. van den, & Keijser, J. de (2002). A controlled study on the efficacy of cognitive-behavioral therapy for traumatic grief: First results. Presentatie 32^e EABCT-congres te Maastricht, 18-21 september.

Boelen, P.A., Bout, J. van den, & Keijser, J. de (2003).Traumatic grief as a disorder distinct from bereavement-related depression and anxiety: A replication study with bereaved mental health care patients. American Journal of Psychiatry, 160, 1339-1341.CrossRefPubMed

Boelen, P.A., Bout, J. van den, Keijser, J. de, & Hoitink, H. (2003). Reliability and validity of the Dutch version of the Inventory of Traumatic Grief. Death Studies, 27, 1-23.CrossRef

Boelen, P.A., Keijser, J. de, & Bout, J. van den (2001). Psychometrische eigenschappen van de Rouw Vragenlijst (RVL). Gedrag & Gezondheid,29, 172-185.

Bout, J. van den, Boelen, P.A., & Keijser, J. de (red.) (1998). Behandelingsstrategieën bij gecompliceerde rouw en verliesverwerking. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Bowlby, J. (1973). Attachment and loss. Vol. II: Separation. Harmondsworth: Penguin.

Bowlby, J. (1980). Attachment and loss. Vol. III: Loss, sadness and depression. Harmondsworth: Penguin.

Brennan, K.A., & Shaver, P.R. (1998). Attachment styles and personality disorder: Their connection to each other and to parental divorce, parental death and perceptions of parental caregiving. Journal of Personality, 66, 835-878.CrossRefPubMed

Buijssen, H. (1998). Rouw bij ouderen. In J. van den Bout, P.A. Boelen & J. de Keijser (red.), Behandelingsstrategieën bij gecompliceerde rouw en verliesverwerking (pp. 136-143). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Cassidy, J., & Mohr, J.J. (2003). Onoplosbare angst, trauma en psychopathologie: theorie, onderzoek en ideeën over de behandeling van gedesorganiseerde hechting in de hele levensloop. Toegang tot de psychotherapie internationaal, 11, 123-156 en 308-326.

Fiddelaers-Jaspers, R. (1998). Rouw bij jeugdigen. In J. van den Bout, P.A. Boelen & J. de Keijser (red.), Behandelingsstrategieën bij gecompliceerde rouw en verliesverwerking (pp. 119-135). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

George, C., Kaplan, N., & Main, M. (1996). Adult Attachment Interview. Unpublished manuscript, Department of Psychology, University of California, Berkeley.

Harkness, K.L., Shear, M.K., Frank, E., & Silberman, R.A. (2002). Traumatic grief treatment: Case histories of 4 patients. Journal of Clinical Psychiatry, 63, 1113-1120.PubMed

Hart, O. van der (red.) (1995). Trauma, dissociatie en hypnose. Lisse: Swets & Zeitlinger.

Hart, O. van der, & Nijenhuis, E.R.S. (1999). Fasengerichte behandeling van posttraumatische stress. In P.G.H. Aarts & W.Visser (red.) Trauma, diagnostiek en behandeling (pp. 245-256). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Herman, J.L. (1993). Trauma en herstel. De gevolgen van geweld – van mishandeling thuis tot politiek geweld. Amsterdam: Wereldbibliotheek.

Horowitz, M.J., Siegel, B., Holen, A., Bonnano, G.A., Milbrath, C., & Stinson, C.H. (1997). Criteria for complicated grief disorder. American Journal of Psychiatry, 154, 905-910.

Hutschemaekers, G. (2001). Onder professionals: hulpverleners en cliënten in de geestelijke gezondheidszorg. Maandblad Geestelijke volksgezondheid,56, 806-831.

Jacobs, S. (1999). Traumatic grief: diagnosis, treatment, and prevention. Londen: Brunner/Mazel.

Keijser, J. de (1997). Sociale steun en professionele begeleiding bij rouw. Amsterdam: Thesis Publishers.

Keijser, J. de, Boelen, P.A., & Bout, J. van den (1998). Schrijfopdrachten, therapeutische rituelen, systeeminterventies, creatieve therapie en andere interventies. In J. van den Bout, P.A. Boelen & J. de Keijser (red.), Behandelingsstrategieën bij gecompliceerde rouw en verliesverwerking (pp. 95-113). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Keijser, J. de, Bout, J. van den, & Boelen, P.A. (1998). Gecompliceerde rouw: klinisch beeld, classificatie en diagnostiek. In J. van den Bout, P.A. Boelen & J. de Keijser (red.), Behandelingsstrategieën bij gecompliceerde rouw en verliesverwerking (pp. 26-42). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Main, M. & Solomon, J. (1986). Discovery of an insecure-disorganised attachment pattern: Procedures, findings and theoretical implications. In T.B. Brazelton & M. Yogman (Eds.) Affective development in infancy (pp. 95-124). New York: Academic Press.

Middleton, W., Raphael, B., Martinek, N., & Misso, V. (1993). Pathological grief reactions. In M.S. Stroebe, W. Stroebe & R.O. Hansson (Eds.) Handbook of bereavement. Theory, research and intervention (pp. 44–61). Cambridge: Cambridge University Press.

Parkes, C.M. (1991). Attachment, bonding and psychiatric problems after bereavement in adult life. In C.M. Parkes, J. Stevenson-Hinde & P. Marris (Eds.), Attachment across the life cycle (pp. 268-292). Londen: Routledge.

Parkes, C.M. (1996, 3rd edition). Bereavement: Studies of grief in adult life. Londen: Tavistock/Routledge.

Parkes, C.M. (2001). A historical overview of the scientific study of bereavement. In M.S. Stroebe, R.O. Hansson, W. Stroebe & H. Schut (Eds.), Handbook of bereavement research. Consequences, coping, and care (pp. 25-46). Washington: American Psychiatric Association.CrossRef

Parkes, C.M, & Weiss, R.S. (1983). Recovery from bereavement. New York: Basic Books.

Prigerson, H.G., Bierhals, A.J., Kasl, S.V., Reynolds, C.F., Shear, M.K., Newsom, J.T., & Jacobs, S.C. (1996). Complicated grief as a disorder distinct from bereavement-related depression and anxiety: a replication study. American Journal of Psychiatry; 153, 1484-1486.PubMed

Prigerson, H.G., & Jacobs, S.C. (2001). Traumatic grief as a distinct disorder: A rationale, consensus criteria, and a preliminary empirical test. In M.S. Stroebe, R.O. Hansson, W. Stroebe, & H.A.W. Schut (Eds.), Handbook of bereavement research. Consequences, coping, and care (pp. 613-647). Washington DC: American Psychological Association Press.CrossRef

Prigerson, H.G., Maciejewski, P.K., Reynolds, C.F., Bierhals, A.J., Newsom, J.T., Fasiczka, A., Frank, E., Doman, J., & Miller, M. (1995). Inventory of Complicated Grief: A scale to measure maladaptive symptoms of loss. Psychiatry Research, 59, 65-79.CrossRefPubMed

Prigerson, H.G., Shear, M.K., Jacobs, S.C., Reynolds, C.F., Maciejewski, P.K., Davidson, J., Pilkonis, P.A., Wortman, C.B., Williams, J.W.B., Widiger, T.A., Rosenheck, R., Weiss, R., Beery, L.C., Rynearson, E.K., Frank, E., Kupfer, D.J., & Zisook, S. (1999). Consensus criteria for traumatic grief. British Journal of Psychiatry, 174, 67-73.CrossRefPubMed

Rosenblatt, P.C. (2001). A social constructionist perspective on cultural differences in grief. In M.S. Stroebe, R.O. Hansson, W. Stroebe & H. Schut (Eds.), Handbook of bereavement research. Consequences, coping, and care. (pp. 285-300). Washington: American Psychiatric Association.CrossRef

Schut, H., Keijser, J. de, Bout, J. van den, & Dijkhuis, J. (1991). Post-traumatic symptoms in the first year of conjugal bereavement. Anxiety Research, 4, 225-234.

Stroebe, M., Son, M. van, Stroebe, W., Kleber, R., Schut, H., & Bout, J. van den (2000). On the classification and diagnosis of pathological grief. Clinical Psychology Review, 20, 57-75.CrossRefPubMed

Stroebe, M., Stroebe, W., & Schut, H. (2001a). Gender differences in adjustment to bereavement: An empirical and theoretical review. Review of General Psychology, 5, 62-83.CrossRef

Stroebe, M., Stroebe, W., & Schut, H. (2001b). Theorieën over rouw. In J. van den Bout, P.A. Boelen, J. Enklaar, M. Klaassen, P. Kievit & E. van der Veen (red.), Handboek sterven, uitvaart en rouw (pp. IV 7.2-1-IV 7.2-23). Maarssen: Elsevier.

Vachon, M.L., Sheldon, A.R., Lancee, W.J., Lyall, W.A., Rogers, J., & Freeman, S.J. (1982). Correlates of enduring distress patterns following bereavement: Social network, life situation and personality. Psychological Medicine, 12, 783–788.CrossRefPubMed

Worden, J.W. (1992). Verdriet en rouw. Gids voor hulpverleners en therapeuten. Lisse: Swets & Zeitlinger.

Wijngaards, L., Cuijpers, D., Hutschemaekers, G., & Bout, J. van den (1998). Rouwen in de geestelijke gezondheidszorg – een exploratief onderzoek in vier RIAGG's. In J. van den Bout, P.A. Boelen & J. de Keijser (red.), Behandelingsstrategieën bij gecompliceerde rouw en verliesverwerking (pp. 17-25). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Young, J.E. (1999). Cognitive therapy for personality disorders: A schema-focused approach (3rd edition). Sarasota: Professional Resource Press.

Young, J.E., & Pijnaker, H. (1999). Cognitieve therapie voor persoonlijkheidsstoornissen. Een schemagerichte benadering. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.

Titel: Gecompliceerde rouw.
Diagnostiek en behandeling
Auteur: dr. Jos de Keijser
Publicatiedatum: 01-04-2004
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 2/2004
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03062068

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 2/2004

O. van der Hart (red.) (2003). Afscheidsrituelen. Achterblijven en verdergaan. Lisse: Swets & Zeitlinger. 245 pp., € 22,50

ADHD bij volwassenen: voer voor psychotherapeuten?

Inleiding

Science, training and practice of cognitive behavior therapy. 33e EABCT-congres. Praag, 10-13 september 2003

Johan W. Linschoten (2002). Energietherapie en psychotherapie. Overdracht van geestelijke energie bij mensen met (zware) psychische problematiek. Groningen: Gopher. 184 pp., prijs € 13,50

A dialogue on difference. Negentiende conferentie van de Society for the Exploration of Psychotherapy Integration. New York, 2-4 mei 2003