De mate waarin verpleegkundigen en verzorgenden stress ervaren hangt niet alleen af van de hoeveelheid werk. Ook een gebrek aan overlegmomenten met collega’s en de manier waarop er leiding gegeven wordt, blijkt een grote rol te spelen. Als de nadruk teveel ligt op presteren, branden verpleegkundigen eerder op, zo blijkt uit onderzoek.
Verpleegkundigen en verzorgenden die veel stress ervaren in hun werk nemen sneller ontslag en stoppen eerder met hun beroep. Onderzoekers van het NIVEL, AMC en CEG/RVZ onderzochten welke factoren stressgevoelens bij verpleegkundigen en verzorgenden veroorzaken. Tijdsdruk speelt een belangrijke rol maar is niet de enige factor die meespeelt. Te weinig tijd voor intercollegiaal overleg en een prestatiegerichte leiderschapsstijl geven ook meer kans op stresssymptomen, aldus de onderzoekers. Hoe meer de leiding gericht is op presteren en taken, hoe zwaarder deze situaties voor verpleegkundigen en verzorgenden gaan wegen. Leidinggevenden in de zorg zouden hierop moeten letten, adviseren de onderzoekers.
Verwachtingen
De onderzoekers lieten 365 verpleegkundigen twee keer een vragenlijst invullen, over situaties uit de dagelijkse praktijk. Op de vraag wat de meeste stress veroorzaakt, blijkt dat situaties waarin de familie van een patiënt iets verwacht en de zorgverlener weet dat dit niet overeenkomt met de wensen van de patiënt, hoog te scoren. Ook situaties waarin de verpleegkundige of verzorgende het niet eens is met het beleid van de arts geven veel stress. En zorgverleners vinden het ook lastig om te beslissen hoe te handelen, als ze zien dat een collega niet goed functioneert.
Aandacht
Nivel-onderzoeker Anke de Veer: “Uit ons onderzoek blijkt dat het belangrijk is dit soort belastende situaties met collega’s te bespreken. Aandacht voor elkaar, zorgzaamheid niet alleen voor patiënten, maar ook voor collega’s, helpt stress te verminderen. Voldoende tijd voor intercollegiaal overleg is daarom belangrijk. De zorg kan gemotiveerde krachten goed gebruiken en we moeten ervoor waken dat door stress in het werk goede mensen de zorg verlaten.”
Auteur(s): Marion Verstraeten