De multidisciplinaire richtlijn Perifeer Vaatlijden (zie www.ntvg.nl/D847) is alleen al bijzonder omdat het gelukt is op basis van deze richtlijn looptraining door de fysiotherapeut vanaf 2017 weer in het basispakket te krijgen. Om die reden sprak het NTvG met Anco Vahl, vaatchirurg in OLVG en voorzitter van de richtlijncommissie, en Marloes Kolen, fysiotherapeut in Amsterdam.

Het is een herziening van de richtlijn uit 2005. Wat is er 10 jaar later echt anders?

‘De richtlijn is aangescherpt en conservatiever geworden. Ik heb nu bijna geen werk meer’, begint Anco Vahl. ‘Voor de looptherapie was in 2005 nog een level 2 evidence, maar nu is er echt de hoogste graad van bewijs voor en er is geen twijfel mogelijk dat het ook kosteneffectief is. Ook het stenten met dotteren is aangescherpt. Dat moet je niet zomaar doen, maar alleen op goede gronden. En ook hoef je niet altijd te opereren bij kritieke ischemie. En ten slotte blijkt de kwetsbare oudere niet gebaat te zijn bij een amputatie. We dachten altijd “een amputatie is lekker snel”. Maar het is het begin van het einde. Je kunt dan beter óf niks óf een revascularisatie doen.’

Kunnen jullie allemaal uitleggen dat opereren niet hoeft?

Vahl grinnikt. ‘De patiënt komt altijd bij ons met de vraag iets te doen. Maar claudicanten komen natuurlijk vaak met de vraag of ze hun been gaan verliezen. Als je die vraag pareert valt er een heleboel van ze af. “Oh, dan red ik het nog wel.” Het hangt dus heel erg af van hoe je dat benadert. Als je erg op de interventie zit, dan ga je snel interveniëren en daar is de patiënt ook tevreden over, maar als je ingaat op die angst dan heb je een hele grote categorie die zegt “dan doe ik wel looptraining”.’

Marloes Kolen werkt sinds een jaar 3 dagen in de week in Amsterdam Oost, bijna om de hoek van OLVG. Ze herkent die angst ook. ‘Door uitleg en voorlichting te geven probeer ik die dan weg te nemen, maar die angst zit er wel. Patiënten willen soms liever een interventie en dan probeer ik dat uit te leggen. Dat is soms wel lastig.’

Vahl voelt zich af en toe een dominee door te pleiten voor looptraining die mensen niet leuk vinden maar wel goed voor ze is. Kolen stemt in: ‘Het is ook helemaal niet leuk. Ik begin altijd met de intake, met de hulpvraag: hoe lang kan iemand lopen, wat is er aan comorbiditeit? Wat wil iemand? En dan ga ik na de anamnese een loopbandtest afnemen. Dan leg ik natuurlijk uit wat we gaan doen en wat het doel is. “We gaan 2 minuten lopen en dan verhoog ik de helling met 2%. Dan moet u aangeven wanneer u pijn gaat krijgen en dan loopt u door. Dan vraag ik wanneer u zou stoppen als u op straat zou lopen, en dan loopt u door tot maximaal.” Ik leg dat van tevoren goed uit. Ik leg ook uit dat pijn niet schadelijk is.’

(…)

Lees verder op de site van het NTvG.

Bron: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde

Tip