Skip to main content
Top

2013 | OriginalPaper | Hoofdstuk

8. Functieverlies helpen voorkomen bij sociale problemen

Auteur : R.J. Schim van der Loeff-van Veen

Gepubliceerd in: Geriatrie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Inleiding

Oudere mensen krijgen te maken met veranderingen op lichamelijk, functioneel, psychisch en sociaal gebied. Onderling beïnvloeden deze veranderingen elkaar. Dit hoofdstuk gaat over de sociale veranderingen waarmee mensen te maken kunnen krijgen bij het ouder worden. Deze kunnen tot functieverlies leiden. Zowel de oudere zelf als de omgeving van de oudere kan dit functieverlies helpen voorkomen.
Literatuur
go back to reference Aalten P, Jaspers N, Jolles J. Do caregiver management strategies influence patient behaviour in dementia? Int J Geriatr Psychiatry. 2004;19:85-92.PubMedCrossRef Aalten P, Jaspers N, Jolles J. Do caregiver management strategies influence patient behaviour in dementia? Int J Geriatr Psychiatry. 2004;19:85-92.PubMedCrossRef
go back to reference Adriaansen M, Buijssen H. Hulpverlening aan mantelzorgers, een leerboek voor verpleegkundigen. Amsterdam: Boom; 2005. Adriaansen M, Buijssen H. Hulpverlening aan mantelzorgers, een leerboek voor verpleegkundigen. Amsterdam: Boom; 2005.
go back to reference Beek S van, Francke A, Peeters J. Advies en informatie vanaf beginfase belangrijk voor mantelzorgers van mensen met dementie. Factsheet Landelijk dementieprogramma. Utrecht/Bunnik. Beek S van, Francke A, Peeters J. Advies en informatie vanaf beginfase belangrijk voor mantelzorgers van mensen met dementie. Factsheet Landelijk dementieprogramma. Utrecht/Bunnik.
go back to reference Beekman ATF, Deeg DJH, Holwerda TJ. Feelings of loneliness, but not social isolation, predict dementia onset: results from the Amsterdam Study of the Elderly (AMSTEL). J Neurol Psychiatry. 2012;1-8. Beekman ATF, Deeg DJH, Holwerda TJ. Feelings of loneliness, but not social isolation, predict dementia onset: results from the Amsterdam Study of the Elderly (AMSTEL). J Neurol Psychiatry. 2012;1-8.
go back to reference Boer A (red.). Kijk op informele zorg. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. 2005/15. Boer A (red.). Kijk op informele zorg. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. 2005/15.
go back to reference Buijssen H. Mijn moeder lag om 11 uur nog in bed, omgaan met kritiek van familie: negen effectieve strategieën. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2009. Buijssen H. Mijn moeder lag om 11 uur nog in bed, omgaan met kritiek van familie: negen effectieve strategieën. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2009.
go back to reference Buijssen H. Psychologische hulpverlening aan ouderen. Deel 1 Psychosociale problematiek. HB uitgevers; 2008. Buijssen H. Psychologische hulpverlening aan ouderen. Deel 1 Psychosociale problematiek. HB uitgevers; 2008.
go back to reference Byers AL, Levy BR, Allore HG, Bruce ML, Kasl SV. When parents matter to their adult children: filial reliance associated with parents depressive symptoms. Journal of Gerontology. 2008;63B(1):33-40. Byers AL, Levy BR, Allore HG, Bruce ML, Kasl SV. When parents matter to their adult children: filial reliance associated with parents depressive symptoms. Journal of Gerontology. 2008;63B(1):33-40.
go back to reference Campen C van (red.). Kwetsbare ouderen. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2011. Campen C van (red.). Kwetsbare ouderen. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2011.
go back to reference Doorten I. De sociale dimensie van het ouder worden. Raad voor de Volksgezondheid & Zorg (RVZ). Den Haag; 2012. Doorten I. De sociale dimensie van het ouder worden. Raad voor de Volksgezondheid & Zorg (RVZ). Den Haag; 2012.
go back to reference Dykstra PA. Older adult loneliness: myths and realities. Eur J Aging. 2009;6(2):91-100.CrossRef Dykstra PA. Older adult loneliness: myths and realities. Eur J Aging. 2009;6(2):91-100.CrossRef
go back to reference Factsheet ouderenmishandeling. NIZW kenniscentrum Ouderen; 2009. Factsheet ouderenmishandeling. NIZW kenniscentrum Ouderen; 2009.
go back to reference Flens C, Kollaard S. Zorgboek Mantelzorg, zorgen voor een ander. In samenwerking met Mezzo, Stichting September, derde druk. 2007. Flens C, Kollaard S. Zorgboek Mantelzorg, zorgen voor een ander. In samenwerking met Mezzo, Stichting September, derde druk. 2007.
go back to reference Fokkema T, Steyaert J. Achter de geraniums of achter het beeldscherm, ICT als middel tegen bestrijding van eenzaamheid, Journal of Social Intervention; 2005. Fokkema T, Steyaert J. Achter de geraniums of achter het beeldscherm, ICT als middel tegen bestrijding van eenzaamheid, Journal of Social Intervention; 2005.
go back to reference Ghazavi Z, Heidari FG, Maghsudi J. The effects of family education on the caregiver burden of families of elderly with dementia disorders. Journal of Nursing and Midwifery Research. 2010;15(3):102-8. Ghazavi Z, Heidari FG, Maghsudi J. The effects of family education on the caregiver burden of families of elderly with dementia disorders. Journal of Nursing and Midwifery Research. 2010;15(3):102-8.
go back to reference Guiaux M. Social adjustment to widowhood: changes in personal relationships and loneliness before and after partner loss (PhD Dissertation). Amsterdam: Vrije Universiteit; 2010. Guiaux M. Social adjustment to widowhood: changes in personal relationships and loneliness before and after partner loss (PhD Dissertation). Amsterdam: Vrije Universiteit; 2010.
go back to reference Hensley PL. Treatment of bereavement-related depression and traumatic grief. Journal of Affective disorders. 92:117-24. Hensley PL. Treatment of bereavement-related depression and traumatic grief. Journal of Affective disorders. 92:117-24.
go back to reference Holwerda TJ, Beekman ATF, Deeg DJH, Stek ML, Tilburg TG van, Visser PJ, et al. Increased risk of mortality associated with social isolation in older men: Only when feeling lonely? Results from the Amsterdam Study of the Elderly (AMSTEL). Integraal Kankercentrum Nederland Landelijke richtlijn Rouw, versie 2.0. Oncoline 2010. 2012. Holwerda TJ, Beekman ATF, Deeg DJH, Stek ML, Tilburg TG van, Visser PJ, et al. Increased risk of mortality associated with social isolation in older men: Only when feeling lonely? Results from the Amsterdam Study of the Elderly (AMSTEL). Integraal Kankercentrum Nederland Landelijke richtlijn Rouw, versie 2.0. Oncoline 2010. 2012.
go back to reference Jong Gierveld J de, Tilburg T van. Uitwerking en definitie van het begrip eenzaamheid. In: Tilburg T van, Jong Gierveld J de, editors. Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum; 2007a: pp. 7-14. Jong Gierveld J de, Tilburg T van. Uitwerking en definitie van het begrip eenzaamheid. In: Tilburg T van, Jong Gierveld J de, editors. Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum; 2007a: pp. 7-14.
go back to reference Klerk M de. Zorg in de laatste jaren. Gezondheid en hulpgebruik in verzorgings- en verpleeghuizen 2000-2008. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2011. Klerk M de. Zorg in de laatste jaren. Gezondheid en hulpgebruik in verzorgings- en verpleeghuizen 2000-2008. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau; 2011.
go back to reference Liefbroer AC, Dykstra PA. Levenslopen in verandering: een studie naar de ontwikkelingen in de levenslopen van Nederlanders geboren tussen 1900 en 1970. Den Haag: Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid; 2000. Liefbroer AC, Dykstra PA. Levenslopen in verandering: een studie naar de ontwikkelingen in de levenslopen van Nederlanders geboren tussen 1900 en 1970. Den Haag: Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid; 2000.
go back to reference Luo Y, Hawkley LC, Waite LJ, Cacioppo JT. Loneliness, health, and mortality in old age: A national longitudinal study. Social Science & Medicine. 2012;74:907-14.CrossRef Luo Y, Hawkley LC, Waite LJ, Cacioppo JT. Loneliness, health, and mortality in old age: A national longitudinal study. Social Science & Medicine. 2012;74:907-14.CrossRef
go back to reference Mark D, Miller MD. Complicated grief in late life. Dialogues Clin Neurosci. 2012;14:195-202. Mark D, Miller MD. Complicated grief in late life. Dialogues Clin Neurosci. 2012;14:195-202.
go back to reference Mertens H, Zwet R van der. Het versterken van de maatschappelijke participatie van oudere migranten. Verkenning. Utrecht: MOVISIE; 2009. Mertens H, Zwet R van der. Het versterken van de maatschappelijke participatie van oudere migranten. Verkenning. Utrecht: MOVISIE; 2009.
go back to reference Molen HT, Perreijn S, Hout MA van der. Klinische psychologie. Wolters Noordhoff; 2007. Molen HT, Perreijn S, Hout MA van der. Klinische psychologie. Wolters Noordhoff; 2007.
go back to reference Ó Luanaigh C, Lawlor BA. Loneliness and the health of older people. Int J Geriatr Psychiatry. 2008;23(12): 1213-21.CrossRef Ó Luanaigh C, Lawlor BA. Loneliness and the health of older people. Int J Geriatr Psychiatry. 2008;23(12): 1213-21.CrossRef
go back to reference Ó Luanaigh C, Lawlor BA. Loneliness and the health of older people. Int J Geriatr Psychiatry. 2008;23(12):1213-21.CrossRef Ó Luanaigh C, Lawlor BA. Loneliness and the health of older people. Int J Geriatr Psychiatry. 2008;23(12):1213-21.CrossRef
go back to reference Overbeek R van, Schippers A. Ouder worden we allemaal: trendstudies en toekomstdebatten over de vergrijzing in Nederland. Utrecht: NIZW; 2004. Overbeek R van, Schippers A. Ouder worden we allemaal: trendstudies en toekomstdebatten over de vergrijzing in Nederland. Utrecht: NIZW; 2004.
go back to reference Peeters J, Werkman W, Francke AL. Dementiemonitor Mantelzorg, problemen, zorgbehoeften, zorggebruik en oordelen van mantelzorgers 2012. Utrecht: Nivel. Peeters J, Werkman W, Francke AL. Dementiemonitor Mantelzorg, problemen, zorgbehoeften, zorggebruik en oordelen van mantelzorgers 2012. Utrecht: Nivel.
go back to reference Penninx K. Beter verbonden, een locale aanpak voor bestrijding van eenzaamheid en sociaal isolement bij ouderen. Innovatieprogramma Welzijn Ouderen 2006. Penninx K. Beter verbonden, een locale aanpak voor bestrijding van eenzaamheid en sociaal isolement bij ouderen. Innovatieprogramma Welzijn Ouderen 2006.
go back to reference Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. Over keuzevrijheid en kiesplicht. Een verkenning van opvattingen over het keuze-ideaal in de zorg. Den Haag: Centrum voor Ethiek en Gezondheid; 2006. Raad voor de Volksgezondheid en Zorg. Over keuzevrijheid en kiesplicht. Een verkenning van opvattingen over het keuze-ideaal in de zorg. Den Haag: Centrum voor Ethiek en Gezondheid; 2006.
go back to reference Schim van der Loeff-van Veen RJ. Zorg voor de kwetsbare oudere. Houten: Bohn Stafleu en van Loghum; 2010. Schim van der Loeff-van Veen RJ. Zorg voor de kwetsbare oudere. Houten: Bohn Stafleu en van Loghum; 2010.
go back to reference Schim van der Loeff-van Veen RJ. Geriatrie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2012. Schim van der Loeff-van Veen RJ. Geriatrie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2012.
go back to reference Schuurmans I. De eenzame mens, interview Nan Stevens Hoogleraar psychogerontologie. Vox magazine Radboud Universiteit Nijmegen. Beschikbaar via www.ru.nl. Schuurmans I. De eenzame mens, interview Nan Stevens Hoogleraar psychogerontologie. Vox magazine Radboud Universiteit Nijmegen. Beschikbaar via www.​ru.​nl.
go back to reference Shear MK, Simon M, Wall M, et al. A complicated grief and related bereavement issues for DSIV1-5 (Review). Depress Anxiety. 2011;28:103-17.PubMedCrossRef Shear MK, Simon M, Wall M, et al. A complicated grief and related bereavement issues for DSIV1-5 (Review). Depress Anxiety. 2011;28:103-17.PubMedCrossRef
go back to reference Sociaal en Cultureel Planbureau. Mantelzorg uit de doeken. Den Haag; 2010. Sociaal en Cultureel Planbureau. Mantelzorg uit de doeken. Den Haag; 2010.
go back to reference Thé A. In de wachtkamer van de dood. Leven en sterven met dementie in een verkleurende samenleving. Amsterdam: Uitgeverij Thoeris; 2004. Thé A. In de wachtkamer van de dood. Leven en sterven met dementie in een verkleurende samenleving. Amsterdam: Uitgeverij Thoeris; 2004.
go back to reference Tilburg T van. Typen van eenzaamheid. In: Tilburg T van, Jong Gierveld J de, editors. Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum; 2007. pp 31-7. Tilburg T van. Typen van eenzaamheid. In: Tilburg T van, Jong Gierveld J de, editors. Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum; 2007. pp 31-7.
go back to reference Tilburg TG van. Prevalentie. In: Van Tilburg T, Jong Gierveld J de. Zicht op eenzaamheid. Achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum; 2007:24-30. Tilburg TG van. Prevalentie. In: Van Tilburg T, Jong Gierveld J de. Zicht op eenzaamheid. Achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum; 2007:24-30.
go back to reference Tilburg TG van, Jong Gierveld J de. Zicht op eenzaamheid: Achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum; 2007. Tilburg TG van, Jong Gierveld J de. Zicht op eenzaamheid: Achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: Van Gorcum; 2007.
go back to reference Worden JW. Grief counseling and grief therapy; a handbook for the mental health practitioner. Hove/NewYork; 2003. Worden JW. Grief counseling and grief therapy; a handbook for the mental health practitioner. Hove/NewYork; 2003.
go back to reference Worden JW. Verdriet en rouw, gids voor hulpverleners en therapeuten. Lisse: Swets en Zeitlinger; 1992. Worden JW. Verdriet en rouw, gids voor hulpverleners en therapeuten. Lisse: Swets en Zeitlinger; 1992.
go back to reference www.dementiedebaas.nl: Deze website is ontwikkeld voor mantelzorgers van mensen met dementie, die de belasting die deze zorg met zich meebrengt de baas willen blijven. www.​dementiedebaas.​nl: Deze website is ontwikkeld voor mantelzorgers van mensen met dementie, die de belasting die deze zorg met zich meebrengt de baas willen blijven.
go back to reference www.leefwijzer.nl: Informatie voor mensen met een chronische aandoening en/of handicap over wetten, geldzaken, hulpmiddelen, wonen, recreatie en leren. www.​leefwijzer.​nl: Informatie voor mensen met een chronische aandoening en/of handicap over wetten, geldzaken, hulpmiddelen, wonen, recreatie en leren.
go back to reference www.movisie.nl: Website van het landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het gebied van sociale vraagstukken. www.​movisie.​nl: Website van het landelijke kennisinstituut en adviesbureau voor toepasbare kennis, adviezen en oplossingen bij de aanpak van sociale vraagstukken op het gebied van sociale vraagstukken.
go back to reference www.netwerklevensvragen.nl: Website van het expertisenetwerk ‘Levensvragen en Ouderen’ wil ervoor zorgen dat ouderen kunnen rekenen op aandacht voor en ondersteuning bij hun levensvragen. www.​netwerklevensvra​gen.​nl: Website van het expertisenetwerk ‘Levensvragen en Ouderen’ wil ervoor zorgen dat ouderen kunnen rekenen op aandacht voor en ondersteuning bij hun levensvragen.
go back to reference www.vilans: De website van het kenniscentrum Vilans helpt professionals in de zorg op weg om de langdurende zorg te verbeteren. www.​vilans: De website van het kenniscentrum Vilans helpt professionals in de zorg op weg om de langdurende zorg te verbeteren.
Metagegevens
Titel
Functieverlies helpen voorkomen bij sociale problemen
Auteur
R.J. Schim van der Loeff-van Veen
Copyright
2013
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-0324-3_8