Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Gepubliceerd in:
Geriatrie hoofdstuk lezen eerste hoofdstuk lezen

2013 | OriginalPaper | Hoofdstuk

4. Functieverlies helpen voorkomen bij lichamelijke problemen

Auteur : R.J Schim van der Loeff-van Veen

Gepubliceerd in: Geriatrie

Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Inleiding

Geriatrische problemen ontstaan door veroudering in combinatie met een toegenomen kwetsbaarheid of vatbaarheid om ziekten te krijgen. Anders dan ten aanzien van normale veroudering is er tegen geriatrische problemen vaak wel wat te doen. Ouderen kunnen met heel veel verschillende soorten lichamelijke problemen te maken krijgen, waardoor ze moeite kunnen krijgen met de zelfredzaamheid. Verpleegkundigen staan dicht bij de patiënt; daarom kunnen ze zo veel voor de patiënt betekenen. Verpleegkundigen zullen niet alleen snel vooruitgang of juist achteruitgang bemerken. Ze kunnen ook heel snel ingrijpen als de oudere patiënt in de problemen komt.
vorige hoofdstuk Lichamelijke veranderingen door het ouder worden en veelvoorkomende aandoeningen
volgende hoofdstuk Functieverlies helpen voorkomen bij functionele problemen
Literatuur
Abraham I, Maesschalck L de, Milisen K. Verpleegkundige zorgaspecten bij ouderen. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg; 2002.
Achterberg W, Blankevoort S, Hamers J. Pijn en beweging in relatie tot cognitie en gedrag bij dementie. Tijdschrift Gerontologie en Geriatrie 2009;40:270–7.CrossRef
Adviescommissie Ethiek V&VN. Hoe ga je om met eten en drinken, handreikingen voor zorgsituaties waarin eten, drinken en kunstmatige toediening een rol spelen? Publicatie V&VN, september 2006.
American Heart Association (AHA). AHA medical/scientific statement. Revisions to classification of functional capacity and objective assessment of patients with diseases of the heart. Circulation. 1994;90:644–5.
Avlund K, Damsgaard MT. Tiredness in daily activities among nondisabled old people as determinant of onset of disability. Journal of Clinical Epidemiology. 2002 Oct;55(10):965–73.PubMedCrossRef
Bijzijn XL. Vocht en voeding.Bewaarbijlage. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2008.
Bischoff-Ferrari HA. Prevention of Nonvertebral Fractures with Oral Vitamin D and Dose Dependency. 2009 23 Mar; 551-61.
Boockvar KS, Meier DE. Palliative Care for Frail Older Adults ‘there are things I can’t do Anymore That I Wish I Could’. JAMA. 2006; November.
Bosch HJH in den, Groenewoud JH, Lange J de. Omgaan met afweergedrag bij eten en drinken van ouderen. Richtlijn. Kenniskring Transities in Zorg. Rotterdam: Hogeschool Rotterdam; 2009.
Buurman BHT, Dautzenberg PLJ, Loonen AJM, Olde Rikkert MGM. Angst voor vallen op een valpolikliniek geriatrie: Een pilotstudy. Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie. 2005;36:140–6.
Cammen TJM van der, Groot CPGM de, Schols JMGA. Dehydratie bij ouderen. Preventie en behandeling, extra aandacht bij ziekte en hitteperioden. Bijvoegsel bij de Multidisciplinaire richtlijn verantwoorde vocht- en voedselvoorziening voor Verpleeghuisgeïndiceerden.
Capezuti E, Kagan S, Happ MB, Mion Lc. ‘Nothing Can be Done’ - A Reply to Thoughtless Prognostic Declarations. Geriatric Nursing. 2009;30:6.CrossRef
CBO, Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg. Richtlijn Ambulante compressietherapie;1990.
CBO, Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg. Multidisciplinaire richtlijn chronisch hartfalen. Alphen aan de Rijn: Van Zuiden Communications; 2010.
Coussement J, Paepe L de, Schwendiman R. Interventions for preventing falls in acute and chronic care hospitals: a systematic review and meta-analysis. Journal of the American Geriatric Society. 2008;56:29–36.CrossRef
Deerenberg-Kessler W, Nieuwlands TCM, Vreeburg EM. Mondzorg en de rol van verpleegkundigen en verzorgenden. Richtlijn uitgegeven door de NVVA, 2007.
Dijk van G. Passiviteiten van het dagelijks leven (PDL). Kwaliteit van leven is meer dan cijfers. Mobicare; 2008.
Dumbrell AC, Wells JL Nutrition and aging: Assessment and Treatment of Compromised Nutritional Status in Frail Elderly Patients. Clinical Interventions in Aging Dove Medical Press; 2006.
Eulderink F, Heeren TJ, Knook DL, Ligthart GJ. Inleiding gerontologie en geriatrie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2004.CrossRef
Flamaing J, Hoefnagels WHL, Olde Rikkert MGM. Probleemgeoriënteerd denken in de geriatrie. Utrecht: De Tijdstroom; 2008.
Furrer L, Ganter MT, Klaghofer R et al. Preoperative fasting times: patients‘ perspective. Anaesthesist. 2006;55(6):643–9.PubMedCrossRef
Gaal B van. Safe or Sorry, a programme to implement multiple guidelines simultaneously. Chapter 4. Proefschrift. Nijmegen: 2011.
Halem H, Jüngen HD. Anatomie en fysiologie. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2009.
Hafsteinsdottir TB, Lindeman E, Rensink M. Vallen: Incidentie en risicofactoren bij patiënten met een beroerte. Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie. 2009;40:156–68.PubMedCrossRef
Hardy SE, Studenski SA, Fatigue Predicts Mortality among Older Adults. Journal of Geriatric Society. 2008;10.
Jüngen IJD, Sesink EM. Basiswerk niveau 5. De Verpleegkundige in de AGZ. Algemene verpleegkundige zorg. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2010.
Kaart bij Richtlijn Mondzorg bij zorgafhankelijke cliënten in verpleeghuizen. NVVA, 2007.
Katsma KL, Souza CS. Elderly pain assessment and pain management knowledge of long-term care nurses. Pain Manage Nurs 2000;1:88–95.CrossRef
Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO en Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie. Richtlijn Preventie van valincidenten bij ouderen. Utrecht: CBO; 2004.
Landelijke multidisciplinaire richtlijn Decubitus preventie en behandeling; 2011 Utrecht Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging (LEVV) (tot 1 januari 2011). Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) (vanaf 1 januari 2011).
Landelijke multidisciplinaire richtlijn Smetten (intertrigo), preventie en behandeling; Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging (LEVV) (tot 1 januari 2011), Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) (vanaf 1 januari 2011) 2011
Meents N, Ubbink D, Vermeulen H. Nuchtere kijk op de nuchtere maag. Nursing 2007; July/Aug:20-21.
Mendoza TR, Wang XS, Cleeland CS, Morrissey H, Johnson BA, Wendt JK, Huber SL. The rapid assessment of fatigue severity in cancer patients – use of the Brief Fatigue Inventory. Cancer 1999;85:1186–96.PubMedCrossRef
Morley JE. Anorexia, Weight Loss and Frailty. Journal of the American Medical Directors Association.2010; 11;4:25-228.CrossRef
Nankivell PC, Mehanna H, Moledina J. Refeeding syndrome-awareness prevention and management. Haed and Neck Oncology 2009 jan 26, 1-4.
(NUTRIM), Faculty of Health, Medicine and Life Sciences, Maastricht University, Maastricht, Netherlands. Am J Clin Nutr. 2009 Feb;89(2):608-16. doi: 10.3945/ajcn.2008.26626. Epub 2008 Dec 23.
Norton D. Norton revises risk scores. Nurs Times. 1987;83(41):6.
Norton D. Calculating the risk: reflections on the Norton Scale. 1989. Adversary Wound Care. 1996;9(6):38–43.
Practice guidelines for preoperative fasting and the use of pharmacologic agents to reduce the risk of pulmonary aspiration: application to healthy patients undergoing elective procedures: a report by the American Society of Anasthesiologist Task Force on Preoperative Fasting Anestesiology. 1999; 90(3): 896-905.
NVVA, ActiZ Preventie en behandeling, extra aandacht bij ziekte en bij hitteperioden. Utrecht, juni 2007.
Richtlijn Mondzorg voor zorgafhankelijke cliënten in verpleeghuizen. Nederlandse Vereniging voor specialisten ouderenzorg en sociaal geriaters (NVVA), Nederlandse Maatschappij voor bevordering van de Tandheelkunde (NMT), Nederlandse Vereniging voor Gerontologie (NvG), 2007.
Schim van der Loeff-van Veen RJ. Zorg voor de kwetsbare oudere. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2010.
Schim van der Loeff-van veen RJ. Geriatrie. Niveau 5. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2012.
Siciliano P, Burrage R. Chronic Pain in the Elderly: A Continuing Education Program for Certified Nursing Assistants, Geriatric Nursing, 2005 volume 26, no 4.CrossRef
Universiteit Maastricht, CAPHRI School for Public Health and Primary Care, Department of Health Care and Nursing Science, Maastricht.
V&VN wondconsulenten. Landelijke multidisciplinaire richtlijn Decubituspreventie en – behandeling, juli 2011.
Vanderwee K, Defloor T, Beeckman D, et al. Assessing the adequacy of pressure ulcer prevention in hospitals: a nationwide prevalence survey. 2011. BMJ Qual Saf. February.
Verdijk LB, Jonkers RA, Gleeson BG, Beelen M, Meijer K, Savelberg HH, Wodzig WK, Dendale P, Loon LJ van. Protein supplementation before and after exercise does not further.
Verenso. Multidisciplinaire Richtlijn Pijn Herkenning en behandeling van pijn bij kwetsbare ouderen deel 1. Utrecht: Verenso; 2011.
Verenso. Richtlijn Blaaskatheters, langdurige blaaskatheterisatie bij patiënten met complexe multimorbiditeit. Utrecht: Verenso; 2011.
Vossen C. Hoe ga je om met eten en drinken? Handreiking voor zorgsituaties waarin eten, drinken en kunstmatige voeding een rol spelen. Adviescommissie Ethiek V&VN, september 2006.
Zwakhalen SM, Koopmans RT, Geels PJ, The prevanlence of pain in nursing home residents with dementia measured using an observational pain scale. European Journal of Pain. 2009;13;1:35-9.CrossRef
www.​stuurgroeponderv​oeding.​nl: De Stuurgroep Ondervoeding wil het hoge percentage van ondervoeding terugdringen onder de risicogroepen chronisch zieken, fragiele ouderen en mensen rondom een grote operatie. Vroegtijdig herkenning en een snel ingezette behandeling van ondervoeding bij ziekte bevordert immers het herstel en voorkomt complicaties.
www.​rivm.​nl: De publicatie van ActiZ over dehydratie is te downloaden via deze website: De RIVM is een Nederlandse overheidsinstituut en verzorgt informatie, monitoring en wetenschappelijke onderbouwing van het volksgezondheidsbeleid.
www.​zorgvoorbeter.​nl: Dit is een website van, voor en door professionals in de ouderenzorg via deze website is de onder Meer lezen? Genoemde publicatie ‘Hoe ga je om met eten en drinken’ te downloaden. Via de zoekterm kun je de naam van de publicatie invoeren.
www.​pijn.​com: Een website met informatie over pijn van het Pijn Kennis Centrum van het Academisch Ziekenhuis Maastricht. Zowel voor patiënten als voor hulpverleners. Ook als het gaat om palliatieve pijnbestrijding.
www.​pijnplatform.​nl: Deze website is gemaakt door vertegenwoordigers van beroepsgroepen en patiëntenorganisaties, wetenschappelijke en maatschappelijke instellingen die te maken hebben met (de behandeling en het omgaan met) pijn.
www.​kenhunpijn.​nl: Deze website is voor mensen die hun pijn zelf niet kunnen aangeven en wordt ook verzorgd door het Erasmus Medisch Centrum Rotterdam. Op deze website staat ook een link om een (gratis) cd aan te vragen met de REPOS
Metagegevens
Titel
Functieverlies helpen voorkomen bij lichamelijke problemen
Auteur
R.J Schim van der Loeff-van Veen
Copyright
2013
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Boek
Geriatrie

Print ISBN: 978-90-368-0323-6

Elektronisch ISBN: 978-90-368-0324-3

Copyright: 2013

DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-0324-3_4