Top

Huisarts en wetenschap

Gepubliceerd in:

01-08-2010 | Beschouwing

Farmacotherapie bij ouderen

Auteurs: Leo Veehof, Jan Schuling

Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap | Uitgave 8/2010

Samenvatting

Veehof L, Schuling J. Farmacotherapie bij ouderen. Huisarts Wet 2010;(8):416-9.

Met het ouder worden neemt het aantal chronische aandoeningen toe en daarmee de hoeveelheid geneesmiddelen. Daarom moet de huisarts goed letten op het medicatiepakket en de problemen die daaruit kunnen voortkomen. Er bestaat geen duidelijk verband tussen inadequaat voorschrijven en uitkomstmaten als kwaliteit van leven, morbiditeit en mortaliteit. Weliswaar zijn er diverse meetinstrumenten die problemen rond medicijngebruik meten, maar de uitkomsten daarvan laten zich moeilijk correleren met morbiditeit, mortaliteit en kwaliteit van leven.

Artsen moeten naast objectieve criteria voor de evaluatie van het medicatiepakket bij ouderen ook (meer) subjectieve criteria betrekken bij het opstellen van richtlijnen en behandelplannen van multimorbiditeit bij ouderen. Naast levensverwachting en baattijd van geneesmiddelen moet er dan ook aandacht zijn voor voorkeuren, wensen en omstandigheden van de patiënt. Wij pleiten ervoor dat het onderzoek kleinschaliger en meer beschrijvend van karakter wordt.

vorige artikel Ondersteuningsbehoeften van (ex-)kankerpatiënten

volgende artikel Depressie en angst bij partners van dementiepatiënten

Schellevis F. Multimorbiditeit in de huisartspraktijk; je gaat het pas zien als je het doorhebt. Huisarts Wet 2007;50:452-4.

Van Weel C, Schellevis FG. Comorbidity and guidelines: conflicting interests. Lancet 2006;367:550-1.

Tacken M, Braspenning J, Van den Hogen H, Opstelten W. Multimorbiditeit: een groeiend probleem voor de huisarts. Huisarts Wet 2009;52:61.

Nuyen J, Volkers AC, Verhaak PFM, Schellevis FG, Groenewegen PP, Van den Bos GAM. Accuracy of diagnosing depression in primary care: The impact of chronic somatic and psychiatric co-morbidity. Psychol Med 2005;35:1185-95.

Boyd CM, Darer J, Boult C, Fried LP, Boult L, WU AW. Clinical practice guidelines and quality of care for older patients with multiple comorbid diseases. Implications for pay for performance. JAMA 2005;294:716-24.

Jobse L, Mulder M, Ter Borgh J, Grundmeijer H. Polyfarmacie. Prevalentie, aandoeningen en problemen. Huisarts Wet 2009;52:599-602.

Tinetti ME, Bogardus ST, Agostini JV. Potential pitfalls of disease-specific guidelines for patients with multiple conditions. N Engl J Med 2004;351:2870-4.

Tamblyn R, Huang A, Perreault R, , Roy D, Hanley J, et al. The medical office of the 21^st century: effectiveness of computerized decision-making support in reducing inappropriate prescribing in primay care. Can Med Assoc J 2003;169:549-56.

Veehof LJG. Polypharmacy in the elderly [Proefschrift]. Rijksuniversiteit Groningen, 1999.

10.

Heerdink ER. Clustering of drug use in the elderly. Population based studies into prevalence and outcomes [Proefschrift]. Universiteit van Utrecht, 1995.

11.

Chutka DS, Takahashi PY, Hoel RW. Inappropriate medications for elderly patients. Mayo Clin Proc 2004;79:122-39.

12.

Hanlon JT, Schmader KE, Samsa GP, Weinberger M, Uttech KM, Lewis IK, et al. A method for assessing drug therapy appropriateness. J Clin Epidemiol 1992;45:1045-51.

13.

Spinewine A, Schmader KE, Barber N, Hughes C, Lapane KL, Swine C, et al. Appropriate prescribing in elderly people: how well can it be measured and optimised? Lancet 2007;370:173-84.

14.

Soumerai SB, McLaughlin TJ, Spiegelman D, Hetzmark E, Thibault G, Goldman L. Adverse outcomes of underuse of beta-blockers in elderly survivors of acute myocardial infarction. JAMA 1997;277:115-21.

15.

Masoudi FA, Rathore SS, Wang Y, Havranek EP, Curtis JP, Foody JM, et al. National patterns of use and effectiveness of angiotensin-converting enzyme inhibitors in older patients with heart failure and left ventricular systolic dysfunction. Circulation 2004;110:724-31.

16.

Flanagan PS, MacKinnon NJ, Bowles SK, Kirkland SA. Validation of four clinical indicators of preventable drug-related morbidity. Ann Pharmacother 2004;38:20-4.

17.

Hammersley VS, Morris CJ, Rodgers S, Cantrill JA, Avery AJ. Applying preventable-drug-related morbidity indicators to the electronic patient record in UK primary care: methodological development. J Clin Pharm Ther 2006;31:223-9.

18.

Walter LC, Covinsky KE. Cancer screening in elderly patients: a framework for individualized decision making. JAMA 2001;285:2750-6.

19.

Holmes HM, Hayley DC, Alexander GC, Sachs GA. Reconsidering medication appropriateness for patients late in life. Arch Intern Med 2006;166:605-9.

20.

Adler AI, Stevens RJ, Manley SE, Bilous RW, Cull CA, Holman RR. Development and progression of nefropathy in type 2 diabetes: the United Kingdom Prospective Diabetes Study (UKPDS 64). Kidney Int 2003;63:225-32.

21.

Collins R, Armitage J, Parish S, Sleigh P, Peto R; Heart Protection Study Collaborative Group. MRC/BHF Heart Protection Study of cholesterol-lowering with simvastatine in 5963 people with diabetes; a randomised placebo-controlled trial. Lancet 2003;361:2005-16.

22.

ETDRS Investigators. Aspirin effects on mortality and morbidity in patients with diabetes mellitus: Early Treatment Diabetic Retinopathy Study report 14. JAMA 1992;268:1292-300.

23.

Schulman-Green DJ, Naik AD, Bradley EH, McCorkle R, Bogardus ST. Goal setting as a shared decision making strategy among clinicians and their older patients. Pat Educ Couns 2006;63:145-51.

24.

Naik AD, Schulman-Green DJ, McCorkle R, Bradley EH, Bogardus ST. Will older persons and their clinicians use a shared decision-making instrument? J Gen Intern Med 2005;20:640-3.

25.

Elwyn G, Edwards A, Britten N. What information do patients need about medicines? ‘Doing prescribing’: how doctors can be more effective. BMJ 2003;327:864-7.

26.

Masoudi FA, Havranek EP, Wolfe P, Gross CP, Rathore SS, Steiner JF, et al. Most hospitalized older persons do not meet the enrollment criteria for clinical trials in heart failure. Am Heart J 2003;146:250-7.

27.

Bogardus ST, Bradley EH, Williams CS, Maciejewski PK, Van Doorn C, Inouye SK. Goals for the care of frail older adults: do caregivers and clinicians agree? Am J Med 2001;110:97-102.

28.

Walter LC, Davidowitz NP, Heineken PA, Covinsky KE. Pitfalls of converting practice guidelines into quality measures: lessons learned from a VA performance measure. JAMA 2004;291:2466-70.

29.

Wagner EH, Austin BT, Von Korff M. Organizing care for patients with chronic illness. Milbank Q 1996;74:511-44.

30.

Hayward RS, Wilson MC, Tunis SR, Bass EB, Guyatt G; Evidence-Based Medicine Working Group. Users’ guides to the medical literature, VIII: How to use clinical practice guidelines. Are the recommendations valid? JAMA 1995;274:570-4.

31.

Shiffman RN, Shekelle P, Overhage JM, Slutsky J, Grimshaw J, Deshpande AM. Standardized reporting of clinical practice guidelines: a proposal from the Conference on Guideline Standardization. Ann Intern Med 2003;139:493-8.

32.

Shaneyfelt TM, Mayo-Smith MF, Rotwangl J. Are guidelines following guidelines? The methodological quality of clinical practice guidelines in the peer-reviewed medical literature. JAMA 1999;281:1900-5.

33.

Findley LJ, Baker MG. Treating neurodegenerative diseases. BMJ 2002;324:1466-7.

34.

Protheroe J, Fahey T, Montgomery AA, Peters TJ. The impact of patients’ preferences on the treatment of atrial fibrillation: observational study of patient based decision analysis. BMJ 2000;320:1380-4.

35.

Carder PC, Vuckovic N, Green CA. Negotiating medications: patient perceptions of long-term medication use. J Clin Pharm Ther 2003;28:409-17.

36.

Rollnick S, Butler CC, McCambridge J, Kinnersley P, Elwyn G, Resnicow K. Consultations about changing behaviour. BMJ 2005;331:961-3.

37.

Bogardus ST Jr, Bradley EH, Williams CS, Maciejewski PK, Gallo WT, Inouye SK. Achieving goals in geriatric assessment: role of caregiver agreement and adherence to recommendations. J Am Geriatr Soc 2004;52:99-105.

Titel: Farmacotherapie bij ouderen
Auteurs: Leo Veehof
Jan Schuling
Publicatiedatum: 01-08-2010
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Huisarts en wetenschap / Uitgave 8/2010
Print ISSN: 0018-7070
Elektronisch ISSN: 1876-5912
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03089218

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

Samenvatting

Log in om toegang te krijgen

Andere artikelen Uitgave 8/2010

Schot in eigen voet…

Kracht

Discussie over de NHG-Standaard Schouderklachten

Is screening op AAA kosteneffectief?

Een persoonlijk genetisch profiel

Huisartsenzorg voor patiënten met een verstandelijke beperking