Skip to main content
Top
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie 4/2015

19-05-2015 | Gastredactioneel

Farmacotherapeutische zorg voor kwetsbare groepen met polyfarmacie moet beter

Auteurs: Lidwien C. Lemmens, Gepke O. Delwel, Annejet P. Meijler, Marjolein Weda

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie | Uitgave 4/2015

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Farmacotherapeutische zorg voor ouderen en mensen met een psychiatrische aandoening is complex en risicovol, omdat deze groepen vaak te maken hebben met polyfarmacie, dat wil zeggen het chronisch gebruik van vijf of meer verschillende geneesmiddelen. Polyfarmacie is een risicofactor voor geneesmiddelgerelateerde ziekenhuisopnames. Voor de IGZ zijn ‘het verbeteren van zorg voor ouderen’ en ‘het verhogen van de medicatieveiligheid’ speerpunten. Om het IGZ-beleid verder vorm te geven, heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) onderzocht welke risico’s patiënten met polyfarmacie lopen en welke maatregelen beschikbaar zijn om deze risico’s te beperken. Uit dit onderzoek bleek dat over- en onderbehandeling vaak voorkomen. Dit kan veroorzaakt worden doordat voorschrijvers soms niet van elkaar weten wat ze voorschrijven, wijzigen of stoppen. Verder bleek dat bij mensen met een psychiatrische aandoening sprake kan zijn van bijwerkingen of interacties die specifiek optreden bij psychiatrische medicatie, soms vanwege combinatie met somatische geneesmiddelen. Er zijn diverse richtlijnen die de medicatieveiligheid kunnen verbeteren, maar bij de implementatie is een aantal knelpunten gesignaleerd, niet alleen op het terrein van samenwerking, regie en medicatieoverdracht, maar ook omdat ICT onvoldoende faciliterend is en voorschrijvers nog te weinig kennis hebben over polyfarmacie bij kwetsbare groepen. Het zorgveld probeert de gesignaleerde knelpunten aan te pakken. De IGZ zal vanaf 2015 in alle domeinen van de gezondheidszorg de focus leggen op vier richtlijnen die belangrijke voorwaarden vormen voor verantwoord voorschrijven aan kwetsbare groepen met polyfarmacie.
Literatuur
1.
go back to reference Leendertse AJ, Egberts ACG, Stoker LJ, Bemt PMLA van den, for the HARM Study Group. Frequency of and risk factors for preventable medication-related hospital admissions in the Netherlands. Arch Intern Med. 2008;168(17):1890–6.PubMed Leendertse AJ, Egberts ACG, Stoker LJ, Bemt PMLA van den, for the HARM Study Group. Frequency of and risk factors for preventable medication-related hospital admissions in the Netherlands. Arch Intern Med. 2008;168(17):1890–6.PubMed
2.
go back to reference Abdullah-Koolmees H, Gardarsdottir H, Stoker LJ, Vuyk J, Egberts ACG, Heerdink ER. Prevalence of medication use for somatic disease in institutionalized psychiatric patients. Pharmacopsychiatry. 2013;46:274–80.CrossRefPubMed Abdullah-Koolmees H, Gardarsdottir H, Stoker LJ, Vuyk J, Egberts ACG, Heerdink ER. Prevalence of medication use for somatic disease in institutionalized psychiatric patients. Pharmacopsychiatry. 2013;46:274–80.CrossRefPubMed
3.
go back to reference Inspectie voor de Gezondheidszorg. Medicatieveiligheid voor kwetsbare groepen in de langdurige zorg en zorg thuis onvoldoende. Inspectie voor de Gezondheidszorg, Den Haag; september 2010. Inspectie voor de Gezondheidszorg. Medicatieveiligheid voor kwetsbare groepen in de langdurige zorg en zorg thuis onvoldoende. Inspectie voor de Gezondheidszorg, Den Haag; september 2010.
4.
go back to reference Lemmens LC, Weda M. Polyfarmacie bij kwetsbare ouderen: inventarisatie van risico’s en mogelijke interventiestrategieën. RIVM Briefrapport 080027001/2013, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; 2013. Lemmens LC, Weda M. Polyfarmacie bij kwetsbare ouderen: inventarisatie van risico’s en mogelijke interventiestrategieën. RIVM Briefrapport 080027001/2013, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; 2013.
5.
go back to reference Campen C van (red.). Kwetsbare ouderen. Sociaal en Cultureel Planbureau, Den Haag; februari 2011. Campen C van (red.). Kwetsbare ouderen. Sociaal en Cultureel Planbureau, Den Haag; februari 2011.
6.
go back to reference Oostrom SH van, Picavet HSJ, Gelder BM van, Lemmens LC, Hoeymans N, Verheij RA, Schellevis FG, Baan CA. Multimorbiditeit en comorbiditeit in de Nederlandse bevolking—gegevens van huisartsenpraktijken. Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;55(A3193):1–7. Oostrom SH van, Picavet HSJ, Gelder BM van, Lemmens LC, Hoeymans N, Verheij RA, Schellevis FG, Baan CA. Multimorbiditeit en comorbiditeit in de Nederlandse bevolking—gegevens van huisartsenpraktijken. Ned Tijdschr Geneeskd. 2011;55(A3193):1–7.
7.
go back to reference Dijk C van, Verheij RA, Schellevis FG. Huisartsenzorg in cijfers: polyfarmacie bij ouderen. Huisarts Wet. 2009;52(7):315.CrossRef Dijk C van, Verheij RA, Schellevis FG. Huisartsenzorg in cijfers: polyfarmacie bij ouderen. Huisarts Wet. 2009;52(7):315.CrossRef
8.
go back to reference Vinks THAM, Koning FHP de, Lange TM de, Egberts ACG. Identification of potential drug-related problems in the elderly: the role of the community pharmacist. Pharm World Sci. 2006;28(1):33–8.CrossRefPubMed Vinks THAM, Koning FHP de, Lange TM de, Egberts ACG. Identification of potential drug-related problems in the elderly: the role of the community pharmacist. Pharm World Sci. 2006;28(1):33–8.CrossRefPubMed
10.
go back to reference Heuvel PM van den, et al. Polypharmacy and underprescribing in older adults: rational underprescribing by general practitioners. J Am Geriatr Soc. 2011;59(9):1750–2.CrossRefPubMed Heuvel PM van den, et al. Polypharmacy and underprescribing in older adults: rational underprescribing by general practitioners. J Am Geriatr Soc. 2011;59(9):1750–2.CrossRefPubMed
11.
go back to reference Finkers F, et al. A study of medication reviews to identify drug-related problems of polypharmacy patients in the Dutch nursing home setting. J Clin Pharm Ther. 2007;32(5):469–76.CrossRefPubMed Finkers F, et al. A study of medication reviews to identify drug-related problems of polypharmacy patients in the Dutch nursing home setting. J Clin Pharm Ther. 2007;32(5):469–76.CrossRefPubMed
12.
go back to reference Tulner LR, et al. Changes in under-treatment after comprehensive geriatric assessment: an observational study. Drugs Aging. 2010;27(10):831–43.CrossRefPubMed Tulner LR, et al. Changes in under-treatment after comprehensive geriatric assessment: an observational study. Drugs Aging. 2010;27(10):831–43.CrossRefPubMed
13.
go back to reference Nederlands Huisartsen Genootschap. Multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen. Nederlands Huisartsen Genootschap, Utrecht; 2012. Nederlands Huisartsen Genootschap. Multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen. Nederlands Huisartsen Genootschap, Utrecht; 2012.
14.
go back to reference Lambooij MS, Molema CCM, Limburg LCM, Weda M. Inventarisatie initiatieven medicatieveiligheid—Relatie met HARM-Wrestling aanbevelingen. RIVM briefrapport 360200001/2012, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; 2013. Lambooij MS, Molema CCM, Limburg LCM, Weda M. Inventarisatie initiatieven medicatieveiligheid—Relatie met HARM-Wrestling aanbevelingen. RIVM briefrapport 360200001/2012, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; 2013.
15.
go back to reference AxiaZ. Verkenning medicatiebeoordeling. Uitgevoerd in opdracht van Unie KBO; AxiaZ, Hoofddorp; 2014. AxiaZ. Verkenning medicatiebeoordeling. Uitgevoerd in opdracht van Unie KBO; AxiaZ, Hoofddorp; 2014.
17.
go back to reference Inspectie voor de Gezondheidszorg. Meerjarenbeleidsplan 2012–2015. Inspectie voor de Gezondheidszorg, Utrecht; 2011. Inspectie voor de Gezondheidszorg. Meerjarenbeleidsplan 2012–2015. Inspectie voor de Gezondheidszorg, Utrecht; 2011.
Metagegevens
Titel
Farmacotherapeutische zorg voor kwetsbare groepen met polyfarmacie moet beter
Auteurs
Lidwien C. Lemmens
Gepke O. Delwel
Annejet P. Meijler
Marjolein Weda
Publicatiedatum
19-05-2015
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie / Uitgave 4/2015
Print ISSN: 0167-9228
Elektronisch ISSN: 1875-6832
DOI
https://doi.org/10.1007/s12439-015-0137-1

Andere artikelen Uitgave 4/2015

Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie 4/2015 Naar de uitgave

Signalementen

Signalementen

Congresagenda

Congresagenda