TODO: Skip to main content
Top
Gepubliceerd in:

08-05-2018

Evolutionaire geneeskunde

De groei van onze hersenen heeft ons gevoelig gemaakt voor ‘typisch westerse’ ziekten

Auteur: Prof. dr. Frits A. J. Muskiet

Gepubliceerd in: Bijblijven | Uitgave 5/2018

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

De evolutionaire geneeskunde, ook wel darwinistische geneeskunde, maakt gebruik van kennis van de paleolithische omgeving, genetica, vergelijkende anatomie, bio-geochemie, archeologie, antropologie, (patho)fysiologie en epidemiologie. Het betreft een nog jonge discipline die ziekte en gezondheid tracht te verklaren vanuit onze evolutionaire achtergrond. Deze kennis is belangrijk voor de identificatie van factoren die een rol spelen in onze huidige ongezonde leefstijl. De discipline komt niet zelden in conflict met heersende wetenschappelijke paradigma’s. In de paleolithische tijd (2,5 miljoen tot 10.000 jaar geleden) is ons brein gegroeid van ongeveer 400 naar 1.300–1.400 mL. Deze groei kon slechts plaatsvinden in het land-water ecosysteem, waar overvloedige hoeveelheden ‘hersen-selectieve nutriënten’ samenkomen. Ze omvatten jodium, selenium, ijzer, vitamines A, D en B12, en de visolievetzuren EPA en DHA. Wereldwijd behoren hun tekorten momenteel tot de meest voorkomende deficiënties. Onze uniek grote verhouding tussen hersen- en totaal lichaamsgewicht heeft ons gevoelig gemaakt voor glucosetekorten. Deze dreigen vooral bij hongeren, zwangerschap en infectie. Hiertoe passen we ons energiemetabolisme aan, onder andere door het veroorzaken van insulineresistentie. Onze huidige ongezonde leefstijl wordt gekenmerkt door chronische stress, chronisch slaapgebrek, wanvoeding, onvoldoende fysieke activiteit, abnormale microbiële flora en milieuverontreiniging. Ze brengen ons in een chronische toestand van lage-graad inflammatie, hetgeen leidt tot metabole aanpassingen. Op lange termijn veroorzaken deze aanpassingen het metabool syndroom en de typische welvaartsziekten, zoals diabetes mellitus type 2, hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker. Terugkeer naar de paleolithische tijd met behoud van de cultuur van de 21e eeuw is de enige natuurlijke manier om gezond oud te worden.
Voetnoten
Deze inhoud is alleen zichtbaar als je bent ingelogd en de juiste rechten hebt.
Literatuur
Deze inhoud is alleen zichtbaar als je bent ingelogd en de juiste rechten hebt.
Metagegevens
Titel
Evolutionaire geneeskunde
De groei van onze hersenen heeft ons gevoelig gemaakt voor ‘typisch westerse’ ziekten
Auteur
Prof. dr. Frits A. J. Muskiet
Publicatiedatum
08-05-2018
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Bijblijven / Uitgave 5/2018
Print ISSN: 0168-9428
Elektronisch ISSN: 1876-4916
DOI
https://doi.org/10.1007/s12414-018-0318-2