Skip to main content
Mijn bibliotheek
Shop
Nieuws Boeken Tijdschriften E-learning Web-tv Video Audio
Tips voor Mijn BSL
UITGEBREID ZOEKEN
Inloggen
Top
Kind en adolescent
Gepubliceerd in: Kind en adolescent 2/2020

21-04-2020 | Artikelen

Evidencebased behandelen in de jeugd-ggz: Het resultaat van een twee jaar durend scholingsprogramma

Auteurs: Drs. Sanne Kriens, Prof. dr. Kees Hoogduin, Dr. Ellen Vedel, Prof. dr. Else de Haan, Dr. Maarten Merkx

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 2/2020

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Inleiding

Evidencebased behandelen en het monitoren van behandelresultaten met behulp van objectieve meetinstrumenten zijn belangrijke speerpunten in de jeugd-ggz. Echter, deze werkwijze is nog niet standaard. Implementatie van evidencebased behandelen heeft een positief effect op het behandelresultaat, blijkt uit onderzoek bij volwassenen. In de jeugd-ggz is dit echter nog nauwelijks onderzocht. In dit onderzoek hebben we het resultaat gemeten van een implementatietraject van evidencebased behandelen bij een instelling voor jeugd-ggz. Het implementatietraject bestond uit een intensief scholingsprogramma met als doel a) toename van monitoren van de behandeling door behandelaren, b) verkorting van de behandelduur, en c) verbetering van het behandelresultaat.

Methode

Er werd een pre-post-design toegepast, waarbij twee cliënt-cohorten vergeleken werden: een baseline-cohort, behandeld voorafgaand aan het scholingsprogramma, en een implementatie-cohort, behandeld een half jaar tot een jaar na de start ervan. Voor het bepalen van het behandelresultaat gebruikten we de Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) voor cliënten jonger dan zeventien jaar en de Outcome Questionnaire 45 (OQ45) voor cliënten van zeventien jaar en ouder. De behandelduur werd bepaald in weken, vanaf de eerste behandelsessie tot afsluiting van de behandeling.

Resultaten

Het monitoren van behandelingen nam na het scholingsprogramma significant toe (van 47% naar 72%), evenals het behandelresultaat (van een gemiddelde delta T van 3,3 naar een gemiddelde delta T van 6,5). De behandelduur bleef hetzelfde. Ruim een derde van de behandelingen duurde langer dan een jaar.

Conclusie

Een implementatietraject middels een intensief scholingsprogramma heeft mogelijk een bijdrage geleverd aan het verbeteren van het behandelresultaat bij een instelling voor jeugd-ggz. Onderzoek naar behandelingen die langer dan een jaar duren is van belang.
vorige artikel Helderheid van zelfbeeld, communicatie met ouders en internaliserende problemen in de adolescentie
volgende artikel De posttraumatische-stressstoornis bij kinderen en jongeren in de DSM-5
Literatuur
Achenbach, T. M., Becker, A., Döpfner, M., Heiervang, E., Roessner, V., Steinhausen, H., & Rothenberger, A. (2008). Multicultural assessment of child and adolescent psychopathology with ASEBA and SDQ instruments: research findings, applications, and future directions. Child Psychology and Psychiatry, 49, 251–275.CrossRef
Benchmark Rapportage Module BRaM (2014). Beveiligde portal met url bram.sbggz.nl. Geraadpleegd 14.06.2017.
De Beurs, E., Barendregt, M., De Heer, A., Van Duijn, E., Goeree, B., Kloos, M., Kooiman, K., Lionarons, H., & Merks, A. (2016). Comparing methods to denote treatment outcome in clinical research and benchmarking mental health care. Clinical Psychology & Psychotherapy, 23, 308–318.CrossRef
De Beurs, E., Den Hollander-Gijsman, M., Buwalda, V., Trijsburg, W., & Zitman, F. (2005). De Outcome Questionnaire Q‑45. Psychodiagnostisch gereedschap. De Psycholoog, 40, 393–400.
Braet, C., & Bögels, S. (2014). Protocollaire behandelingen voor kinderen en adolescenten met psychische klachten. Amsterdam: Boom uitgevers.
Chu, B. C., Talbott Crocco, S., Arnold, C. C., Brown, R., Southam-Gerow, M. A., & Weisz, J. R. (2015). Sustained implementation of cognitive-behavioral therapy for youth anxiety and depression: long-term effects of structured training and consultation on therapist practice in the field. Professional Psychology: Research and Practice, 46, 70–79.CrossRef
Cucciare, M. A., Weingardt, K. R., & Villafranca, S. (2008). Using blended learning to implement evidence-based psychotherapies. Clinical Psychology: Science and Practice, 15, 299–307.
Daley, D., Van Der Oord, S., Ferrin, M., Cortese, S., Danckaerts, M., Doepfner, M., Van Den Hoofdakker, B. J., Coghill, D., Thompson, M., Asherson, P., Banaschewski, T., Brandeis, D., Buitelaar, J., Dittmann, R. W., Hollis, C., Holtmann, M., Konofal, E., Lecendreux, M., Rothenberger, A., Santosh, P., Simonoff, E., Soutullo, C., Steinhausen, H. C., Stringaris, A., Taylor, E., Wong, I. C. K., Zuddas, A., & Sonuga-Barke, E. J. (2017). Practitioner review: current best practice in the use of parent training and other behavioural interventions in the treatment of children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder. Journal of Child Psychology and Psychiatry. https://​doi.​org/​10.​1111/​jcpp.​12825.CrossRefPubMed
Van Dijk, M. K., Verbraak, M. J. P. M., Oosterbaan, D. B., & Van Balkom, A. J. L. M. (2014). De multidisciplinaire richtlijn voor angststoornissen. De toepasbaarheid en effectiviteit in de dagelijkse klinische praktijk. Directieve Therapie, 34, 268–282.
Van Doorn, M. (2018). Conducting research in clinical practice. Challenges in the assessement and treatment of childhood internalizing disorders. Academisch proefschrift. Nijmegen: Radboud Universiteit.
Durlak, J. A., & DuPre, E. P. (2008). Implementation matters: a review of research on the influence of implementation on program outcomes and the factors affecting implementation. American Journal of Community Psychology, 41, 327–350.CrossRef
Egberink, I. J. L., Holly-Middelkamp, F. R., & Vermeulen, C. S. M. (2017). COTAN Documentatie. Amsterdam: Boom Uitgevers.
Faraone, S. V., & Buitelaar, J. (2010). Comparing the efficacy of stimulants for ADHD in children and adolescents using meta-analysis. European Child and Adolescent Psychiatry, 19, 353–364.CrossRef
Franx, G. (2013). Quality improvement in mental health care. The transfer of knowledge into practice. Academisch Proefschrift. Nijmegen: Radboud Universiteit.
Goedhart, A., Treffers, F., & Widenfelt, B. (2003). Vragen naar psychische problemen bij kinderen en adolescenten: de Strengths and Difficulties Questionnaire. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 58, 1018–1035.
Gomes, M., Gutacker, N., Bojke, C., & Street, A. (2016). Adressing missing data in Patient-Reported Outcome Measures (PROMS): implications for the use of PROMS for comparing provider performance. Health Economics, 25, 515–528.CrossRef
Herschell, A. D., Kolko, D. J., Baumann, B. L., & Davis, A. C. (2010). The role of therapist training in the implementation of psychosocial treatments: a review and critique with implementations. Clinical Psychology Review, 30, 448–466.CrossRef
Jacobson, N. S., & Truax, P. (1991). Clinical significance: a statistical approach to defining meaningful change in psychotherapy research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 59(1), 12–19.CrossRef
Janssen, A., & Deboutte, D. (2009). Screening for psychopathology in child welfare: the Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) compared with the Achenbach System of Empirically Based Assessment (ASEBA). European Child and Adolescent Psychiatry, 18, 691–700.CrossRef
De Jong, K. (2012). Outcome monitoring feedback over behandelvoortgang bij ambulante psychiatrische behandelingen: wat is effectief? Nederlands Tijdschrift voor Behavioral Medicine, 23, 11–13.
De Jong, K., Nugter, A., Polak, M., Wagenborg, H., Spinhoven, P., & Heiser, W. (2008). De Nederlandse versie van de Outcome Questionnaire (OQ-45): een crossculturele validatie. Psychologie en Gezondheid, 35(1), 35–45.CrossRef
Keijsers, G., Van Minnen, A., & Hoogduin, C. (2011). Protocollaire behandelingen voor volwassenen met psychische klachten. Amsterdam: Boom Uitgevers.
Lambert, M. J., Morton, J. J., Hartfield, D. R., Harmon, C., Hamilton, S., Shimokawa, K., et al. (2004). Administration and scoring manual fort the OQ-45.2 (Outcome Quastionnaire) (3e druk.). Wilmington: American Professional Credentialling Services LLC.
Law, D. (2012). A practical guide to using service user feedback & outcome tools to inform clinical practice in child & adolescent mental health.Some initial guidance from the Children and Young Peoples’ Improving Access to Psychological Therapies Outcomes-Oriented Practice (CO-OP) Group. Londen: Department of Health.
Leonard, K., & Masatu, M. C. (2006). Outpatient process quality evaluation and the Hawthorne Effect. Social Science & Medicine, 63, 2330–2340.CrossRef
Leonard, K. C., & Masatu, M. C. (2017). Changing health care provider performance through measurement. Social Science & Medicine, 181, 54–65.CrossRef
Muris, P., Meesters, C., & Van den Berg, F. (2003). The Strengths and Difficulties. Questionnaire (SDQ): further evidence for its reliability and validity in a community sample of Dutch children and adolescents. European Child and Adolescent Psychiatry, 12, 1–8.CrossRef
Novins, D. K., Green, A. E., Rupinder, K. L., & Aarons, G. A. (2013). Dissemination and implementation of evidence-based practices for child and adolescent mental health: a systematic review. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 52, 1009–1025.CrossRef
Pringsheim, T., Hirsch, L., Gardner, D., & Gorman, D. A. (2015). The pharmacological management of oppositional behaviour, conduct problems, and aggression in children and adolescents with attention-deficit hyperactivity disorder, oppositional defiant disorder, and conduct disorder: a systematic review and meta-analysis. Part 1: Psychostimulants, alpha‑2 agonists, and atomoxetine. Canadian Journal of Psychiatry, 60, 42–51.CrossRef
Scholte, E. M., & Van der Ploeg, J. D. (1998). De ontwikkeling en toetsing van de ADHD-vragenlijst. Kind en Adolescent, 20, 50–60.CrossRef
Sinnema, H., Franx, G., & Van ’t Land, H. (2009). Multidisciplinary guidelines within mental health care: insight into factors influencing their use and measures to promote their usage. Theme report as part of the Dutch trend report on mental health care, subdomain 3: Quality and effectiveness (in Dutch). Utrecht: Trimbosinstituut.
Stals, K. (2012). De cirkel is rond. Onderzoek naar succesvolle implementatie van interventies in de jeugdzorg. Academisch proefschrift. Utrecht: Universiteit Utrecht.
Starin, A. C., Atkins, M. S., Wehrmann, K. C., Mehta, T., Hesson-McInnis, M. S., Marinez-Lora, A., & Mehlinger, R. (2014). Moving science into state child and adolescent mental health systems: Illinois’ Evidence-Informed Practice Initiative. Journal of Clinical Child & Adolescent Psychology, 43, 169–178.CrossRef
Stone, L. L., Otten, R., Engels, R. C. M. E., Vermulst, A. A., & Janssens, J. M. A. M. (2010). Psychometric properties of the parent and teacher versions of the Strengths and Difficulties Questionnaire for 4‑ to 12-year-olds: a review. Clinical Child and Family Psychological Review, 13, 254–274.CrossRef
Warmerdam, L. (2017). Confounding en selectiebias bij vergelijking van behandeluitkomsten tussen zorgaanbieders. In E. de Beurs, M. Barendrecht & L. Warmerdam (red.), Behandeluitkomsten: bron voor kwaliteitsbeleid in de GGZ. Amsterdam: Boom Uitgevers.
Weinmann, S., Koesters, M., & Becker, T. (2007). Effects of implementation of psychiatric guidelines on provider performance and patient outcome: a review. Acta Psychiatrica Scandinavica, 115, 420–433.CrossRef
Weisz, J. R., Kuppens, S., Ng, Y. M., Eckshtain, D., Ugueto, A. M., Fordwood, S. R., et al. (2017). What five decades of research tells us about effects of youth psychological therapy: a multilevel meta-analysis and implications for science and practice. American Psychologist, 72(2), 79–117.CrossRef
Weisz, J. R., Donenberg, G. R., Han, S. S., & Kauneckis, D. (1995). Child and adolescents psychotherapy outcomes in experiments versus clinics: why the disparity? Journal of Abnormal Child Psychology, 23, 83–106.CrossRef
Weisz, J. R., Jensen-Doss, A., & Hawley, K. M. (2006). Evidence based youth psychotherapies versus usual clinical care. American Psychologist, 61, 671–689.CrossRef
Metagegevens
Titel
Evidencebased behandelen in de jeugd-ggz: Het resultaat van een twee jaar durend scholingsprogramma
Auteurs
Drs. Sanne Kriens
Prof. dr. Kees Hoogduin
Dr. Ellen Vedel
Prof. dr. Else de Haan
Dr. Maarten Merkx
Publicatiedatum
21-04-2020
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Kind en adolescent / Uitgave 2/2020
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI
https://doi.org/10.1007/s12453-020-00235-7

Andere artikelen Uitgave 2/2020

Kind en adolescent 2/2020 Naar de uitgave

Opmerkelijk

Rosa en de verandering in denken over een verstandelijke beperking

Artikelen

Kleinschalige groepen binnen de jeugdhulp: een eerste verkenning

Opmerkelijk

De posttraumatische-stressstoornis bij kinderen en jongeren in de DSM-5

Artikelen

Helderheid van zelfbeeld, communicatie met ouders en internaliserende problemen in de adolescentie

Opmerkelijk

De dwangstoornis en de DSM-5