13. Ethische aspecten van verpleegkundige zorg bij hartfalen

In dit hoofdstuk worden vijf casussen uit de praktijk van hartfalenverpleegkundigen gepresenteerd waarin moreel problematische situaties worden geschetst. Om een betekenisvolle bijdrage te kunnen leveren aan een moreel besluitvormingsproces kunnen hartfalenverpleegkundigen gebruikmaken van twee complementaire perspectieven: een principieel ethisch perspectief en een zorgethisch perspectief. Het eerste perspectief benadrukt morele principes, terwijl het laatste focust op de relationele context van de patiënt. Aangezien principiële benaderingen dit aspect veronachtzamen, is het noodzakelijk een zorgethisch perspectief aan het morele besluitvormingsproces vooraf te laten gaan. In de ethiek van zorg wordt uitgegaan van een mensvisie waarin kwetsbare afhankelijkheid en zelfredzame autonomie essentiële aspecten van het menselijk bestaan zijn. In dit hoofdstuk wordt eveneens het volgen van een stappenplan geadviseerd wanneer een hartfalenverpleegkundige geconfronteerd wordt met een moreel problematische situatie. Een planmatige en transparante aanpak van een fundamenteel keuzeproces is te verkiezen boven het maken van een ondoorzichtige en onverantwoorde gevoelsmatige keuze.