De kans op terugval bij een depressie is groot. Uit onderzoek blijkt dat depressieve terugval goed te voorspellen is met een eenvoudig nieuw meetinstrument: de emotiemeter. Dit is een thermometer waarop de patiënt met behulp van een cijfer zijn gemoedstoestand weergeeft. Nu wordt terugval gemeten met de tijdrovende screeningslijst Hamilton Depression Rating Scale.
Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen en het Academisch Medisch Centrum volgden 172 patiënten die hersteld zijn van een depressie gedurende vijfenhalf jaar. Patiënten die op een bepaald meetmoment hun stemming somberder inschaalden met de emotiemeter bleken sneller terug te vallen in de depressie. Het bleek dat de emotiemeter de tijd tot terugval over vijfenhalf jaar zelfs even goed voorspelt als de gouden standaard om depressieve symptomatologie in kaart te brengen: de Hamilton Depression Rating Scale. Een sombere stemming op één moment lijkt daarmee een goede voorspeller voor het krijgen van een nieuwe depressie. Lang werd gedacht dat met name schommelingen in emotie een kwetsbaarheidsfactor was voor terugval. De resultaten van dit onderzoek stellen deze aanname ter discussie. Momenteel onderzoekt de Rijksuniversiteit Groningen in vervolgonderzoek de verschillende toepassingsmogelijkheden (zoals via SMS en internet) van de emotiemeter in landelijke studies.
Het ontwikkelen van de emotiemeter is onderdeel van een grootschalige meerjarige studie naar depressie en terugval van de vakgroep Klinische Psychologie van de Rijksuniversiteit Groningen. Momenteel lopen twee onderzoeken naar het voorkomen van terugval bij depressie door middel van een preventieve cognitieve training. De training richt zich onder andere op het aanpassen van leefregels en dagdromen.
Auteur(s): Marion Verstraeten