eHealth in de langdurige zorg

De stijgende zorgkosten zijn een belangrijke reden voor de overheid om veranderingen in de langdurige zorg door te voeren. Een van de veranderingen is meer zorg thuis te leveren in plaats van in een instelling (ambulantisering van de zorg). Dit sluit aan bij de wens van cliënten langer thuis te blijven wonen en de zorg thuis te ontvangen. Zowel de ouderen als mensen met (verstandelijke) beperking willen langer blijven mee doen in de samenleving. Dit sluit aan op de recente ontwikkeling, waarbij de AWBZ-begeleiding wordt overgeheveld naar gemeenten (Wet maatschappelijke ondersteuning). De Wmo is in 2007 in het leven geroepen om dergelijke ondersteuning bij maatschappelijke participatie wettelijk mogelijk te maken. De volgende stap nu is het onderbrengen van de lichtere zorgvragen (de lichtere ZZP’s) in de Wmo. Kijkend naar de veranderende visie op zorg met een focus op zelfstandigheid en zelfmanagement, wordt duidelijk dat dit een appel doet op de cliënt en de steun van zijn netwerk. De cliënt is zodoende zelf actiever. In de huidige tijd, met de mogelijkheden van eHealth, kan deze ondersteuning (deels) op afstand plaatsvinden. De verdergaande digitalisering in de samenleving zorgt ervoor dat we andere verwachtingen hebben ten aanzien van producten en diensten. Dit is van invloed op de generaties, waarbij de trend van eigen regie en de mondige (digitale) cliënt duidelijk wordt.

eHealth heeft verschillende verschijningsvormen:

De verschillende vormen worden gecombineerd ingezet, steeds vaker ook in combinatie met de reguliere behandeling. Dit wordt blended behandeling of blended zorg genoemd. eHealth is in alle zorgfasen te gebruiken door de zorgverlener en cliënt.

In dit hoofdstuk komen Mariëtte Vorwerk en Diana Rijntjes aan het woord. Mariëtte Vorwerk vertelt over de wijze waarop Savant zorgtechnologie inzet in de dienstverlening en Diana Rijntjes vertelt over de inzet van eHealth in de dienstverlening van de Zorgboog.

In dit hoofdstuk komen Sanneke Langendoen, Angela Scholten en Margareth Basart aan het woord. Sanneke Langendoen vertelt over de eHealth-initiatieven van Pluryn, Angela Scholten vertelt op welke manier zij zorgtechnologie inzet om hun cliënten te ondersteunen bij De Lichtenvoorde en Margareth Basart vertelt over de inzet van eHealth bij Pameijer.

Het werken met technische ondersteuning wordt door de komst van eHealth een vaardigheid die net zo gewoon wordt als het maken van een praatje. Het takenpakket van de zorgverlener verandert en het vraagt het kennis van techniek om er mee te kunnen werken.

De manier waarop de ondersteuningstaken ingevuld worden verandert door het gebruik van eHealth. Bij alle drie de kerngebieden, zijn er mogelijkheden om eHealth te benutten en zo de cliënt en zijn netwerk meer regie te geven, zelfstandigheid en actieve deelname aan de zorg en de samenleving te bevorderen. Afstemming met de cliënt en zijn netwerk, wordt dankzij eHealth makkelijker.

Zorg blijft zorg, de basis blijft hetzelfde. De kerntaak van de zorgverlener verandert niet, de kernhulpvraag van de cliënt ook niet. De attitude en manier waarop hier invulling aan gegeven wordt verandert wel, dat blijkt uit voorgaande paragrafen. De wijze waarop de samenwerking in de zorg vorm krijgt, verandert door de nieuwe mogelijkheden van eHealth.

De zorgverlener die met eHealth werkt moet leren omgaan met ontbrekende non-verbale en omgevingsinformatie en leren risico’s in te schatten op basis van deze informatie. Online bereikbaar zijn vraagt een goede maat te vinden in de 24 uursbereikbaarheid. Daarnaast is er aandacht nodig voor de (herziene) balans tussen overnemen en ondersteunen en online distantie en omgaan met grenzen van de mogelijkheden. Vertrouwd zijn of raken met de computer en internet helpt om hier prettig mee te werken.