Skip to main content
Bohn Stafleu van Loghum
ZOEKEN
MENU 1 2 3 4
Top

Tip

Swipe om te navigeren naar een ander artikel

Gepubliceerd in: Kind en adolescent 2/2017

05-05-2017 | Artikelen

Effectiviteit van de jeugdzorg: passen en meten

Auteur: prof. dr. Ron Scholte

Gepubliceerd in: Kind en adolescent | Uitgave 2/2017

Log in om toegang te krijgen
share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail
    Link delen
publish
Publiceer nu

Samenvatting

Bij het bepalen van de effectiviteit van zorg heeft de nadruk zeer sterk gelegen op de zogenaamde ‘evidence based practice’ (EBP), waarbij het vaak ging over ‘bewezen effectieve behandelingen’. Wat echter steeds bleek: de behandelingen verschillen van elkaar, maar ze lijken heel sterk op elkaar wat betreft hun resultaten. Om het vraagstuk van het verbeteren van de effectiviteit op te lossen, zullen niet alleen de specifiek werkzame elementen of technieken van de interventies in kaart moeten worden gebracht, maar ook de algemeen werkzame factoren. Eén daarvan wordt in de literatuur vooral veel als belangrijke factor genoemd: de alliantie (de werkrelatie tussen therapeut en cliënt). Het voorgaande betekent dat we de interventies en EBP minder als uitgangspunten moeten nemen voor effectiviteit van de zorg, maar veel meer nadruk moeten leggen op de individuele cliënt en gepersonaliseerde zorg. Een cruciale rol is daarin weggelegd voor het voor en tijdens de behandeling meten van de afname van de problemen en de kwaliteit van de alliantie, en voor het benutten van deze data. Dit kan via feedbacksystemen (Feedback Informed Treatment, FIT). Uiteindelijk heeft de gepersonaliseerde zorg de potentie om de jeugdzorg te optimaliseren.
vorige artikel Effectiviteit van Triple P in Nederland: stand van zaken en controverse
volgende artikel Haptonomische zwangerschapsbegeleiding en de prenatale gehechtheid van ouders aan hun kind
Literatuur
Atzil-Slonim, D., Bar-Kalifa, E., Rafaeli, E., Lutz, W., Rubel, J., Schiefele, A. K., & Peri, T. (2015). Therapeutic bond judgments: congruence and incongruence. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 83, 773–784. CrossRefPubMed
Barnhoorn, J., Broeren, S., Distelbrink, M., De Greef, M., Van Grieken, A., Jansen, W., Pels, T., Pijnenburg, H., & Raat, H. (2013). Cliënt-, professional- en alliantiefactoren: hun relatie met het effect van zorg voor jeugd. Verkenning van kennis en kennishiaten voor het ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector. Den Haag: ZonMw.
Barth, R. P., Lee, B. R., Lindsey, M. A., Collins, K. S., Strieder, F., Chorpita, B. F., Bekcer, K. D., & Sparks, J. A. (2012). Evidence-based practice at a crossroad: the timely emergence of common elements and common factors. Research on Social Work Practice, 22, 108–119. CrossRef
Bickman, L., Andrade, A. R. V. de, Athay, M. M., Chen, J. I., De Nadai, A. S., Jordan-Athur, B. L., & Karver, M. S. (2012). The relationship between change in therapeutic alliance ratings and improvement in youth symptom severity: Whose ratings matter the most? Administration and Policy in Mental Health, 39, 78–89. CrossRefPubMedPubMedCentral
Bickman, L., Lyon, A. R., & Wolpert, M. (2016). Achieving precision mental health through effective assessment, monitoring, and feedback processes. Administration and Policy in Mental Health, 43, 271–276. CrossRefPubMedPubMedCentral
Bordin, E. S. (1979). The generalizability of the psychoanalytic concept of the working alliance. Psychotherapy: Theory, Research, and Practice, 16, 252–260. CrossRef
Chorpita, B. F., & Daleiden, E. L. (2009). Mapping evidence-based treatments for children and adolescents: application of the distillation and matching model to 615 treatments from 322 randomized trials. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 77, 566–579. CrossRefPubMed
Chorpita, B. F., Daleiden, E., & Weisz, J. R. (2005). Identifying and selecting the common elements of evidence based interventions: a distillation and matching model. Mental Health Services Research, 7, 5–20. CrossRefPubMed
Chorpita, B. F., Weisz, J. R., Daleiden, E. L., Schoenwald, S. K., Palinkas, L. A., et al. (2013). Long-term outcomes for the Child STEPs randomized effectiveness trial: a comparison of modular and standard treatment designs with usual care. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 81, 999–1009. CrossRefPubMed
Duncan, B. L., Miller, S. D., Wampold, B. E., & Hubble, M. A. (2010). The heart and soul of change: delivering what works in therapy (2e druk.). Washington, DC: American Psychological Association. CrossRef
Elvins, R., & Green, J. (2008). The conceptualization and measurement of therapeutic alliance: an empirical review. Clinical Psychology Review, 28, 1167–1187. CrossRefPubMed
Embry, D. D., & Biglan, A. (2008). Evidence-based kernels: fundamental units of behavioral influence. Clinical Child and Family Psychology Review, 11, 75–113. CrossRefPubMedPubMedCentral
Hannan, C., Lambert, M., Harmon, C., Nielsen, L. S., Smart, D. W., & Shimokawa, K. (2005). A lab test and algorithms for identifying clients at risk for failure. Journal of Clinical Psychology, 61, 155–163. CrossRefPubMed
Helm, G. H. P. van der, Genabeek, M. van, Stams, G. J. J. M., & Laan, P. H. van der (2011). Violence in youth prison: the role of group climate and personality. Journal of Forensic Psychiatry & Psychology, 1, 23–40.
Hitchcock, J. H., Kratichwull, T. R., & Chezan, L. C. (2015). What works clearinghouse standards and generalization of single-case design evidence. Journal of Behavioral Education, 24, 459–469. CrossRef
Horvath, A., Del Re, A. C., Fluckiger, C., & Symonds, D. (2011). Alliance in individual psychotherapy. Psychotherapy, 48, 9–16.
Karver, M. S., Handelsman, J. B., Fields, S., & Bickman, L. (2006). Meta-analysis of therapeutic relationship variables in youth and family therapy: the evidence for different relationship variables in the child and adolescent treatment outcome literature. Clinical Psychology Review, 26, 50–65. CrossRefPubMed
Kazdin, A. E. (2004). Psychotherapy for children and adolescents. In M. J. Lambert (red.), Bergin and Garfield’s handbook of psychotherapy and behavior change (5e druk. pag. 543–589). New York: Wiley.
Kazdin, A. E. (2007). Child psychotherapy research: issues and opportunities. In L. Mayes, P. Fonagy & M. Target (red.), Developmental science and psychoanalysis: integration and innovation (pag. 193–223). London: Karnac Books.
Kelley, S. D., Bickman, L., & Norwood, E. (2010). Evidence-based treatments and common factors in youth psychotherapy. In B. L. Duncan, S. D. Miller, B. E. Wampold & M. A. Hubble (red.), The heart and soul of change: delivering what works in therapy (2e druk. pag. 325–355). Washington DC: American Psychological Association. CrossRef
Korelitz, K. E., & Garber, J. (2016). Congruence of parents’ and children’s perceptions of parenting: a meta-analysis. Journal of Youth and Adolescence, 45, 1973–1995. CrossRefPubMed
Lamers, A. (2016). Towards a strong parent-team alliance for improved treatment outcomes in child residential psychiatry. dissertatie, Universiteit Leiden.
Laska, K. M., Gurman, A. S., & Wampold, B. E. (2014). Expanding the lens of evidence-based practice in psychotherapy: a common factors perspective. Psychotherapy, 51, 467–481. CrossRefPubMed
Lee, B. R., Ebesutani, C., Kolikovski, K. M., Bekcer, K. D., Lindsey, M. A., et al. (2014). Program and practice elements for placement prevention: a review of interventions and their effectiveness in promoting home-based care. American Journal of Orthopsychiatry, 84, 244–256. CrossRefPubMed
Lo Coco, G., Gullo, S., & Kivlighan Jr., D. M. (2012). Examining patients’ and other group members’ agreement about their alliance to the group as a whole and changes in patient symptoms using response surface analysis. Journal of Counseling Psychology, 59, 197–207. CrossRefPubMed
May, A., & Mathijssen, J. (2015). Alternatieven voor RCT bij de evaluatie van effectiviteit van interventies!? Den Haag, Utrecht, Tilburg: ZonMw, UMC Utrecht, Tranzo.
Michie, S., Richardson, M., Johnston, M., Abraham, C., Francis, J., Hardeman, W., et al. (2013). The Behavior Change Technique Taxonomy (v1) of 93 hierarchically clustered techniques. Building an international consensus for the reporting of behavior change interventions. Annals of Behavioral Medicine, 46, 81–95. CrossRefPubMed
Miller, S. D., Hubble, M. A., Chow, D., & Seidel, J. (2015). Beyond measures and monitoring: realizing the potential of feedback-informed treatment. Psychotherapy, 52, 449–457. CrossRefPubMed
Muñiz Peña, C. de la, Friedlander, M., & Escudero, V. (2009). Frequency, severity, and evolution of split family alliances: How observable are they? Psychotherapy Research, 19, 133–142. CrossRef
Ng, M. Y., & Weisz, J. R. (2016). Annual research review: building a science of personalized intervention for youth mental health. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 57, 216–236. CrossRefPubMed
Nissen-Lie, H. A., Havik, O. E., Høglend, P. A., Rønnestad, M. H., & Monsen, J. T. (2015). Patient and therapist perspectives on alliance development: therapists’ practice experiences as predictors. Clinical Psychology and Psychotherapy, 22, 317–327. CrossRefPubMed
Os, J. van, Kahn, R., Denys, D., Schoevers, R. A., Beekman, A. T. F., et al. (2012). ROM: gedragsnorm of dwangmaatregel? Tijdschrift voor Psychiatrie, 54, 245–253. PubMed
Robbins, M. S., Mayorga, C. C., Mitrani, V. B., Szapocznik, J., Turner, C. W., & Alexander, J. F. (2008). Adolescent and parent alliances with therapists in brief strategic family therapy with drug-using Hispanic adolescents. Journal of Marital and Family Therapy, 34, 316–328. CrossRefPubMed
Sapyta, J., Riemer, M., & Bickman, L. (2005). Feedback to clinicians: theory, research, and practice. Journal of Clinical Psychology, 61, 145–153. CrossRefPubMed
Scott, J., & Young, A. H. (2016). Psychotherapies should be assessed for both benefit and harm. British Journal of Psychiatry, 208, 208–209. CrossRefPubMed
Spanjaard, H. J., Veerman, J. W., & Yperen, T. A. van (2015). De kern van effectieve jeugdhulp. Van erkende interventies naar werkzame elementen. Orthopedagogiek: Onderzoek en Praktijk, 54, 441–455.
Trimbos Instituut (2015). Implementatie van ROM ter ondersteuning van de dagelijkse zorgpraktijk in de GGZ
Tryon, G. S., Blackwell, S. C., & Hammel, E. F. (2007). A meta-analytic examination of client-therapist perspectives of the working alliance. Psychotherapy Research, 17, 629–642. CrossRef
de Volkskrant 22-2-2014. Specialisten komen met lijst onzinbehandelingen.
de Volkskrant 7-8-2016. Britse tandartsen trekken nodeloos duizenden tanden en kiezen.
Wampold, B. E., Mondin, G. W., Moody, M., Stich, F., Benson, K., & Ahn, H. (1997). A meta-analysis of outcome studies comparing bona fide psychotherapies: empirically, “all must have prices”. Psychological Bulletin, 122, 203–215. CrossRef
Warren, J. S., Nelson, P. L., & Burlingame, G. M. (2009). Identifying youth at risk for treatment failure in outpatient community mental health services. Journal of Child and Family Studies, 18, 690–701. CrossRef
Warren, J. S., Nelson, P. L., Mondragon, S. A., Baldwin, S. A., & Burlingame, G. M. (2010). Youth psychotherapy change trajectories and outcome in usual care: community mental health versus managed care settings. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 78, 144–155. CrossRefPubMed
Weisz, J. R., Jensen-Doss, A., & Hawley, K. M. (2006). Evidence-based youth psychotherapies versus usual clinical care: a meta-analysis of direct comparisons. American Psychologist, 61, 671–689. CrossRefPubMed
Weisz, J. R., Kuppens, S., Eckshtain, D., Ugueto, A. M., Hawley, K. M., & Jensen-Doss, A. (2013). Performance of evidence-based youth psychotherapies compared with usual clinical care: a multilevel meta-analysis. JAMA Psychiatry, 70, 750–761. CrossRefPubMed
Wienke, D., Anthonijsz, I., Abrahamse, S., Daamen, W., & Nieuwboer, A. (2014). Beoordeling anti-pestprogramma’s: Rapportage van de commissie voor het Ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Utrecht: NJi.
Wampold, B. E. (2009). Clinical trials and positivism: restricted evidence can be misleading. Canadian Journal of Psychiatry, 54, 642–643.
Metagegevens
Titel
Effectiviteit van de jeugdzorg: passen en meten
Auteur
prof. dr. Ron Scholte
Publicatiedatum
05-05-2017
Uitgeverij
Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in
Kind en adolescent / Uitgave 2/2017
Print ISSN: 0167-2436
Elektronisch ISSN: 1876-5998
DOI
https://doi.org/10.1007/s12453-017-0141-z

Andere artikelen Uitgave 2/2017

Kind en adolescent 2/2017 Naar de uitgave

Boeken

Goense, P.B. (2016). Bridging the implementation gap. A study on sustainable implementation of interventions in child and youth care organizations

OriginalPaper

Haptonomische zwangerschapsbegeleiding en de prenatale gehechtheid van ouders aan hun kind

Opmerkelijk

Is ADHD nou wel of niet een hersenziekte?

OriginalPaper

Effectiviteit van Triple P in Nederland: stand van zaken en controverse

Boeken

Van Duppen, D., & Hoebeke, J. (2016). De Supersamenwerker

Boeken

Frans, E., De Wilde, K., Janssens, K., Van Berlo, W., & Storms, O. (2016). Buiten de lijnen. Sensoa Vlaggensysteem voor kinderen en jongeren met bijzondere behoeften