Skip to main content
Top

2024 | OriginalPaper | Hoofdstuk

14. Eetstoornissen en persoonlijkheidsproblematiek

Auteurs : Drs. Peter Daansen, MBA, Abigaël Herschberg, Msc.

Gepubliceerd in: Praktijkboek eetstoornissen

Uitgeverij: BSL Media & Learning

share
DELEN

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

  • Optie A:
    Klik op de rechtermuisknop op de link en selecteer de optie “linkadres kopiëren”
  • Optie B:
    Deel de link per e-mail

Samenvatting

Ongeveer de helft van alle cliënten met een eetstoornis voldoet ook aan de criteria van een persoonlijkheidsstoornis. In eetstoornisbehandelingen wordt daar relatief weinig expliciet aandacht aan gegeven. Omdat nog steeds maar circa 40 tot 60 % blijvend van een eetstoornis herstelt, is het de vraag of niet meer ruimte voor deze comorbide problematiek moet worden ingeruimd. In dit hoofdstuk worden verschillende mogelijkheden genoemd. CBT-E richt zich in de brede versie op complicerende factoren zoals extreem negatief zelfbeeld, stemmingsintolerantie of interpersoonlijke problemen. De generalistische benadering voor persoonlijkheidsstoornis focust op de gevolgen van een persoonlijkheidsstoornis voor het therapeutisch proces. Bij weerstand van de cliënte kan deze behandelvorm gemakkelijk in een gestandaardiseerde eetstoornisbehandeling worden ingevlochten. Schematherapie verbindt de behandeling van eetstoornissen met de behandeling van ernstige persoonlijkheidsproblematiek. Indien de persoonlijkheidsproblematiek de behandeling van de eetstoornis onmogelijk maakt, wordt geadviseerd de eetstoornisbehandeling te beëindigen en een gerichte behandeling voor de persoonlijkheidsstoornis te starten.
Voetnoten
1
In het Nederlands bestaat er geen goede vertaling voor CBT-ED, zodat we voor de duidelijkheid de Engelse term gebruiken als het specifiek om de verschillende varianten van CGT voor eetstoornissen gaat (zie H. 2).
 
2
Voor een overzicht van de verschillende schema’s zie Vereniging voor Schematherapie (2021).
 
3
Voor een overzicht van de verschillende modi zie Verenging voor Schematherapie (2021).
 
Literatuur
go back to reference Archonti, C. (2016). Ambulante Schematherapie bei Essstörungen. In C. Archonti, E. Roediger, & M. De Zwaan (red.). Schematherapie bei Essstörungen (pag. 85–132). Beltz Verlag. Archonti, C. (2016). Ambulante Schematherapie bei Essstörungen. In C. Archonti, E. Roediger, & M. De Zwaan (red.). Schematherapie bei Essstörungen (pag. 85–132). Beltz Verlag.
go back to reference Ball, S. A., Maccarelli, L. M., LaPaglia, D. M., & Ostrowski, M. J. (2011). Randomized trial of dual-focused vs. single-focused individual therapy for personality disorders and substance dependence. The Journal of Nervous and Mental Disease, 199, 319–328.CrossRefPubMedPubMedCentral Ball, S. A., Maccarelli, L. M., LaPaglia, D. M., & Ostrowski, M. J. (2011). Randomized trial of dual-focused vs. single-focused individual therapy for personality disorders and substance dependence. The Journal of Nervous and Mental Disease, 199, 319–328.CrossRefPubMedPubMedCentral
go back to reference Daansen, P., Verdelis, A., & Hafkenscheid, A. (2016). Therapeutische relatie en empathie in cognitieve gedragstherapie. Pleidooi Voor Meer Aandacht. Tijdschrift Voor Psychotherapie, 42, 169–185.CrossRef Daansen, P., Verdelis, A., & Hafkenscheid, A. (2016). Therapeutische relatie en empathie in cognitieve gedragstherapie. Pleidooi Voor Meer Aandacht. Tijdschrift Voor Psychotherapie, 42, 169–185.CrossRef
go back to reference Dalle Grave, R., Bohn, K., Hawker, D. B., & Fairburn, C. G. (2008). Inpatient day patient and two forms of outpatient CBT-E. In C. G. Fairburn (Ed.), Cognitive behaviour therapy and eating disorders (pp. 231–244). Guilford. Dalle Grave, R., Bohn, K., Hawker, D. B., & Fairburn, C. G. (2008). Inpatient day patient and two forms of outpatient CBT-E. In C. G. Fairburn (Ed.), Cognitive behaviour therapy and eating disorders (pp. 231–244). Guilford.
go back to reference Fairburn, C. G. (2008). Cognitive behavior therapy and eating disorders. Guilford Press. Fairburn, C. G. (2008). Cognitive behavior therapy and eating disorders. Guilford Press.
go back to reference Frostad, S., Danielsen, Y. S., Rekkedal, G. Å., & Kessler, U. (2018). Implementation of enhanced cognitive behaviour therapy (CBT-E) for adults with anorexia nervosa in an outpatient eating-disorder unit at a public hospital. Journal of Eating Disorders, 6, 12. https://doi.org/10.1186/s40337-018-0198-y. Frostad, S., Danielsen, Y. S., Rekkedal, G. Å., & Kessler, U. (2018). Implementation of enhanced cognitive behaviour therapy (CBT-E) for adults with anorexia nervosa in an outpatient eating-disorder unit at a public hospital. Journal of Eating Disorders, 6, 12. https://​doi.​org/​10.​1186/​s40337-018-0198-y.
go back to reference Hutsebaut, J., Videler, A., Willemsen, E., & Aalders, H. (2022). Guideline-Informed Treatment for Personality Disorders (GIT-PD): Tegenover, naast, op, onder of in plaats van CGT? Gedragstherapie, 55, 2–14. Hutsebaut, J., Videler, A., Willemsen, E., & Aalders, H. (2022). Guideline-Informed Treatment for Personality Disorders (GIT-PD): Tegenover, naast, op, onder of in plaats van CGT? Gedragstherapie, 55, 2–14.
go back to reference Panksepp, J., & Biven, L. (2012). The archeology of mind: Neuroevolutionary origins of human emotions. Norton. Panksepp, J., & Biven, L. (2012). The archeology of mind: Neuroevolutionary origins of human emotions. Norton.
go back to reference Pollard, C. A. (2007). Treatment readiness, ambivalence, and resistance. In M. M. Antony, C. Purdon, & L. J. Summerfeldt (Eds.), Psychological treatment of obsessive-compulsive disorder: Fundamentals and beyond (pp. 61–77). American Psychological Association.CrossRef Pollard, C. A. (2007). Treatment readiness, ambivalence, and resistance. In M. M. Antony, C. Purdon, & L. J. Summerfeldt (Eds.), Psychological treatment of obsessive-compulsive disorder: Fundamentals and beyond (pp. 61–77). American Psychological Association.CrossRef
go back to reference Simpson, S. (2020). Schema therapy conceptualization of eating disorder. In S. Simpson & E. Smith (Eds.), Schema therapy for eating disorders. Theory and practice for individual and group settings (pp. 56–66). Routledge. Simpson, S. (2020). Schema therapy conceptualization of eating disorder. In S. Simpson & E. Smith (Eds.), Schema therapy for eating disorders. Theory and practice for individual and group settings (pp. 56–66). Routledge.
go back to reference Simpson, S., Azam, F., Brown, S., & Brockman, R. (2021). The impact of personality disorders and personality traits on psychotherapy treatment outcome of eating disorders: A systematic review. Personality and Mental Health, 16, 217–234.CrossRefPubMed Simpson, S., Azam, F., Brown, S., & Brockman, R. (2021). The impact of personality disorders and personality traits on psychotherapy treatment outcome of eating disorders: A systematic review. Personality and Mental Health, 16, 217–234.CrossRefPubMed
go back to reference Tasca, G. A., Ritchie, K., Zachariades, F., Proulx, G., Trinneer, A., Balfour, L., et al. (2013). Attachment insecurity mediates the relationship between childhood trauma and eating disorder psychopathology in a clinical sample: A structural equation model. Child Abuse and Neglect, 37, 926–933.CrossRefPubMed Tasca, G. A., Ritchie, K., Zachariades, F., Proulx, G., Trinneer, A., Balfour, L., et al. (2013). Attachment insecurity mediates the relationship between childhood trauma and eating disorder psychopathology in a clinical sample: A structural equation model. Child Abuse and Neglect, 37, 926–933.CrossRefPubMed
go back to reference Zipfel, S., Wild, B., Groß, G., Herzog, W., Wild, B., Giel, K. E., et al. (2014). Focal psychodynamic therapy, cognitive behaviour therapy, and optimized treatment as usual in outpatients with anorexia nervosa (ANTOP study): Randomised controlled trial. Lancet, 383, 127–337.CrossRefPubMed Zipfel, S., Wild, B., Groß, G., Herzog, W., Wild, B., Giel, K. E., et al. (2014). Focal psychodynamic therapy, cognitive behaviour therapy, and optimized treatment as usual in outpatients with anorexia nervosa (ANTOP study): Randomised controlled trial. Lancet, 383, 127–337.CrossRefPubMed
Metagegevens
Titel
Eetstoornissen en persoonlijkheidsproblematiek
Auteurs
Drs. Peter Daansen, MBA
Abigaël Herschberg, Msc.
Copyright
2024
Uitgeverij
BSL Media & Learning
DOI
https://doi.org/10.1007/978-90-368-2990-8_14