Pijn op de borst midsternaal wordt meestal geduid als angina pectoris, terwijl ook de slokdarm vergelijkbare klachten kan geven bij ontsteking of spasme. De differentiatie is vaak mogelijk door het type pijn uit te vragen maar soms moet een cardiogram of laboratoriumonderzoek de doorslag geven.
Pijn op de borst midsternaal wordt meestal geduid als angina pectoris, terwijl ook de slokdarm vergelijkbare klachten kan geven bij ontsteking of spasme. De differentiatie is vaak mogelijk door het type pijn uit te vragen maar soms moet een cardiogram of laboratoriumonderzoek de doorslag geven.
Het probleem ligt onder andere in de locatie en in het feit dat ischemische hartklachten worden veroorzaakt door een negatieve balans tussen zuurstofbehoefte van en zuurstofaanbod aan de hartspier. Deze pijn duurt daarmee voort totdat er iets aan dit tekort verbetert. Pijn door een ontsteking heeft ook zekere tijdsduur, het is nooit een ‘steek’. Ook zijn de liggende houding en stress voor beide provocerende factoren. De leeftijd van de patiënt differentieert niet. Angina pectoris en myocardinfarcten komen voor bij individuen van 6 tot 100 jaar.
Pijn in de slokdarm kan ontstaan op basis van recidiverende terugvloed van zure maaginhoud. De etsende werking leidt tot een chemische ontsteking (reflux oesofagitis), omdat het slijmvlies niet op deze zure inhoud is berekend. Vaak klaagt de patiënt in liggende houding over zuurbranden. Stoornissen in de oesofagusmotiliteit, waaronder spasme van het onderste deel van de oesofagus (cardiospasme), treedt op als gevolg van nervositeit maar ook als reactie op prikkeling.
Differentiatie in de stoel:
Pijn op de borst midsternaal wordt meestal geduid als angina pectoris, terwijl ook de slokdarm vergelijkbare klachten kan geven bij ontsteking of spasme. De differentiatie is vaak mogelijk door het type pijn uit te vragen maar soms moet een cardiogram of laboratoriumonderzoek de doorslag geven.
Actie midsternale pijn
· Geef nitroglycerine zittend of liggend als isosorbidedinityraat (Cedocard retard 10, 20, 40 mg) of isodil oromucosaal (Isosorbidedinitraat tablet 5 mg).
· Wacht 5 minuten:
- Is de pijn helemaal over? Zo ja, doorgaan met behandelen.
- Is de pijn niet geheel weg? Herhaal de medicatie.
· Wacht 5 minuten:
- Is de pijn helemaal over? Zo ja, na een zo eenvoudig mogelijke afronding van de behandeling kan de patiënt in overleg naar huis maar niet met eigen vervoer en met een melding aan de huisarts of behandelend specialist.
- Is de pijn niet geheel weg? Ambulance regelen met melding mogelijk instabiele AP? Ook als de tandarts twijfelt aan de oesofagus als bron van de pijnklacht.
Pols, bloeddruk, tijdstip vastleggen, medische gegevens meegeven en melding van een bloedige ingreep doorgeven.
Deze bijdrage is onderdeel van de serie Eerste hulp in de tandartspraktijk, geschreven door prof. dr. Luzi Abraham-Inpijn. Eerder verschenen:
· Van de handgreep van Rautek tot reanimatie
· Stabiele zijligging levensreddend
Voor acute situaties is het spreekwoord ‘een gewaarschuwd mens telt voor twee' zeker van toepassing. Door het nemen van enkele maatregelen is de tandarts beter voorbereid op eventuele medische calamiteiten.Hoofdstuk 24 van Algemene ziekteleer voor Tandartsen, onder redactie van Brand, van Diermen en Makkes geeft een overzicht van de algemene voorbereidingen die de tandarts in de dagelijkse praktijk moet treffen.
Auteur(s): prof. dr. Luzi Abraham-Inpijn