In het augustusnummer van TP lieten we u foto’s zien van een 70-jarige man op wiens gezicht rechts bij de neusvleugel een boonvormige zwelling te zien was (afbeelding
1-
2). De zwelling was enkele weken eerder ontstaan en nam in grootte toe. Bij het wrijven met de handdoek over het gezicht bloedde de zwelling en soms vond meneer ook bloed op zijn hoofdkussen.
Tandheelkundige geschiedenis: onderhouden, gerestaureerde dentitie.
Medische geschiedenis: enkele jaren geleden is meneer behandeld voor huidkanker bij de inham van het haar aan de linkerzijde.
Onze vragen aan u waren:
1
Waar denkt u aan bij het zien van deze beelden?
3
Wat zijn uw vervolgstappen?
1 Waar denkt u aan?
Het zou hier kunnen gaan om een extraorale fistel van dentogene oorsprong. Zo’n fistel is lastig te herkennen omdat de klinische symptomen vaak ontbreken. Meestal uit zo’n fistel zich als een insnoering van de huid, maar soms ook als een pustula of zwelling.
Bij element 13 was eerder een grote caviteit geconstateerd en deze is gerestaureerd (afbeelding
3-
4). Enkele dagen daarna begon ‘een soort trekkerig en raar gevoel’ in de wang bij de neusvleugel en daarna ontstond de zwelling.
Op basis hiervan werd gedacht aan een fistel van dentogene oorsprong, maar de volgende tekenen leidden wel tot twijfels:
-
het toenemen van de zwelling;
-
de knalrode kleur;
-
de insnoering in de zwelling;
-
de couperose rond de zwelling;
-
de tumor in het verleden.
2 Wat zou u onderzoeken?
Omdat er een vermoeden van een dentogene oorsprong was, is een klinisch en röntgenologisch onderzoek uitgevoerd.
Dit onderzoek toonde:
-
geen pijn of gevoeligheid bij palpatie of percussie;
-
pockets verdiept, DPSI 4;
-
mobiliteit van de elementen normaal;
-
geen intraorale zwelling;
-
restauratie element 13 tot dicht bij de wortelkanaalholte;
-
geen duidelijk waarneembare periapicale radiolucentie (afbeelding
5).
3 Wat zijn de vervolgstappen?
De behandeling bestond uit het starten van de kanaalbehandeling, met mechanische en chemische reiniging en tijdelijke sluiting van het element. Er vond geen pusafvloed plaats, en bij het plaatsen van een paperpoint net voorbij de apex was alleen een kleine bloeding te zien.
Omdat meneer in het verleden behandeld is voor een tumor van de huid, werd de behandelend dermatoloog en een chirurg geraadpleegd. Zij adviseerden de kanaalbehandeling af te ronden om zo de eventuele dentogene focus te verwijderen.
In de weken erna nam de zwelling wel af en droogde als het ware in (afbeelding
6).
De kanaalbehandeling hebben we afgerond (afbeelding
7) en meneer is daarna weer gezien door de dermatoloog. De resterende afwijking is kort daarna door hem geëxcideerd.
Na een jaar heeft een controle plaats gevonden en waren de klinische en röntgenologische symptomen verdwenen (afbeelding
8 en
9).