Samenvatting
Doel van het hoofdstuk is zichtbaar maken dat de moderne geneeskunde verschillende concepties van ziekte in zich verenigt – vaak naast elkaar en complementair, soms schurend, soms zelfs in conflict met elkaar. Het hoofdstuk begint met een actueel voorbeeld: de chirurgische versus de antibiotische behandeling van appendicitis. Vervolgens beschrijft het hoe vooral in de 19e eeuw de chirurgische benadering van kanker (maar ook van andere ziekten) tot grote hoogte steeg en daarmee tekenen van overmoed begon te vertonen. Daarna volgt de ontwikkeling van systemische therapieën, waarbij duidelijk zal worden dat het onderscheid tussen lokaal en systemisch minder scherp is dan het lijkt. Ten slotte komt de palliatieve zorg aan de orde, die te beschouwen is als een behandelvorm waarin het onderscheid tussen lokaal en systemisch haar relevantie verliest. De conclusie bespreekt de vraag of deze verschillende denkstijlen co-existerend, complementair of concurrerend zijn.