4 Dosisberekeningen en treatmentplanning

Inhoud – Inleiding – Dosis en dosisberekening – Bestraling met één of twee stralenbundels – Bestralingstechnieken op basis van (3D-)planningen – 3D(-conformatietherapie) – IMRT-techniek – VMAT-techniek – Veldaansluitingen – In dit hoofdstuk worden eenvoudige berekeningen van bestralingstechnieken met één en twee velden bij de behandeling met megavoltfotonenbundels beschreven. Het gaat hierbij om een bestralingstechniek met één bestralingsveld op een FHA (focus-huidafstand) van 100 cm en om een bestralingstechniek met twee opponerende velden, de zogenoemde planparallelle bestraling. Voor een goede begripsvorming van een isodosenverdeling en het te geven aantal monitoreenheden (ME) worden de bestralingen op zowel een FHA van 100 cm als op een focus-isocentrumafstand (FIA) van 100 cm (FHA < 100 cm) uitvoerig besproken. Ook worden twee dosisberekeningsvoorbeelden uitgewerkt van een bestraling met een megavoltelektronenbundel: één enkelvoudige eenvoudige bestraling en één waarbij verstrooiing van de elektronen aan het afschermmateriaal lood optreedt. Daarna komen driedimensionale bestralingen en zogenoemde IMRT-technieken en de daaruit voortvloeiende complexere bestralingstechnieken zoals VMAT aan de orde. Tot slot wordt – ook al vindt deze techniek in de dagelijkse praktijk weinig doorgang meer – de techniek van aansluitende bestralingsvelden beschreven.