Top

Gepubliceerd in:

01-02-1998

Doelmatigheid van psychotherapie: een haalbaarheidsonderzoek

Auteurs: Q. D. van Dam, A. van 't Spijker, L. R. Arends, L. Hakkaart-van Roijen, M. C. H. Donker, R. W. Trijsburg

Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie | Uitgave 1/1998

samenvatting

Buitenlands onderzoek suggereert dat psychotherapie kosteneffectief is. Dit blijkt bijvoorbeeld uit vermindering van hulpvragen elders in de gezondheidszorg en afname van ziekteverzuim. Om de haalbaarheid van een uitgebreide studie naar kosteneffectiviteit van psychotherapie te onderzoeken wordt een studie uitgevoerd op de afdeling psychotherapie van RIAGG-Westhage. Van een populatie niet-acute patiënten (n = 120), die zich aanmeldt voor behandeling, ontvangen 58 patiënten een psychotherapeutische behandeling. Van deze groep worden de ernst van psychopathologie, de kwaliteit van leven, het patroon van medische consumptie en het productieverlies door ziekte of arbeidsverzuim bij aanmelding vastgesteld.

Zevenenveertig patiënten van de psychotherapiegroep nemen deel aan de tweede meting, een half jaar na de eerste meting. Bij deze patiënten is de ernst van psychopathologie afgenomen en de kwaliteit van leven verbeterd. Het huisartsbezoek en het arbeidsverzuim zijn verminderd. De verdere medische consumptie blijkt echter niet te zijn gedaald.

De conclusie uit deze haalbaarheidsstudie is dat een breed opgezet en langerdurend onderzoek mogelijk is en aanbeveling verdient. In de discussie worden methodologische aspecten van een dergelijke studie besproken.

volgende artikel De Tien Geboden van de WGBO

Bij een economische evaluatie van de gezondheidszorg wordt onderscheid gemaakt in directe en indirecte kosten. Onder de directe kosten worden kosten gerekend vanwege ziekenhuisopname, medicijnen, hulpmiddelen en revalidatie. Ook de zogenoemde out of pocket kosten (door de patiënt uit eigen zak betaald) vallen hieronder. Dit zijn onder andere reiskosten en kosten van homeopathische middelen en pijnstillers van de drogist. Indirecte kosten hebben betrekking op verlies van productiviteit door ziekte, invaliditeit of letsel. Hieronder vallen verloren werkdagen, afgenomen productiviteit en productieverlies bij vroegtijdig overlijden.

Over de financiële consequenties van de laatste drie aspecten is een aparte publicatie in voorbereiding.

Over de invloed van de werkrelatie en de gebruikte therapeutische technieken op psychopathologie, medische consumptie, efficiëntieverlies door ziekte en werk en arbeidsverzuim is een aparte publicatie in voorbereiding.

Arrindell, W.A., & Ettema, J.H.M. (1986). Klachtenlijst (SCL-90). Lisse: Swets & Zeitlinger.

Binnerts, S.Y., & Kooten, C.E. (1996). Tabellenboek 1995. Den Haag: RIAGG Westhage (Intern rapport).

Cohen, J. (1977). Statistical power analysis for the behavioral sciences. New York: Academic Press.

Diekstra, R. (1987). Economische en maatschappelijke baten van psychologische hulpverlening. In G. Stafleu & R. Diekstra (red.), Psychologie en welbevinden. Baarn: Ambo.

Duehrssen, A., & Jorswieck, E. (1965). An empirical and statistical inquiry into the therapeutic potential of psychoanalytic treatment. Nervenartzt, 36, 166-169.

Erdman, R.A.M., Passchier, J., Kooijman, M., & Stronks, D.L. (1993). The Dutch version of the Nottingham Health Profile: Investigations of Psychometric aspects. Psychological Reports, 72, 1027-1035.PubMed

Gabbard, G.O., Lazar, S.G., Hornberger, J., & Spiegel, D. (1997). The economic impact of psychotherapy: a review. American Journal of Psychiatry, 154, 147-155.PubMed

Folette, W.J., & Cummings, N.A. (1967). Psychiatric services and medical utilization in a prepaid health plan setting. Medical care, 5, 25-35.CrossRef

Friele, R.D., & Verhaak, P.F.M. (1991). Vragen om Problemen. Utrecht: Nivel.

Holder, H.O., & Blose, J.O. (1987). Changes in health care cost and utilization associated with mental health treatment. Hospital and Community Psychiatry, 38, 1070-1075.PubMed

Kazdin, A.E. (1994). Methodology, design, and evaluation in psychotherapy research. In A.E. Bergin & S.L. Garfield (Eds.), Handbook of Psychotherapy and Behaviour Change. New York: Wiley.

Koeter, M.W.J., & Ormel, J. (1991). General Health Questionnaire. Nederlandse Bewerking. Lisse: Swets & Zeitlinger.

Krupnick, J.L., & Pincus, H.A. (1992). The cost-effectiveness of psychotherapy: a plan for research. American Journal of Psychiatry, 149, 1295-1305.PubMed

Luborsky, L., Barber, J.P., Siqueland, L., & Johnson, S. (1997). The revised Helping Alliance questionnaire (HAq-II): Psychometric properties. Journal of Psychotherapy Practice & Research, 5, 260-271.

Polder, J.J., Meerding, W.J, Koopmanschap, M.A., Bonneux, L., & Maas, P.J. van der (1997). Kosten van ziekten in Nederland. Rotterdam: Instituut Maatschappelijke Gezondheidszorg.

Ruwaard, D., & Kramers, P.G.N. (1997). Volksgezondheid Toekomst Verkenning 1997. Utrecht: Elsevier/De Tijdstroom.

Sande, R. van der, Hoof, F. van, & Hutschemaekers, G. (1992). Vraag en aanbod in de RIAGG. Utrecht: Nederlands centrum Geestelijke volksgezondheid.

Trijsburg, R.W. (1994). Methodiekenlijst. Intern rapport.

Trijsburg, R.W. (1996). Nederlandse vertaling van de HAq-II. Intern rapport.

Titel: Doelmatigheid van psychotherapie: een haalbaarheidsonderzoek
Auteurs: Q. D. van Dam
A. van 't Spijker
L. R. Arends
L. Hakkaart-van Roijen
M. C. H. Donker
R. W. Trijsburg
Publicatiedatum: 01-02-1998
Uitgeverij: Bohn Stafleu van Loghum
Gepubliceerd in: Tijdschrift voor Psychotherapie / Uitgave 1/1998
Print ISSN: 0165-1188
Elektronisch ISSN: 1876-5637
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03061870

Bohn Stafleu van Loghum

Deel dit onderdeel of sectie (kopieer de link)

samenvatting

Log in om toegang te krijgen